VOV4.Jarai - Tui hăng mrô yap mơng gơnong bruă ia jrao hơdôm bôh tơring ]ar kual }ư\ Siăng, dong mơng ako# thun truh ră anai, biă `u mơng blan 6, hơdôm mơnuih duam pơđung drah [ơi kual đ^ lu biă.

Gơnong bruă ia jrao hơdôm bôh tơring ]ar pơtă, ră anai kual }ư\ Siăng glăk amăng bơyan hơjan, ayuh hyiăng gal kơ ke] ]eh ]ar lar djuai anun tơlơi duan pơđung drah pơ\ anăp anai amra ngă dleh tơnap biă.

Rơđah biă `u, [ơi tơring ]ar Daklak, yap truh rơwang hrơi tơjuh rơgao, đơ đam tơring ]ar hmâo 152 anih klin ngă [ơi abih bang 15 bôh tơring glông, plơi prong hăng rơbêh kơ 3.500 ]ô mơnuih duam pơđung drah, amăng anun kơnong kơ blan 6 le\ 3.200 ]ô mơnuih.

Tơlơi ruă hmâo lu biă `u [ơi plơi prong {uôn Ama Thuo#t, tơring glông {ôn Đôn, Krông Năng, Krông {uk, }ư\ Mgar, Krông Ana…

{ơi tơring ]ar Daknông hmâo ]ih djă pioh rơbêh kơ 1.300 ]ô mơnuih duam pơđung drah [ơi abih bang 8 bôh tơring glông, plơi prong.

{ơi tơring ]ar Gialai, giăm hmâo 2.000 ]ô mơnuih duam pơđung drah; tơring ]ar Kontum rơbêh kơ 200 ]ô mơnuih duam pơđung drah… Bưng mơn [ơi hơdôm tơring ]ar leng kơ akă hmâo mơnuih djai yua kơ tơlơi ruă anai.

Khoa Anom ia jrao pơhlôm hlâo tơring ]ar Daklak, ơi ia jrao Phạm Văn Lào, brơi thâo, juăt `u rim thun mrô mơnuih duam pơđung drah [ơi tơring ]ar pơ plih đ^ trun mơng 1.000 – 1.200 ]ô mơnuih.

Khă hnun hai, kơnong kơ amăng 6 blan ako# thun anai, mrô mơnuih duam pơđung drah đ^ lu laih hăng ăt glăk hmâo gru nam đ^ tui dong mơn.

Ră anai tơring ]ar Daklak ăt kah hăng hơdôm bôh tơring ]ar amăng kual glăk krah bơyan hơjan anun ayuh hyiăng gal kơ ke]  ]eh ]ar lar djuai, pơkă lăng hlâo klin ngă duam pơđung drah pơ\ anăp anai amra ngă dleh tơnap dong, [u thâo him lăng ôh.

Hơdôm bôh tơring ]ar amăng kual hmâo ayuh hyiăng hăng tơlơi bơwih [ong – mơnuih mơnam pha ra anun bruă pơgang, pơgăng duam pơđung drah bưp lu tơlơi tơnap.

Rơđah biă `u, [ơi lu plơi pla ră anai, neh wa ăt do# juăt hăng bruă dưm ia, yua lu gơnam pioh dưm ia [u djơ\ hơdră jing ngă gal kơ ke] ]eh ]ar lar djuai.

Biă `u, [ơi kual }ư\ Siăng, lo\n pla phun kơ su prong, mơnuih [ôn sang lom mă kơtăk, hơdôm mong dưm kơtăk juăt [u hmâo pơsir ôh amra jing anih do#, ]eh ]ar lar djuai mơng ke].

Hrom hăng anun, tơlơi pơmin kơ bơwih brơi, pơgang tơlơi suaih pral, pơgang anih anom do# mơng sa, dua ]ô mơnuih, biă `u neh wa djuai ania [ia\ hăng m[s [ơi kual asue\k, ataih do# hmâo lu tơlơi akă gal, bơdjơ\ nao [u anet bruă pơgang, pơgăn tơlơi duam ruă lăi hrom, duam pơđung drah lăi ha jăn.

