VOV4.Jarai- Hơdôm arăt jơlan pơkra lăng lo\n ‘’pơ-iă amruih, hơjan dlut hlu\’’ jing jơlan [ê tông agiah hiam.

Hơdôm arăt jơlan anet, plung kơdư ră anai jing jơlan prong rơhaih…Hơdôm thun giăm anai, plơi pla [ơi Daklak pơplih lu mơta laih yua hơmâo jơlan pơkra hăng [e tông, hăng kơsu, kjăp phik yua man pơdong tui jơlan hơdră plơi pla phrâo.

Jơlan nao rai pơđ^ kyar jing ngă gal djru pơtrut đ^ bơwih [ong huă jai hrơi đ^ tui…

Hro\m hăng tơlơi gum djru mơng Kơnuk kơna, ană plơi [ơi [uôn Mih, să Dak Nuê, tơring glông lăk, tơring ]ar Daklak pơyơr 2.300 met karê lo\n, 1000 hrơi mă bruă c\i pok prong hăng tuh [ê tông jơlan ataih 4km amăng plơi.

Jơlan anai hlâo adih, rim bơyan pơ-iă le\ amruih kơthul ju\ lo\n adai, hơjan le\ dlut hlu\ soh, ră anai jing pơplih phrâo hiam, prong, nao rai, pơgiăng gơnam tam mơ-ak biă.

Ơi Y Bhem Du, Khoa plơi {uôn Mih brơi thâo, rơnuc\ thun 2016, să Dak Nuê pơphun jak iâu ngă jơlan nao rai amăng plơi, abih bang ană plơi lêng tu\ ư gum djru pơkra, tơdơi kơ 2 blan pơkra, arăt jơlan anai giong laih, dưi nao rai, ngă gêh gal biă mă kơ ană plơi hơdôm boh plơi pla nao rai.

‘’Hlâo adih jơlan nao rai tơnap biă mă, bơyan hơjan le\ dlut kơtang, rơbat tơkai [udah đ^ rơdêh lêng tơnap soh, ră anai hơmâo Ping gah kơnuk kơna gleng nao lăng ba, jơlan anai jing jơlan nao rai phun amăng plơi, [uôn Trinh Cao ăt nao jơlan anai mơn, Buôn Mih, {uôn Tham 1 ăt nao jơlan anai mơn, anai yơh jơlan phun’’.

{u kơnong ngă khăng, kjăp, pơkra hăng kơsu hăng [ê tông, dua bơnah akiăng jơlan ăt hơmâo arăng pơhrôp kiăng hiam mơn, abih bang mơnuih pla bơnga, mơng tha truh kơ [ing c\ơđai.

Thun tha biă mă laih, yă Trần Thị Thành le\ pô pơphun nao pla bơnga kơtoai jơlan [ơi thôn 3, să Ea Kpam, tơring glông C|ư\ M’gar.

Hơdôm djuai ania juăt [uh amăng đang hmua, amăng lan sang, ră anai `u ruah mă ba nao pla kơtoai  jơlan [ê tông nao rai amăng plơi, să jing ngă anih anom [ơi jơlan anai hiam, lăng tơlơi hơdip [ơi anai jing mơ-ak biă.

 ‘’Kiăo tui pran kâo, lơm [uh bơnga hơget hiam le\ rơkâo buc\ glăi pla, thun adih, [ing gơ`u ngă jơlan, kâo [uh ană tơc\ô kâo ba bơnga pla ha glông, kâo lăi pha brơi yă aset, giong anun kâo ba glăi pla abih.

Bơnga đah đ^, jing lăng amăng sang ano\ rơđah rơđông, jơlan nao rai jing lăng kơdrưh tui mơn, agaih agong hloh’’.

Tui hăng mrô ju\ yap mơng Jơnum min mơnuih [on sang tơring ]ar Daklak, kơnong thun 2017, mơnuih [on sang [ơi hơdôm boh plơi pla amăng tơring ]ar djru rơbêh 120 klai prăk, brơi rơbêh 80.000 met karê lo\n, djru 49.000 hrơi mă bruă c\i man pơkra anih anom amăng plơi pla.

Amăng anun hơdôm boh plơi pla hơmâo ngă rơbêh 640 km jơlan pơkra hăng [ê tông, 102 km jơlan tuh c\uah; pơkra ming rơbêh 243 km jơlan amăng plơi pla…

Hro\m hăng anun, lu hơdră ngă bruă thâo rơgơi hơmâo hơdôm tơring glông hla tui kah hăng Khul hlăk ai tơdăm dra pơkra jơlan nao rai amăng plơi, Khul mơnuih ngă hmua, Khul đah kơmơi ăt gum hro\m pơkra, wai lăng jơlan amăng plơi hăng lu bruă ngă ‘’arăt jơlan wai lăng mă pô’’, ‘’Arăt jơlan yua đah kơmơi pla bơnga’’…abih bang bruă ngă anai jing gru hiam hmư\ hing [ơi djo\p anih amăng tơring ]ar.

Ơi Vũ Văn Đông, Kơ-iăng khoa Gơnong bruă Đang hmua hăng pơđ^ kyar [on lan, Khoa anom git gai c\râo bruă jơlan hơdră man pơdong plơi pla phrâo tơring ]ar Daklak brơi thâo, jơlan nao rai amăng plơi pla hơmâo ngă pơgiong, [u kơng amu` amăng bruă nao rai, pơgiăng gơnam đôc\ ôh mơ\, jing pơtrut đ^ bơwih [ong huă, boh thâo gru grua mơnuih mơnam dong….

Yua anun, Daklak lêng gir pơkra ming phrâo jơlan nao rai. Jơnum min mơnuih [on sang djo\p gưl pơtrun lu jơlsan hơdră djru, pơsur mơnuih [on sang gum hro\m man pơdong plơi pla phrâo:

 ‘’Jơlan hơdră mơng tơring ]ar ăt kah hăng anom bruă git gai jơlan hơdră man pơdong plơi pla phrâo pơsit rơnoh pơkă plơi pla ala [on le\ sa amăng hơdôm rơnoh pơkă yôm kiăng kho\m pơ [ut ngă.

Yua anun, thun blan pơ anăp anai kiăng pơ [ut iâu pơhrui tơlơi gum djru mơng kơnuk kơna ăt kah hăng mơng pơko\n dong laih anun hro\m hăng ană plơi, kiăng man pơdong jơlan nao rai, biă mă `u le\ kual ataih, kual asuek, kual tơnap kah hăng Mdrăk, Ea Sup, Lăk, Krông Bông, anai le\ hơdôm kual kiăng djru blơi ngă gal kơ mơnuih [on sang nao rai hăng pơđ^ kyar bơwih [ong huă, pơđ^ tui tơlơi hơdip mơda kơ ană plơi djo\p djuai ania’’.

Ta dưi lăi, hơdôm arăt jơlan hơmâo man pơkra tui jơlan hơdră plơi pla phrâo le\ hơdôm arăt jơlan ‘Tơlơi pơmin mơng Ping gah, djơ\ pran ană plơi’’, djru mơng [rư\ pơplih phrâo plơi pla Daklak.

Hơmâo jơlan phrâo kah hăng amu` [iă nao rai bơwih [ong s^ mdrô, ană plơi mơng [rư\ hơdip trơi pơđao yâo mơ-ak hloh./.

                                                                                Siu H’Mai: Pô c\ih hăng pôr