VOV4.Jarai- Gia\m 14 thun hăng gơgrong mă brua\ mơng pô djă ako\ mơnuih mơnam plơi pla, tha plơi Y Hơ Êban, [uôn Knia 4, să Ea Ba, tơring glông {uôn Đôn, tơring ]ar Daklak, hro\m hăng neh met wa plơi pla mă brua\ pơđ^ kyar bơ wih [ong hua\, ngă pơdrong kơ sang ano\. Ơi Y Hơ Êban jing mơnuih tha rơma plơi pla ba gru hlâo [ơi Kual }ư\ Siăng, hơmâo gum gôp pran jua wai lăng tơlơi rơnuk rơnua hơđong, pơđ^ kyar djă pioh tơlơi gru grua phiăn juăt mơnuih mơnam.

            {uôn Knia 4, să Ea Bar, tơring glông {uôn Đôn hơmâo gia\m 200 bôh sang ano\ hăng 790 ]ô mơnuih, lu le\ mnuih [ôn sang djuai ania Êđê. Dong mơng thun 2001, [ơi anai jing anih anom [u mơak, hu^ rơhưt gah kơđi ]ar, hơmâo sa dua ]ô  neh wa,  yua [ing Fulro pơ]ut pơ]ao, plư pla] mơnuih [ôn sang hmư\ tui  [ing gơ`u pơhiăp, ngă rung răng kơ plơi pla, đuăi nao pơ dêh ]ar Kur mơng ako\ thun 2001.  Ơi Y Hơ Êban dưi neh met wa ruah tha plơi. Amăng rơnuk [u mơak [ơi plơi pla, ơi Y Hơ [u hu\i kơ tơlơi tơnăp ôh, `u nao truh pơ djop sang, lăi pơthâo djop mơnuih, anăm hmư\ tui ôh [ing sat pơhiăp plư ôh. Lu mơnuih ama\ng plơi pla dưi hơmâo tha plơi pơblang ba, pơtô hrăm thâo hluh kơ tơlơi anai, laih anun pơ wo\t lăi pơ [uôn mă brua\  ngă hơmua pla pơdai yơh. Amăng hơdôm pluh ]ô mơnuih dưi hơmâo tha pơtô mơng tha plơi Y Hơ Êban, hơmâo rơkơi bơnai Y Prơi – H’ Linh, hlâo adih hơmâo hmư\  tui [ing Fulro đua\i nao pơ dêh ]ar ta] rơngiao plư pla] ngă soh glăi tơlơi phiăn kơnuk kơna, tơdơi kơ anuởnơkơơi bơna `u [uh tơlơi soh glăi ha\ng plơi pla, laih anun pơ wo\t glăi [ơi plơi pla, dưi hơmâo  plơi pla tu\ jum hơđong  ngă [o\ng hua\ kơ sang ano\. Ră anai rơkơi bơnai `u hơđong tơlơi hdi\p bơ wih [o\ng huă kjăp laih mơn. Amai H’ Ling ră ruai tui anai: “ Mơng hlâo adih rơkơi bơnai kâo ăt đua\i tui [ing soh sat plư mơn. Glăi  hăng plơi pla, kâo ăt hmư\ tui tơlơi pơtô mơng tha plơi, mơng neh wa, khoa [ôn. Ră anai rơkơi bơnai  kâo gir kơtir ngă hmua tơju\ pla, rông hlô mơnong, ]em rông ană bă nao hrăm hră. Rơkơi bơnai kâo bơni kơ tha plơi hơmâo pơtô ba, pơblang brơi. [ing gơmơi thâo hluh kơ tơlơi soh laih. Ră anai, pơ wo\t glăi ha\ng plơi pla, sang ano\ hơmâo tơlơi hdip mơak bia\”