Lom anun, sa dua gưl ping gah, gong gai akă pơsit pran jua tek rơwek nao ôh pioh gum hrom hăng gơnong bruă ia jrao pơgang, pơgăn duam pơđung drah.

Bruă hyu lăi pơhing akă hmao tlôn hăng gơgrong hlâo, hơdră hyu lăi pơthâo akă lu mơta, anun hơdôm tơlơi pơhing kơ pơgang, pơgăn duam pơđung drah akă truh hăng kual asue\k, ataih, kual neh wa djuai ania [ia\ do#; sa dua ]ô m[s do# [u đing nao, lui raih bruă pơdjai lăng kuăng bôh ke]. Bruă lăng tui hăng pơsit anih klin ngă akă [u na nao hăng hmao tlôn…

Tui hăng tơlơi pơsit mơng Gơnong bruă ia jrao, tơlơi duam pơđung drah pơ\\ anăp anai amra ngă dleh tơnap hloh, [u hmao thâo ôh yua kơ ră anai kual }ư\ Siăng glăk amăng bơyan hơjan, ayuh hyiăng gal kơ ke] ]eh ]ar lar djuai.

Tơdah [u hmâo bruă pơgang hlôm hlâo klă amra pơ plih jing klin prong.

Yua anun, hơdôm tơring ]ar khom đing nao abih bang hơdôm jơlan gah pioh  pơgang, pơgăn duam pơđung drah.           

Dong mơng ako# thun truh ră anai tơring ]ar Kontum hmâo pơ phun pruih 233 tal jrao pơgang hlôm hlâo; pơdo\ng rơbêh kơ 700 gru\p pơgang, pơgăn duam pơđung drah [ơi hơdôm bôh să, phường, tơring kual pioh pơsur hăng gum hrom hăng m[s ngă tui bruă pơdjai lăng kuăng bôh ke] [ơi hơdôm bôh plơi pla, gru\p m[s; pơ phun hơdôm rơtuh wot rơmet agaih anih anom do#, pơdjai lăng kuăng, bôh ke].

Gơnong bruă ia jrao tơring ]ar Daklak hmâo prăp lui laih anih anom, gơnam mă yua, ia jrao pơjrao kiăng gơgrong hlâo bo\ng glăi hăng tơlơi duam pơđung drah đ^ ta`; pơ phun pruih ia jrao gun pơdjai ke] [ơi hơdôm anih anom, biă `u [ơi hơdôm kual hmâo hơdôm anih klin ngă duam pơđung drah.

Khă hnun hai, hrom hăng tơlơi gir run mơng gơnong bruă ia jrao le\ djop mơnuih kiăng gơgrong hlâo amăng pơgang, pơgăn duam pơđung drah, kơtưn rơmet agaih hơdôm gơnam dưm ia [ơi sang ano#, anih tum pơ[u\t lu mơnuih kiăng plai [ia\ ke] ]eh ]ar lar djuai.

Hrom hăng anun gum hrom klă hăng gơnong bruă ia jrao amăng hơdôm tal pruih jrao pơdjai ke] pơgang, pơgăn duam pơđung drah.

Jơnum min m[s hơdôm bôh tơring ]ar amăng kual }ư\ Siăng hmâo mă yua kơ]a\o bruă pơgang, pơgăn klin ruă lar tưp hyu thun 2019, pơgang pơgăn duam pơđung drah.

Hrom hăng anun ]râo ba Gơnong bruă ia jrao, Jơnum min m[s hơdôm bôh tơring glông, plơi prong ta` hăng ngă tui kho\p pok pơhai wai lăng bruă agaih anih anom do#, pơdjai lăng kuăng, bôh ke]; pơsir hơdôm anih klin ngă duam pơđung drah; kơtưn lăng tui mrô rơnoh lu mơng ke] hăng lăng kuăng, bôh ke]; pruih gơgrong hlâo pơdjai ke] [ơi kual amra hmâo klin ngă hăng djop tơlơi gal…

Siu H’ Prăk: Pô ]ih pơblang hăng pôr