Bơmao ja-mơnong ƀong jơman mơ̆ng lŏn glai adai brơi
Chủ nhật, 06:15, 06/08/2023 H’Zawut/Nay Jek pơblang H’Zawut/Nay Jek pơblang
VOV4.Jarai-Sit truh bơyan hơjan, mơnuih ƀôn sang kual Dap Kơdư lăi hrŏm hăng djuai ania Êđê hnun mơ̆n, hyu pưk hmua ia djuh ƀuh yơh bơmao ja, pĕ pơjing mơnong ƀong huă jơman yua mơ̆ng lŏn glai adai rơhuông hơmâo brơi baih mơ̆ng hlâo.

Djuai ania Êđê hơmâo tơlơi bơkơnăl kiăng thâo krăn hăng pĕ bơmao ja ba glăi hơtŭk añăm ƀong jơman biă mă.

Bơmao ja amăng sa thun kơnong čăt (čăo) sa wơ̆t amăng bơyan hlim, akŏ bơyan hơjan, juăt ñu čăt đĭ amăng anih lŏn rơ-un hơmâo akŏ kơtuăi mua lơ̆m lŏn. Bơmao ja juăt čăo lu biă mă amăng blan 6 truh blan 8 rĭm thun. Tui hăng tơlơi juăt thâo mơ̆ng djuai ania Êđê, kiăng thâo krăn rơđah bơmao ja hăng bơmao pơkŏn, bơmao ƀong hă ƀudah bơmao măt laih anun hlâo kơ pĕ bơmao ja, ĕp lăng jum dar hơmâo bơmao pơkŏn čăt đĭ mơ̆n. Bơmao ja hơmâo tơkai dlông, hla ñu hrup klŭm đuăn čơlo, kô̆ puh, ƀơi kơčŏng akŏ bơmao hơmâo ia jŭ uai, truh bơmao blang lĕ kô̆ abih, lăng hrup hăng dŭ.

Yă H’Rok Êban, juăt iâu Aduôn Lia yă Lia dŏ pơ ƀuôn Hŭk, să Čư̆ Mgar, tơring glông Čư̆ Mgar, tơring čar Dak Lak brơi thâo, djuai ania Êđê juăt pơmin, ƀing tơphă, bưng băi mơ̆n thâo ƀuh bơmao ja, arăng pơƀuh brơi kơ ñu, pô anun mơnuih hơdip hiam, muih, hơdjom mơak klă hyu glai arăng brơi ƀuh yơh bơmao ja. Arăng đăo tui anun biă mơ̆n, pĕ bơmao ja ƀu tơguan hơtŭk riă pơjing rai lu črăn ôh, sit jing añăm bơmao ja ƀong jơman biă mă, tơdah pơjing hăng lu mơta ia ƀâo bơngưi jai kraih jơman, añăm bơmao ƀong jơman hăng đĭ pran, klă biă mă kơ djop sang anŏ.

 “Djuai ania Êđê thâo krăn hăng ƀong bơmao ja mơ̆ng đưm đă laih. Ta tha rơma laih ta thâo krăn yơh bơmao hơgĕt dưi ƀong bơmao hơgĕt ƀu dưi ƀong, bơmao măt. Bơmai dưi hơtŭk hăng añăm hrŭm. Añăm anai djuai ania Êđê juăt hơtŭk hăng hra pơhăng, dưm ƀiă tơpung mih ƀôt ngot. Đưm hlâo bơyan hlim ƀu tơguan nao pơ sang čơ blơi añăm rơ̆k ôh, bơmao hơmâo baih amăng hmua, đang tơket tơkeng”.

 

Bơmao ja juăt čăo amăng đang, ƀơi lŏn kơdư hlang đang hơbơi, ră anai đang kơphê, đang kơsu, anih huăi pruih ia jrao...samơ̆ yua kơ anŏ jơman mơ̆ng ñu, ƀong mơmih anun yơh lu mơnuih hyu ĕp hyu hơduah. Ayong Y Zuem Mlô, dŏ ƀuôn Sưk, să Ea Đar, tơring glông Ea Kar, tơring čar Dak Lak brơi thâo, hơdôm thun giăm anai, hyu ĕp tơnap biă mă bơmao ja, sa lĕ yua ayuh hyiăng pơblih lŏn glai abih laih, ngă hmua soh sel, pruih ia jrao pơdjai hơdom, mua, arong aruač ƀu hơmâo dơ̆ng tah, laih anun arăng hyu hơduah pĕ sĭ bơmao jai hrơi lu. Hlơi pô tơphă mơ̆n dưi ƀuh bơmao ja. Pĕ bơmao ja ba glăi hơtŭk añăm, tơdah ta pĕ lui sui ñu răm hĭ ƀong ƀu jơman dơ̆ng tah.Ayong Y Zuem Mlô lăi:

“Sit truh bơyan hơjan ta nao pơ hmua, hyu amăng glai juăt ƀuh mơ̆n bơmao ja. Pĕ rao rơgoh, ta hơtŭk añăm ia ƀudah hna thu tŭ mơ̆n. Tơdah hơtŭk ta hơtŭk ia hlor pơdok ƀơ̆i dưm nao bơmao, dưm ia mơmih, hla eč, pơhăng hra, añăm ƀâo. Mơnong ƀong hơtŭk mơ̆ng bơmao ja huă asơi ƀong bu tŭ mơ̆n jơman biă mă, riă bu dưm bơmao ja laih yŏng gŏ, dưm hla khom , hla ƀâo ƀudah hla eč. Bơmao ja arăng ăm tŭ mơ̆n, tŭt hăng ia mơsin, ia akan brŭ, ăm sô̆ hăng rơsun jrai, hơkŏp hăng hla pơtơi, ƀong jơman ƀu thâo lăi”.

Amăng mơnong ƀong huă mơ̆ng djuai ania Êđê, bơmao ja arăng hơtŭk hăng tơrong phĭ, tơrong tơba. Sit pơkra mơnong ƀong huă, hơtŭk añăm hăng bơmao ja anamw dưm lu mơta ia ƀâo, ia rơmă ôh, hơtŭk mă hnun kiăng ƀong jơman mơ̆ng ia mơmit ñu hơmâo laih amăng bơmao ja. Bơmao ja amuñ đôč hơtŭk, amuñ mơ̆n pơkra ming mơnong ƀong huă anun huăi kiăng lu mơta ia ƀâo jơman ƀudah rơmă ôh. Arăng juăt hna mơ-ia hrŏm hăng boh diăm mơda dua mơta ia mơmit tơma hrŏm, ƀâo bơngưi, ik...jing mơnong ƀong jơman ƀu her đuăi ôh sit hơmâo ƀong.

Hăng mơnâo ƀâo jơman phara hơjăn ñu, bơmao ja klă kơ tơlơi suaih pral, lu mơnuih sĭ mơdrô hyu ĕp blơi, pơjing mơnong ƀong yôm ƀơi Dak Lak, arăng juăt blơi djơ̆ hrơi truh 500.000 prăk sa kg.  Laih hơjan ngă mơsah lŏn dron, lŏn rơ-un mơ̆ng lŏn drơ̆t mriah juăt ƀuh yơh bơmao ja. Bơmao ja hơmâo amăng anih juăt ƀuh mua, kơtuai mua giăm anun hơmâo bơmao ja čăt yơh, mơnuih hlơi tơphă tơphai lu amra arăng pơƀuh brơi pĕ bơmao ja buă rơ-i, buă rêu mơtam, anun lĕ mơnong ƀong mơ̆ng lŏn glai adai brơi kơ ta.

 

 

 

H’Zawut/Nay Jek pơblang

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC