VOV4.Jarai- Djơh ha\ng tơlơi tu\ ư mơng neh met wa mơng 13 djuai ania [ơi plơi pla, să Ea Drông, sa boh să tơnăp tap hloh kơ plơi prong Buôn Hồ, tơring ]ar Daklak, hơmâo ngă tui gio\ng 10 tơlơi jao pơkă, man pơdơng plơi pla phrâo.

Jơlan thong Buôn Trap, să Ea Drông, ataih rơbeh 1 km, dlăm ataih samơ\ huăi glut hlu\, tơbơr tah kah ha\ng hlâo adih.

Jơlan tuh ha\ng [ê tong tơpă thar đuăi tui jơlan thong, jing boh tơhnal tơlơi gum mă bruă mơng neh met wa buôn Trap, laih anun hơmâo tơlơi gum djru mơng kơnuk kơna.

Anai le\ jơlan plơi pla phrâo tal blung să Ea Drông, hơmâo man pơdơng mơng ako\ thun 2004, ha\ng tơlơi ngă sa pran sa jua mơng 22 boh ako\ bung sang mơnuih [ôn sang êđê, do\ [ơi treng gah jơlan anai. Ơi Y Hôn Mlô, [ơi buôn Trap, să Ea Drông brơi thâo tui anai:

“ Pơkra jơlan anai le\ 70% yua mơng mơnuih [ôn sang pơ]ruh gôp, 30% yua mơng kơnuk kơna gum djru brơi xi-măng, boh pơtâo. Mơnuih [ôn sang tư\ koh drôm h^ kyâo pơtâo, djơ\ [ơi phun mit, phun [ơr, kơ phê, mơnuih [ôn sang tu\ ư bu] drôm lui h^.

Laih anun mơnuih [ôn sang [ơi anai nao mă bruă, gah prăk kak mơnuih [ôn sang pơ]ruh, sa boh sang ano\ 1 klăk prăk, gio\ng ju\ yap tla prăk blơi gơnam tam [u djo\p, gir run pơ]ruh thim 400 rơbâo prăk dơng, jing sa boh sang ano\ le\ 1 klăk 400 rơbâo prăk. Pơkra jơlan glông anai neh met wa mơak bia\ mă”.

Dơng mơng tơlơi ngă mơng neh met wa buôn Trap anai, 2 thun laih rơgao, hơmâo hơdôm pluh ara\t jơlan [ê tông phrâo [ơi djo\p plơi pla, ama\ng să Ea Drông.

Ea Drông man pơdơng plơi pla phrâo.

Jơlan nao rai amu` name\, tơlơi hd^p mơda neh met wa đ^ go\ mo# laih, [o# mơta plơi pla jai hrơi pơblih tui laih. Ơi Y Gut Niê, [ơi buôn Tung Krăk, să Ea Drông ră ruai tui anai:

“Hlâo adih nao rai tơnăp tap bia\ mă, boh nik ama\ng bơyan hjan hlim, hơdôm rơdeh kay kông nông, rơdeh thut [u thâo nao rai ôh.

Ră anai gơnang kơ hơmâo jơlan hdră  plơi pla phrâo, hơmâo kơnuk kơna gum djru, hro\m ha\ng mơnuih [ôn sang pơ]ruh thim prăk kak, djru hrơi nao mă bruă, [ing gơmơi hơmâo pơkra tuh ha\ng [ê tông, nao rai amu` ame\ laih.

Dơng mơng ana\ ba\ nao hrăm hră, neh met wa nao j^ hơmua pla pơdai, rơdeh kay, rơdeh thut, nao rai amu` ame\ laih”.

Yă H’Blôn Niê Kriêng, khua g^t gai [irô jơnum min mơnuih [ôn sang să Ea Drông, brơi thâo, anai le\ plơi pla tơnăp tap hloh kơ plơi prong Buôn Hồ, hlăk anai do\ 22% sang ano\ mơnuih [ôn sang [un rin hin tơnăp tap, să anai hơmâo 13 djuai ania [ia\, adơi ayo\ng hd^p mda hro\m, 80% mơnuih [ôn sang djuai ania [ia\.

Wơt dah tơlơi bơwih [o\ng huă dleh tơnăp, samơ\ hơmâo ha pran ha jua mơng mơnuih [ôn sang, truh ră anai Ea Drông, hơmâo ngă gio\ng 10 mơta tơlơi jao pơkă mơng kơnuk kơna, gah man pơdơng plơi pla phrâo. Hơdôm tơlơi jao huăi djơ\ truh prăk kak, bơhơmutu gah bruă kđi ]ar, wai lăng tơlơi rơnuk rơnua....

Să anai leng kơ ngă tui hiam, wơt dah hlâo adih [ơi anih anai dleh tơnăp bia\ ma\, kơ tơring ]ar Daklak, gah bruă nga\ pơrung, đuăi ]a nao pơ\ dêh ]ar Kur. Yă H’Blôn Niê Kriêng brơi thâo tui anai:

“ Ea Drông le\ să tơnap tap gah tơlơi bơwih [o\ng huă mơnuih mơnam.

Ngă tui jơlan hdră man pơdơng plơi pla phrâo, tal blung să hyu pơtô pơblang kiăng neh met wa thâo hluh, phun `u le\ mơng mơnuih [ôn sang, ăt mơnuih [ôn sang mơn tu\ yua mă `u, neh met wa [u gơnang glăi mơng jơlan hdră gum djru mơng kơnuk kơna, laih anun anai le\ [u djơ\ ring bruă tuh pơ alin mơng kơnuk kơna ôh.

Truh ră anai neh met wa thâo hluh rơđah gah jơlan hdră man pơdơng plơi pla phrâo, amra ba glăi boh tu\ yua kjơ sang ano\ pô, laih anun plơi pla pô.

Mơng anun yơh neh met wa tu\ ư pok jơlan nao rai, pơ]ruh prăk kak, gum hrơi mă bruă, pơkra hăng [ê tông ama\ng plơi pla, [u hơmâo tah jơlan nao pơ\ hơmua pơdai glut hlu\ kah hăng hlâo adih, laih anun ]uk jơlan nao rai amu` ame\ hloh”.

Ama\ng rơnuk pơblah ngă đưm, neh met wa djuai ania Êđê thâo gum gôp tơhan hkru\ ta, hro\m hăng mơnuih [ôn sang tar [ar dêh ]ar ta găn gao h^ tơlơi dleh tơnăp, pơblah pơrai ayăt roh bơrơxoa lon ia, bơrơxoa glăi tơlơi pơklaih rơngai djuai ania ta.

Ama\ng hdră man pơdơng plơi pla phrâo ră anai, abih ba\ng mơnuih sa pran ha jua hro\m hăng kơnuk kơna, s^t nik plơi pơla }ư\ siăng amra ngă tui gio\ng hơdôm tơlơi gơ`a\m  pơđ^ kyar tơlơi bơwih [o\ng huă mơnuih mơnam, pơđ^ h^ tơlơi hd^p mơda brơi mơnuih [ôn sang.

Rơluch Xuân: Pô ]ih ha\ng pôr