Bơră ruai hăng tha plơi kơ bruă djă pioh gru grua mơng djuai ania Êđê
Chủ nhật, 08:00, 03/03/2024 H'Zawut/Siu Đoan Pơblang H'Zawut/Siu Đoan Pơblang
VOV4.Jarai - Tơlơi hơdip mơda mơng djuai ania Êđê hơmâo lu tơlơi ngui ngor, ngă yang rơbang, hơdôm tơlơi ngă yang anai pơlir jê̆ giăm amăng tơlơi hơdip kơ ană mơnuih kah hăng bruă bơwih ƀong ngă đang hmua. Truh bơyan bơnga, hrơi ngui ngor dik dak mơ-ak ƀuh amăng djop plơi pla ala ƀon, ƀing ta nao bưp ơi Y Blin Adrơ̆ng (thun tơkeng 1968), arăng juăt iâu lĕ ơi Tú, ñu lĕ pơjâo, tha plơi, mơnuih rơgơi kơhnâo gah čing hơgor amăng ƀuôn Drai Điêt, să Dliê yang, tơring glông Ea H’leo, tơring čar Dak Lak kiăng kơ hmư̆ tơlơi bơră ruai mơng ñu kơ bruă djă pioh gru grua mơng djuai ania Êđê.

Amăng bơyan bơnga, ayuh hyiăng dŏ rơ-ŏt rơ-ơ̆ ƀơi kual Dap kơdư, angĭn thôt thưt thưt ngă wŏt hyu than yan phun kơphê, kơsu glăk bluh hla mơda. Bơyan ngui ngor, ngă yang rơbang mơng djuai ania Êđê dong mơng rơnuč blan 12 thun sô truh abih blan 3 thun phrâo. Tha plơi Y Blin Adrơ̆ng dŏ amăng ƀuôn Drai Điêt, să Dliê Yang, tơring glông Ea H’leo, tơring čar Dak Lak lĕ pơjâo juăt pơphun hơdôm hrơi ngă yang rơbang, ñu brơi thâo, tơdơi kơ ngă yang huă asơi hle, djop plơi pla pơphun ngă yang pin ia kiăng rơkâo hơjan rơnang angĭn mơ-ak, ia rô rơngeh hơdjă na nao, abih bang mơnuih lêng kơ suaih pral, pơdai jor kơtor mơboh, kơbao, rơmô, un, mơnŭ tuh hrôh. Pơjâo lĕ “Pô ngă yang” rơwưh đĭ yang rơbang hơdôm tơlơi hiam klă kơ ană plơi pla. Hơdôm hrơi ngă yang mơng djuai ania Êđê kiăng rơkâo tơlơi hiam klă hăng anai lĕ gru grua mơng djuai ania Êđê kiăng djă pioh na nao:

“Tơlơi ngă yang hơmâo mơng đưm đă ră hlâo laih. Mơng rơnuk ơi kâo, ñu rơngiă laih anun ama kâo tŏ tui. Hăng truh ama kâo rơngiao jing kâo yơh pô tŏ tui amăng bruă ngă yang. Rĭm wŏt ngă yang kâo lêng hơdor glăi hơdôm tơlơi pơtă mơng ama kâo, ama kâo hlâo adih hơdor glăi djop mơta, yua anun kâo lêng kơ gir run kiăng kơ hrăm tui dong, lơm kâo tha rơma ăt kiăng pơtô glăi ană tơčô mơn. Gru grua ngă yang mơng đưm hlâo kơ djuai ania ta anăm wơr hĭ ôh”.

Tha plơi Y Blin Adrơ̆ng brơi thâo, ñu pô ƀu djơ̆ kơnong gir run hơdor glăi hơdôm tơlơi ngă yang, kiăng abih bang mơnuih răng kơđiăng djă pioh tơlơi ngă yang, mơ̆ ăt kiăng gir run lăi pơthâo, pơtô pơblang brơi neh met wa hluh rơđah tơlơi yôm mơng bruă ngă yang. Amăng tơlơi hơdip kơ mơnuih djuai ania Êđê, rĭm thun hơmâo lu hrơi ngă yang bơdjơ̆ nao ană mơnuih hăng bruă ngă đang hmua. Hơdôm tơlơi ngă yang bơdjơ̆ nao đang hmua kiăng pơpŭ yang wai lăng đang hmua, bơni yang rơbang brơi hơjan rơnang angĭn mơ-ak, rơkâo bơyan pơdai jor kơtor mơboh. Bơ hơdôm hrơi ngă yang bơdjơ̆ nao ană mơnuih lĕ kiăng pơhlôm brơi tơlơi suaih pral, rơnuk rơnua, tơphă amăng tơlơi hơdip mơda.

