VOV4.Jarai- Hrăm hăng hla tui gru kơnuih Hồ Chí Minh kơ bruă thâo pơkrem, hơdôm thun laih rơgao, [ing mă bruă kơnuk kơna, apăn bruă ping gah, mơnuih [on sang să Quảng Hiệp, tơring glông C|ư\ M’gar, Daklak rông un lo\n pơkrem prăk, djru hơdôm rơtuh klăk prăk kơ hơdôm sang ano\ tơnap tap hrưn đ^ hơđong tơlơi hơdip mơda.

Kah hăng tơlơi juăt laih, r^m wơ\t glăi mơng sang c\ơ, dua rơkơi bơnai ơi Trần Hữu Ngọc do\ [ơi plơi Hiệp Thịnh, să Quảng Hiệp, tơring glông C|ư\ M’gar mă hơdôm pok prăk hlai jek nao amăng un lo\n pioh hăng ngo\ tu pơdong pơ anih c\ơkă tuai.

Anai le\ un lo\n tal 8 rơkơi bơnai `u ‘’rông’’ amăng 8 thun laih rơgao. Sang ano\ `u kơnong ngă hmua đôc\, aka [u pơdrong lơi, samơ\ hăng pran jua tơhan hơđăp ba gru tơhan rơnuk Wa Hồ thâo pơkrem laih anun thâo djru nao rai tơdroă, rơkơi bơnai `u jek lui ri\m thun mơng 400 truh 500 rơbâo prăk djru ‘’Keh prăk yua mơnuih rin rơpa’’ mă mơng prăk pơkrem amăng un lo\n.

‘’Tui hăng tơlơi jak iâu rông un lo\n ri\m hrơi 1 rơbâo prăk yua ană plơi djru man pơdong sang do\ kơ [ing rin [un, sang ano\ tơnap tap tui hăng tơlơi iâu pơthưr mơng anom bruă wai lăng djo\p djuai ania mơnuih mơnam amăng să, sang ano\ [ing gơmơi ăt tu\ ư gum hro\m mơ\n.

Khă sang ano\ gơmơi [u pơdrong lơi, samơ\ hăng pran jua djru mơng [iă gum hro\m hăng anom wai lăng djo\p djuai ania mơnuih mơnam să djru ba sang ano\ bưp tơnap tap hloh kơ ta’’.

Dong mơng bruă ‘’rông un lo\n’’, hơdôm pluh boh sang ano\ rin amăng să Quảng Hiệp, tơring glông C|ư\ M’gar hơmâo djru man pơdong sang do\ pơlir hơbit djuai ania, pơkra ming sang ano\, đ^ kyar bơwih [ong huă.

Ayong Lô Phương Điền, sa amăng hơdôm sang ano\ rin [un [ơi plơi Hiệp Tiến phrâo hơmâo arăng djru 50 klăk prăk man pơdong sang do\ Pơlir hơbit djuai ania amăng rơnuc\ thun 2017 hok kơdok:

‘’Tơlơi hơdip hlâo adih tơnap biă, sang ano\ jik jôk tơdah [u ngă sang phrâo amăng bơyan hơjan anai, dua rơkơi bơnai gơmơi kơnong dăng [aih đôc\, bơ c\i ngă sang phrâo tơnap biă [ing gơmơi [u hơmâo prăk ôh.

Ră anai gong gai kơnuk kơna, anom wai lăng djo\p djuai ania mơnuih mơnam amăng plơi pla, amăng să hăng abih bang mơnuih djru ba, jing kâo hơmâo sang do\ hơđong [iă laih, hơmâo anih kơđap hơjan, hơđap pơ-iă, c\i bơwih [ong huă tơdơi anai, rơkơi bơnai gơmơi plai [iă hyu c\an ling, hyu ngă bruă arăng pơ rơngiao’’.

Tui hăng ơi Hoà Mạnh Quân, Khoa jơnum min djo\p djuai ania mơnuih mơnam să Quảng Hiệp, Bruă ‘’rông un lo\n’’ pơphun ngă mơng thun 2011 amăng [ing apăn bruă kơnuk kơna, apăn bruă ping gah.

Rơkơi bơnai ơi Trần Hữu Ngọc [ơi thôn Hiệp Thịnh, să Quảng Hiệp, tơring glông C|ư\ M’gar pơkrem prăk amăng un lo\n

Thun hlâo, tar [ar să pơhrui glăi 37 drơi un lo\n jek prăk pơkrem hăng mrô prăk rơbêh 30 klăk, djru pơmut amăng ‘’Keh prăk yua kơ [ing [un rin’’, djru man pơdong sa boh sang kơ sang ano\ rin.