Ơi Y Hơ hăng gong bo\ djuai ania êđê

            Tha plơi ơi Y Hơ ruai:“ Hơdôm tơlơi gan gao thâo thăi pioh ngă tui klă hơmâo boh tơhnal mă brua\ iâu hyu pơsur mơnuih [ôn sang, anun le\ tơlơi thâo hluh kơ jơlan dră Ping gah, tơlơi phiăn juăt Kơnuk kơna, thâo hluh dla\m tơlơi phian juăt djuai ania Êđê”.  Amăng tơlơi lăi pơthâo, pơsur anur ơi tha Y Hơ juăt ba tơbiă gong jơlan kiăng Ping gah, Kơnuk kơna gleng nao kơ tơlơi hơdip djuai ania [ia\, gah kual }ư\ Siăng kah hăng: Pơđu\p prak tuh pơ alin pơkra jơlan glông nao rai, dăng hre\ apui lơtrik, pơdong sang hră, sang ia jrao, [ơk brơi lo\n do\, lo\n tơju\ pla pơkra pơjing, ia yua, tơlơi hơdip mơda kơ neh met wa hơđong, lu jơlan hơdră gum djru mơng Kơnuk kơna kah hăng hơdră brua\ pơhlôm noa mơnuih mơnam. {u kơnong kơ brua\ “ Abih bang wai lăng tơlơi rơnuk rơnua lo\n ia”,  tha plơi ơi Y Hơ jing mơnuih ba gru hiam klă kơ brua\ tơju\ pla [ơi [ôn lan, lơm dưi nao hrăm tơlơi tơju\ pla hăng măi mok, rông hlô mơnong, `u ăt pơtô glăi kơ neh met wa thâo, khom ngă tui yơh. Truh ră anai, amăng mrô 180 boh sang ano\ [ơi [uôn Knia 4, do\ glăi 27 boh sang ano\ hơmâo tơlơi amon kon rin, hro\ trun hlôh pơkă hăng thun 2001. Ơi Y Hơ brơi thâo: “Kâo lăi hyu lăi pơthâo tơlơi wai lăng rơnuk rơnua kơđi ]ar, lơm nao iâu pơthưr  mơnuih [ôn sang [ơi [uôn Knia, kâo ăt pơblang rơđah tơlơi rơnuk rơnua, [u hmư\  tui ôh hơdôm tơlơi sat arăng pơ]ut, anun le\ brua\ yôm hlôh, sit nik hlôh. Dua le\, tơlơi bơwih [ong hua\, kâo thâo hluh tơlơi toju\ pla hăng măi mo\k phrâo, hơmâo [ing apăn brua\ glăi pơtô pioh mă yua hơru\p anun. Kâo iâo pơthưr kơ neh met wa nao pơđing hmư\ ngă tui [ơ [rư\, [uôn Knia ră anai pơblih lu laih, tơlơi bơ wih [ong jai hrơi pơđ^ kyar. Anun le\ jing tơlơi ư-ang mơng kâo”.

            Tha plơi Y Hơ Êban, sa dua mơnuih thâo rơgơi [ơi plơi pla. ~u gleng nao truh kơ bru\a djă pioh tơlơi gru grua phiăn juăt djuai ania Êđê. ~u [u kơnong kơ thâo adoh soang, thâo pe\ gong tong hơgor đu] ôh, `u thâo pơkra rai gong bro\ gru groa djuai ania pô, kah hăng ]ing hơgor, Đing Tặc tar, Đing gông, Đing năm… Tha plơi ơi Y Hơ `u do\ hơdor thâo adoh lu tơlơi adoh gah djuai ania pô, tơlơi tong ]ing hơgor hơđăp. Hăng hơdôm pluh tơlơi adoh gru grua mơng đum anun, tha plơi ơi Y Hơ ÊBan ăt hur har kơ brua\ pơtô ană tơ]ô tơdơi anai. Yua anun, [uôn Knia 4 hơmâo 2 khul thâo tong ring ]ing, lu [ing hlăk ai amăng plơi dưi hơmâo tha plơi pơtô brơi tơlơi hrăm pe\  gong tong hơgor, pơkra ring ]ing gru groa đưm. Sang ano\ tha plơi Y Hơ le\, hasa amăng pă boh sang [ơi [uôn ră anai do\ djă pioh brua\ pơkra rai tơpai ]eh, pioh lơm [uôn hơmâo tơlơi mơak, tơlơi ngur ngor, neh wa [ing ]ơđai hơmâo nao jơnum tom, hrom hăng joa ]ing hăng tơlơi adoh Ai rei, mơng anun ngă kơ [uôn thâo gum gôp mơnuih mơnam djuai ania Êđê [ơi [uôn Knia. Ơi Y Sen Kbuôr, kơ-iăng khoa jơnum min mơnuih [ôn sang să Ea Bar, tơring glông {uôn Đôn lăi pơthâo kơ tha plơi Y Hơ Êban  tui anai: “Gơgrong brua\ mơng tha plơi kah hăng ơi Y Hơ, `u mă brua\ hur har bia\, rơngiao kơ brua\ hyu pơsir kơđi kơ neh met wa, djuai ania. ~u jing mơnuih [ôn sang tơki gơnang kơ `u, yua `u thâo gum djru nao rai. Dua le\, ră anai `u [u kơnong kơ thâo pơ]eh er adoh đu] ôh, laih anun `u thâo pơtô brơi kơ [ing hlăk ai pe\ gong, tong ]ing hơgor, `u thâo iâo pơthưr pơ [u\t mơnuih tha rơma ako\ pơjing jing sa gru\p. Kah ha\ng gơgrong brua\ mơng tha plơi ơi Y Hơ, `u [u kơnong kơ gleng nao kơ [uôn pô đu] ôh mơ\, `u jing tha plơi kơ djop [uôn plơi kah hăng [uôn 2, [uôn 3, [uôn 4”.

            Tha plơi Ơi Y Hơ lăp hăng anăn iâo mơ neh met wa amăng [uôn bơni kơ `u le\, phun kyâo tha sui thun yôm kơ [uôn Knia. Yua `u thâo pơgăng brơi kơ mơnuih [uôn sang pô hơdôm tal bư\p tơlơi tơnăp, pioh mơnuih [uôn sang hơmâo tơlơi hơdip mơak yâu.

Rơluch Xuân: Pô ]ih ha\ng pôr