“Mơng hrơi tơkeng rai ơi yă amĭ ama ngă yang brơi laih. Truh sang anŏ jơnap tui juăt ngă yang hăng un, 7 čeh tơpai kiăng rơkâo tơlơi suaih pral, rơnuk rơnua. Lơm anun ƀing ta pơpŭ kơ yang rơbang hơmâo pơgang brơi amĭ tơkeng rai ană nge rơnuk rơnua, truh hrơi ta tơkeng rai hăng hơdip truh prong, amĭ rơkâo yang čư̆, yang ia, yang phun hra ania bơnŭ pơgang brơi…Tơdah sang anŏ tơnap tap ngă yang sa drơi mơnŭ, tơdah hơmâo hmăi sa drơi un, 7 čeh tơpai kiăng pơsit ană bă prong laih hăng čang rơmang bruă ngă hmua brơi hơjan rơnang angĭn mơ-ak. Yua anun yơh kiăng biă mă hơdôm hrơi ngă yang mơng djuai ania ta”.

Amăng hrơi ngă yang ƀu djơ̆ kơnong hơdôm tơlơi kơwưh đĭ yang đôč ôh mơ̆ anai hơmâo hơdôm tơhnal, tơlơi pơtưh, tơlơi adôh, hơmâo tơlơi ngă yang čim K’Tiă, suang Grư̆…Mông ngă yang jing hrĕ pơkôl hơgŏm pơlir ană mơnuih, ba glăi tơlơi yôm brơi kơ ană plơi pla, kiăng pơtô pơblang abih bang mơnuih thâo hơdip amăng plơi pla, wai pơgang ayuh hyiăng lŏn mơnai glai čư̆. Tha plơi Y Blin Adrơ̆ng dŏ pơmĭn, amăng tơlơi hơdip phrâo tui ră anai, hơdôm hrơi ngă yang glăk aset tui, tơlơi anai amra ngă rơngiă tui ha bơnah amăng gru grua djuai ania pô. Hrŏm hăng djuai ania Êđê, tơlơi đing nao mơng gong gai ƀon lan amra pơtrut pơsur prong brơi ƀing mơnuih glăk abih pran jua djă pioh gru grua djuai ania kar hăng tha plơi Y Blin Adrơ̆ng. Ñu brơi thâo, rơngiă hĭ hrơi ngă yang amăng plơi pla amra ngă rơngiă hĭ gru grua djuai ania Êđê mơtăm.

“Ƀing gơmơi bơni biă mă kơnuk kơna lêng kơ đing nao bruă pơtô pơblang djă pioh gru grua djuai ania pô. Pơgi kơdih anai ƀing gơmơi čang rơmang amra pơphun hơdôm hrơi ngă yang prong ƀiă dong kiăng rơkâo tơlơi suaih pral, ngă yang pin ia, rơkâo hơjan rơnang angĭn mơ-ak…Kâo čang rơmang kơnuk kơna đing nao ƀiă dong, tŏ tui pơtô pơblang, tơdah ƀing gơmơi kơƀah čing hơgor, čeh tơpai amra djru brơi gơmơi. Čing hơgor ƀu kơƀah ôh amăng tơlơi hơdip ană plơi pla. Tơlơi hơdip jai pơđĭ kyar ƀing gơmơi amra pơphun jai prong tui”.

Lơm hrơi ngă yang pơđut hĭ, jua čing hơgor amra hơđuh đĭ, lơm anun abih bang mơnuih ngui ngor mơ-ak, ding jua čing jring jua hơgor ăt lĕ pran jua mơng ƀing tha plơi, mơng mơnuih rơgơi kơhnâo kar hăng ơi Y Blin Adrơ̆ng, mơnuih kiăng gru grua djuai ania pô dưi tŏ tui na nao djop rơnuk. Amăng hrơi mông mơ-ak, lơm neh met wa buh eng ao djuai ania pô, ngui adôh suang, mơñum tơpai čeh hăng pơpŭ hơdôm tơlơi hiam klă hloh amăng tơlơi hơdip mơda./.

H'Zawut/Siu Đoan Pơblang

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC