VOV4.Jarai- Gơnam [o\ng huă gr^ gra`, [ak hơ jrak ba truh tơlơi duăm ruă kơ ana\ mơnuih ta. Kiăng kơ [ing ta hiam drơi jăn, blung hlâo hơdôm gơnam [o\ng huă [âu pơ ih laih, pơluk hăng jrao nga\ răm, a`a\m pơtăm, hơbơi pơtơi, boh troh do\ glăi jrao hlăt, lu mơnuih blơi [o\ng le\, kho\m hơmâo tơlơi thâo kơ điăng pô, ruah blơi mă gơnam [o\ng huă hiam hdja\, thâo mơng hơpă tơju\ pla, pơkra rai `u, [udah tư\ pla mă pô, a`a\m pơtăm, boh troh, yua [o\ng huă hrim hrơi ama\ng sang ano\ pô ta. Pô mă tơlơi pơhing ]ra\n hdră anai ]ih glăi tơlơi anai, [ơi yu\ anai.

    A`a\m pơtăm, hơbơi pơtơi, a`a\m hlô mơnong do\ hơmâo jrao hlăt, [u wai lăng kjăp, [u thâo gơnam [o\ng huă anai ba rai mơng hpă, jing hasa tơlơi rung răng ama\ng pran jua mơnuih blơi [o\ng [ơi tơring ]ar Daklak, ama\ng thun blan laih rơgao. Wơt dah ta hd^p mơda [ơi plơi pla, pla đang an`a\m pơtăm, boh troh, a`a\m hlô mơnong rông ba s^ ama\ng tơring ]ar pô, wơt hăng hơdôm tơring ]ar gah rơngiao kơ tơring ]ar Daklak, samơ\ amai Nguyễn Thị Bích Phượng, do\ [ơi tơring kưl Ea Pôch, tơring glông }ư\ M’gar ăt lo bia\ ma\ ama\ng pran jua, tơdah nao blơi gơnam [o\ng huă. Kiăng kơ amu` hloh, nao blơi sa ]ơnă a`a\m hơbơi pơtơi đô], pioh seng să rơyă hbai [o\ng huă ama\ng sang ano\, hơmâo hasa tơlơi dleh tơnăp brơi kơ amai:“ {ơi anai kâo ]ang rơmang bia\ ma\, hơmâo sa anih pla a`a\m hơbơi pơtơi hiam rơgoh, hdjă, pioh mơnuih [ôn sang rai blơi [o\ng, [udah nao pơ\ sang ]ơ\ tu\ mơn, yua dah sang ]ơ\ [ơi anai [u hơmâo anih hpă ôh a`a\m pơta\m hiam  hdjă, yua dah mơnuih s^ mdrô [ơi anai pô [ia\, pô [ia\ ba rai s^, bia\ ma\ aka\ hmâo pơnal ]ih lăi pơthâo a`a\m pơtăm hiam hdjă ôh, [u dah hơmâo rơnuk rơnua”

    Anun le\ hasa tơlơi do\ bơngơt mơng hjăn păn [ing amai adơi seng să rơyă hbai đô]. Kơ tư\ ha\ng met Lê Văn Phong, [ơi să Dur Kma\n, tơring glông Krông Ana, tơlơi [o\ng huă ră anai ba\ kơ tơlơi hu^ rơhyưt bia\ ma\: “ A`a\m pơtăm, hơbơi pơtơi, boh trôh nao pơ\ sang ]ơ\, [ing gơmơi kơnong thâo blơi đô], samơ\ [u thâo ôh hiam hdjă hiư\m pă `u. Hmư\, lăng mơng tơlơi pơhing, [ing gơmơi lo bia\ mă, samơ\ [u thâo blơi [o\ng hget dong”

    Tơlơi gơnam [o\ng huă gr^ gra`, [ah jrăk ba\ blai [ơi mông [o\ng huă hrim sang ao\ go\ wak, dơng mơng plơi prong truh pơ\ plơi pla ala [ôn. Hlăk anai tơlơi pơgăn glăi mơng sang bruă kơnuk kơna [u ana\m ôh, hơdôm mơnuih [ôn sang le\ hduah jơlan pơklaih mă pô đô] yơh, ha\ng lu jơlan hdră s^t nik, kah hăng pla ma\ đang a`a\m pơtăm pô, rông mơnu\, rông akan hdang. Amai Mai Thị Xuân Nhung, [ơi să Phú Lộc, tơring Krông năng brơi thâo:“Nao pơ\ sang ]ơ\ blơi ră anai, pran jua [u hđong ôh, kâo [ơi anai hyu pe\ a`a\m pơtăm [ơi ha\ng dơnao ia đô] yơh”

    Nao blơi a`a\m pơtăm [ơi Siêu thị, sang s^ mdrô hmư\ hing hloh, [o\ng yua [ơ [ia\ đô], hdôm gơnam tăm ara\ng pơkra rai hlâo laih, tơlơi ngă mơng neh Trần Thị Bích Thúy, do\ [ơi jơlan Lê Hồng Phong, plơi prong Buôn Ma Thuột, tơring ]ar Daklak pơgăn glăi gơnam [o\ng huă gr^ gra`, [ak jrak ră anai: “ Ră anai gơnam [o\ng huă mơng lu anih bia\ ma\, ngă brơi ta rung răng pran jua, tơdah [o\ng yua hu^ tơlơi duăm ruă, ră anai kâo nao blơi [ơi sang s^ mdrô hmư\ hing hloh, nua blơi pơ mă [ia\, samơ\ hiam drơi jăn pô. Pơ\ ana\p anai ara\ng kơnong nao blơi [ơi hơdôm sang Siêu thị, pioh rai blơi gơnam [o\ng huă hiam hdjă, kiăng ba glăi tơlơi hiam drơi jăn pô hloh”.

        Tơlơi agaih hơdjă pơhlôm mơnong [ong huă jing tơlơi bơngot mơng djop mơnuih. Biă `u [ơi anăp bruă thâo krăn hmâo lu tơlơi ngă soh gah pơhlôm mơnong [o\ng huă jai ngă tơlơi pơmin mơnuih blơi yua [ơi tơring ]ar Daklak bơngot kơ mơnong [ong huă [ơi anih anom s^ mdrô ră anai. Pô hyu mă tơlơi pơhing phrâo ]ra\n hơdră hmâo bruă bơkơtoai nao rai hăng ơi ia jrao Lê Thị Châu, Khoa Anom wai lăng bruă pơhlôm agaih mơnong [ong huă tơring ]ar Daklak kơ hơdôm bruă pel e\p, wai lăng mơng gơnong bruă gơgrong gah tơlơi anai:

      -Ơ ơi ia jrao Lê Thị Châu, bôh nik ră anai mơnuih blơi yua gơnam tam [ơi tơring ]ar Daklak glăk bơngot kơ ano# pơhlôm mơnong [ong huă. Tơlơi anun lăi nao bôh nik kơ mơnong [ong huă [ơi tơring ]ar Daklak glăk rơngiă ano# pơhlôm `u djơ\ hă [u djơ\ ơi ia jrao?

     Ơi ia jrao Lê Thị Châu: Tơlơi ngă soh kơ ano# pơhlôm mơnong [ong huă le\ ăt do# mơn [ơi tơring ]ar, hmâo lu jơlan tơnap wai lăng, ngă bơngot amăng m[s. Rơđah biă `u kah hăng bruă mă yua jrao pơtrut kiăng bôh troh ta` tơsa\, pơkra kơ phê hơ[ak, du\ pơgiang, s^ mdrô a`ăm hlô mơnong [u rơđah mơng hơpă [u dah je# hăng anai, amăng blan 4 e\p [uh anih anom pơkra giấm [ong [u pơhlôm mơnong [ong huă [u dah hơdôm anih anom mă yua hơdôm mơta ia jrao amăng bruă rông hlô, tơju\ pla, ngă đang hmua, pơkra a`ăm pơtam.                                                                                                            

     -Yua hơge\t do# lu tơlơi ngă soh amăng bruă pơhlôm mơnong [ong huă tui anun?

      Ơi ia jrao Lê Thị Châu: Lu anih anom pơkra, s^ mdrô mơnong [ong huă le\ [ơi tơring ]ar, samơ\ hmâo mơn lu anom pơkra, s^ mdrô mơnong [ong huă [u djơ\ [ơi tơring ]ar. Kah hăng hơdôm anih anom pơkra kơ phê ]a ]ot leng kơ [u djơ\ [ơi tơring ]ar Daklak sôh, anun lom pơsir `u tơnap tap biă. Đa le\ lu anih anom [u rơđah mơng hơpă, [ơi dlông kơdung ]ih anăn samơ\ lom [ing gơmơi hyu hơduah e\p phun akha mơng hơpă le\, [u [uh ]ih anăn anih anom pơkra anun pơ\ hơpă ôh, Anun bruă wai lăng tơnap biă, đa le\ sa dua tơlơi pơhing, bơhmu tu kah hăng amăng tơlơi lăi pơthâo gơnam tam [u dah lăi pơthâo hră pơsit djop tơlơi wai lăng anih anom pơkra… le\ [ing gơmơi ăt gum hrom mơn hăng hơdôm gơnong bruă wai lăng tơlơi anai mơng hơdôm bôh tơring ]ar pơkon pioh lăi pơhing kơ gơ`u lom pel e\p hơdôm anih anom pơkra gơnam tam s^ mdrô anai.

     -Hăng tơlơi anai le\ gơnong bruă apăn bruă anai glăk hmâo hơdôm bruă mă hăng tơlơi gum hrom hiưm hơpă pioh pơplih phrâo tơlơi hiam klă, pơhlôm mơnong [ong huă?

     Ơi ia jrao Lê Thị Châu: Kiăng pơhlôm tơlơi anai hă, mơta sa le\ kơtưn bruă wai lăng Kơnuk kơna, dua le\ khom hmâo tơlơi gum hrom ha amăng ple\ kơplah wah hơdôm gơnong bruă, hơdôm gưl, sa dong le\ amăng tơring ]ar, đa le\ [ing gơmơi amra gum hrom hăng hơdôm anom bruă tơring ]ar pơkon, pioh hyu hơduah e\p phun akha `u hăng lăi glăi kơ gơ`u hơdôm tơlơi pơhing anun. Bơhmu tu `u lom pel e\p hơdôm mơta gơnam tam ba hyu s^ amăng tơring ]ar Daklak samơ\ hơdôm anih anom gah tơring ]ar pơkon le\ [ing gơmơi amra hmâo hơdôm tơlơi lăi glăi pioh gơ`u lăng glăi hră pơ-ar s^ gơnam tam mơng [ing gơ`u  djơ\ hăng hră pơ-ar glăk wai lăng mơn.

     -Ră anai mơnuih blơi yua hmâo mă tơlơi pơtă lu biă, anun le\ “Lăi [u hmâo hăng mơnong [ong huă” samơ\ lăi [u hmâo hiưm hơpă lom mơnong [ong huă glăk guang dar hăng mơnuih blơi yua [u hmâo bôh thâo pioh thâo krăn `u ơ ơi ia jrao?

     Ơi ia jrao Lê Thị Châu: Tơlơi pơhing lăi [u hmâo hăng mơnong [ong huă [u hơdjă le\ ăt pơtă mơn abih bang m[s ta#u hloh lăng djơ\ hăng pran ngă tui 5 [u hmâo hăng mơnong [ong [u hơdjă agaih. Anun le\ [u pơkra rai, [u s^ hyu, [u blơi yua, [u prah pơgang hăng [u do# a-iăt hăng mơnong [ong [u hơdjă. Ră anai, [ơi anih anom s^ mdrô kiăng thâo krăn mơnong [ong [u hơdjă hăng hơdjă le\ tơnap biă, [ing ta blơi mơnong [ong huă khom ruah mă anih anom pơkra `u mơng hơpă, pô pơkra rai `u hmư\ hing hyu djop. Hăng rơkâo, bruă pơhlôm klă mơnong [ong huă [u djơ\ bruă gơgrong mơng ha jăn hlơi ôh mơ\ mơng abih bang djop mơnuih, hơdôm gưl hơdôm gơnong bruă. Hăng sa tơlơi dong ]ang rơmang m[s amra gum hrom klă, ngă tui pran jua [om [ing ngă soh amăng tơlơi pơhlôm mơnong [ong huă.

     -Hai rơkâo bơni kơ ih ơi ia jrao

Rơluch Xuân - Siu H' Pra\k: Pô ]ih ha\ng pôr