Dong mơng tơlơi tu\ yua anun, Anom bruă ping gah să git gai jơnum min djo\p djuai ania hăng anom bruă bơdjơ\ nao pơ[ut hyu iâu pơthưr, pơtô blang brơi [ing ding kơna, khul grup, sang hră, anom bruă kơnuk kơna, anom bruă tơlơi đăo hăng mơnuih [on sang gum ngă hro\m.

Yua anun bruă anai jai hrơi hmư\ hing amanưg mơnuih mơnam. Truh ră anai, tar [ar să hơmâo rông giăm 1.400 drơi un lo\n, hăng mrô prăk pơkrem rơbêh 600 klăk prăk.

Ayong Lô Phương Điền, do\ [ơi plơi Hiệp Tiến, să Quảng Hiệp, tơring glông C|ư\ M’gar hok kơdok do\ amăng sang phrâo

Dong mơng mrô prăk anai, man pơdong 12 boh sang do\ Pơlir hơbit djuai ania, djru ba 44 đôi be tuh ană, djru mơnuih rin [un hrưn đ^ găn rơgao h^ tơlơi tơnap tap, hơđong kjăp tơlơi hơdip:

‘’Dong mơng bruă hyu pơtô blang, lăi pơthâo rơđah rơđông le\ abih bang neh met wa amăng să lăng [uh boh tu\ yua, dong mơng anun [ing gơ`u gum ngă hro\m lu biă.

Thun 2017, [ing gơmơi iâu pơthưr rơbêh 270 boh sang gum ngă hro\m hăng mrô prăk 240 klăk prăk, djru 17 boh sang hrưn đ^ tơtlaih h^ mơng [un rin. Truh ră anai, hơmâo 240 boh sang c\ih anăn rông un lo\n amăng thun 2018 anai’’.

Ơi Bùi Thanh Bình, Khoa apăn bruă ping gah să Quảng Hiệp brơi thâo, anai le\ să kual ataih, kual asuek, tơlơi hơdip mơnuih [on sang [ơi anai tơnap, samơ\ yua gir hyu pơtô blang, yua anun bruă ‘’rông un lo\n’’ ngă prăk djru mơnuih [un rin jing tu\ yua biă.

Kiăng bruă anai jai hrơi djơ\ hăng tơlơi kiăng, să ngă kơc\ăo bruă pok pơhai bruă mă djơ\ lăp hăng plơi pla.

Rơngiao mơng bruă djru man pơdong sang do\ Pơlir hơbit djuai ania, hơdôm boh sang ano\ tơnap tap [u hơmâo lo\n ngă hmua ăt hơmâo djru brơi sa đôi be tu\ ană, hro\m hăng anun, hơdôm anom bruă, khul grup juăt pơ alum nao rai pran jua, pơtô brơi hơdră wai lăng kiăng plar đ^ pu\ be.

Bruă ‘’rông un lo\n’’ [u kơnong yôm amăng bruă pơtô pơkrem prăk đôc\ ôh mơ\ anai le\ bruă ngă djơ\, pơdah tơlơi gơgrong bruă mơng mơnuih mơnam hăng [ing rin [un, djru yôm amăng bruă đ^ kyar plơi pla.

‘’Boh tu\ yua le\ [ing gơmơi lăi pơthâo rơđah rơđông [ơi anăp mơtăm yơh, djru kơ pô hlơi, djru amăng bruă hơget [ing gơmơi lăi rơđah, mơnuih [on sang pô pơsit, krăp lăng bruă mơng [ing ta ngă, yua anun boh tu\ yua ba glăi [u hơmâo pơđing nao pô hlơi drơi hơpă ôh.

Dong mơng bruă pơplông anai [u kơnong djru sang ano\ rin [un đôc\ ôh mơ\, djru bruă man pơdong plơi pla phrâo dong, laih anun gir jing să plơi pla phrâo ngă gru hiam’’.

Tơdơi kơ tơjuh thun pơphun ngă, bruă ‘’rông un lo\n’’ djru sang ano\ rin [un [ơi să Quảng Hiệp, tơring glông C|ư\ M’gar, Daklak jing hmư\ hing hyu djo\p anih.

Bruă anai jing ngă mơnuih [on sang thâo pơkrem prăk laih anun ru\ pơdong pran jua ‘’Khăp nao rai tơdroă, hla hnil anung ba hla tơ\i’’, gum hro\m lom lui abih sang do\ tơ\i, laih anun man pơdong plơi pla phrâo.

Siu H’Mai: Pô ]ih hăng pôr