Đam Rông le\ sa boh tring glông [un rin, [u djơ\ hơjăn brơi kơ tring ]ar Lâm Đồng đô] ôh, samơ\ jing tring glông [un rin hloh tar [ar dêh ]ar ta. Dưi ruah ngă lông lăng Jơlan hdră pơhro\ tơlơi rin rơpa ta` laih anu\n kơja\p hơđo\ng. Yua kơ anu\n yơh, Djơ\h ha\ng tring glông Đam Rông, hasa tơlơi nga\ je] bia\ mă, nga\ hiưm pă kiăng găn gao h^ tring glông [un rin truh kơ thu\n 2015 pơ\ ana\p anai, kah ha\ng tơlơi jao gir kơtưn, dưi hơmâo go\ng gai [ơi anai ]rông lô laih anu\n tu\ ư.

Tui ha\ng kơ]a\u bruă pơđ^ kyar, tring ]ar Lâm Đồng ha\ng tring glông Đam Rông hơmâo jao brơi tring glông Đam Rông pơđ^ kyar tơlơi bơvih [o\ng huă – mơnuih mơnam ta` ha\ng kơja\p hơđo\ng, laih anu\n pơhro\ tui [ơ [rư\ je\ giăm kơplah wah tring glông Đam Rông ha\ng hơdôm tring glông pơ\ ko\n ama\ng tring ]ar, gir kơtưn ba tring glông Đam Rông găn gao h^ sa boh tring glông [un rin ama\ng thu\n 2015; gơ`a\m nao bruă pơblih phrâo tơlơi bơvih [o\ng huă djơ\ tui ha\ng jơlan hdră pđ^ kyar sang măy, tuh tia pơkra pơjing rai gơnam tam – Man pơdơng, s^ mdrô laih anu\n lu brua\ ma\ pơ\ ko\n dơng; pơhro\ h^ tơlơi ngă hơmua – ngă rưng kyâo glai glô – akan hơdang, ama\ng bruă pơblih phrâo tơlơi bơvih [o\ng huă, man pơdơng pưk sang đang jơlan hro\m tơđar, ngă tui djơ\ tơlơi pơđ^ kyar bơvih [o\ng huă, mơnuih mơnam.

Hasa lơm 60 boh tring glông dưi ruah ngă tui jơlan hdră pơhro\ h^ tơlơi rin rơpa ta` ha\ng kơja\p hơđo\ng ama\ng tar [ar lo\n ia ta. Rơgao 5 thu\n laih rơgao, tring glông Đam Rông hơmâo tuh pơ alin hdôm rơbâo klai prăk, pioh man pơdơng hơdôm ring bruă. Gơnang mơng anu\n yơh, mrô sang ano\ [un rin ama\ng tring glông hro\ tru\n gah yu\  15% rơnu] thu\n 2013, khua g^t gai ping gah tring glông Đam Rông, ơi Vũ Kim Sinh brơi thâo: Tring glông gir kơtưn truh kơ thu\n 2015 pơ\ ana\p anai, mrô sang ano\ mơnuih [ôn sang rin rơpa tring glông Đam Rông hro\ gah yu\ 10%; laih anu\n truh thu\n 2020, mrô anai do\ glăi 3%. Tui ha\ng tơlơi lăi pơthâo mơng [irô jơnum min mơnuih [on sang tring glông Đam Rông, tơlơi pơđ^ kyar GDP rim thu\n mơng 2011- 2015 mơng tring glông anai hơmâo mơng 18% - 19%; amá\ng anu\n gleng nao bia\ ma\ le\ gah bruă sang măy – Tơlơi man pơdơng đ^ 28%, gah tơlơi s^ mdrô đ^ 23%. Djơh ha\ng tring glông [un rin Đam Rông, do\ hơmâo lu bruă pơ\ kon mơak hloh dơng. Pơhrui glăi prăk kăk rim ]ô mơnuih thu\n 2009 le\ 8 klăk prăk, ră anai đ^ truh 20 klăk prăk thu\n 2013 laih rơgao, laih anu\n đ^ lu hloh 20 klăk prăk ama\ng thu\n 2014 anai, bôh nik `u tui ha\ng tơlơi lăi lui hlâo, mrô anai amra đ^ truh 28 klăk prăk ama\ng thu\n 2015, laih anu\n 80 klăk prăk ama\ng thu\n 2020. Hơmâo thim mrô pơ\ ko\n dơng. Pơhrui glăi abih ba\ng prăk kăk kơ tring glông Đam Rông mơng thu\n 2011-2015, sa thu\n hơmâo 35 klai prăk, lăi lui hlâo mơng thu\n 2016 – 2020, mrô anai đ^ truh 110 klai prăk.

Đam Rông gir kơtưn truh kơ thu\n 2020, amra pơđ^ h^ lo\n nga\ hơmua mơng 19.000 – 20.000 ha, pơkra rai djuai pơjeh, tơlơi tơju\ pla  nga\ hơmua ha\ng măy mok phrâo, kiăng ba glăi lu prăk kăk, mơng 1 ha hơmua pơdai pơhrui glăi mơng 70 klăk prăk truh 80 klăk prăk lơm kơ thu\n 2015, laih anu\n 120 klăk prăk lơm kơ thu\n 2020. Ama\ng anu\n phu\n ca phê dưi pơs^t hơđo\ng gah đơ đam lo\n 7.500 ha, samơ\ kho\m pơđ^ h^ ca phê pơboh mơng 20 tă/sa ha ră anai đ^ truh kơ 29 tă/ha truh thu\n 2020. Kiăng hơmâo truh  20.000 tấn thu\n 2020. Gah phu\n kơ bua\, truh thu\n 2020, ama\ng tar [ar tring glông hơmâo 235 ha, ba glăi mruai hla\t 350 tấn. Hơmua pơdai ia  hơđo\ng [ơi plơi pla mơnuih [ôn sang djuai ania [ia\, mơng 2.200 ha – 2.300 ha. Ăt ama\ng anu\n đang kơtor, amra pok pro\ng mơng 3000 ha – 3.200 ha thu\n 2020, amra ba glăi boh kơtor mơng 15.000 – 18.000 tấn. Bôh nik `u kơnong kơ đang a`a\m hơbơi pơtơi. Đam Rông hơmâo pơs^t gir run pla [ơi kual lo\n  Phi Liêng – Đạ K’Nang, ha\ng lo\n hơđong  600 ha, amra pơhrui glăi 9.600 tấn, gah bruă rông hlô mơno\ng, hơmâo hơđo\ng `u le\ 16.500 drơi rơmô, 45.000 drơi un, 185.000 drơi mơnu\ b^p. Gah bruă akan hdang ăt hơđo\ng mơn, hơmâo 240 ha dơnao ia rông akan hdang ( Kho\m djru hlâo rông akan ia rơ o\t), hơmâo ba gls\i 1.200 tấn. Gah rưng kyâo glai glô, Đam Rông gir kơtử truh thu\n 2020 hơmâo rơbeh 65.000 ha lo\n glai, pla kyâo glai truh 75%.

Gah bruă pơđ^ kyar plơi pla, laih anu\n man pơdơng plơi pla phrâo, tui ha\ng khua g^t gai ping gah tring glông, ơi Vũ kim Sinh lăi, Đam Rông amra nga\ tui gio\ng tơlơi jao mơng plơi pla anai le\ “ Ngă hro\m pơđ^ kyar hơmua pơdai hro\m ha\ng man pơdơng plơi pla phrâo, pơđ^ kyar tơlơi bơvih [o\ng huă, laih anu\n bruă mă pơ\ plơi pla, kiăng pơblih phrâo tơlơi bơvih [o\ng huă, ako\ pơjing jơlan hdră mă bruă djơ\ tui, pok pro\ng hdôm jơlan hdră ngă hro\m, pơmut hro\m tơlơi mă bruă ba glăi tu\ yua hloh, ba s^ gơnam tam, pơkra rai gơnam mơng hmua pơdai, laih anu\n blơi gơnam mơng hơmua pơdai mơnuih [ôn sang ta”, ăt tui hăng khua g^t gai tring glông Đam Rông mơn, truh thu\n 2020, tring glông anai gir run man pơdơng jơlan rơdeh ôtô nao tru\h pơ\ hơdôm plơi pla ala [ôn, pui lơtrik, ia hơdja\ ăt ba truh pơ\ plơi pla mơnuih [ôn sang tum djo\p. Hơdôm jơlan hdră gơ`a\m mơng lo\n ia ta, mơng abih ba\ng bruă mă, leng ngă tui hơmâo tu\ yua sôh sel, laih anu\n tring glông Đam Rông gir run truh thu\n pơ\ ana\p anai 2015, hơmâo 1 lơm 8 boh să ngă tui gio\ng 19 lơm 19 tơlơi jao, gah bruă man pơdơng plơi pla phrâo, truh thu\n 2020, mrô anai hơmâo 4 boh să nga\ tui gio\ng.

Khua g^t gai [irô jơnum min mơnuih [ôn sang tring glông Đam Rông brơi thâo, kiăng ngă tui gio\ng tơlơi jao pơđ^ kyar bơvih [o\ng huă, mơnuih mơnam mơng thu\n 2011- 2020 brơi rai, abih băng rơnoh prăk  tring glông anai kiăng hơmâo le\, rơbeh 2.500 klai prăk, ama\ng anu\n mơng thu\n 2011-2015 kia\ng hơmâo 774 klai prăk, mơng thu\n 2016-2020 le\, 1.759 klai prăk./.

Pơblang hăng pôr : Rơluch Xuân