Ngă yang pơjing adơi ayong giăng mah mơ̆ng djuai ania Êđê
Chủ nhật, 04:11, 05/03/2023 H'Zawut/Nay Jek pơblang H'Zawut/Nay Jek pơblang
VOV4.Jarai-Tơlơi pơmin đưm mơ̆ng djuai ania Êđê, pơjĕ giăm phung wang, sang anŏ hăng kơnung djuai ƀu kơnong tui hluai phung wang sa drah kơtăk đôč ôh, dŏ pơdjơ̆ nao kơ bruă ngă pŭ ƀăn giăng mah, pơjing amĭ ama, adơi ayong mĕm, hơmâo mơ̆n anih pia “Tlŏ jiăng” pơjing adơi ayong hăng phara kơnung djuai, djuai ania.

Tơlơi ngă yang pơjing adơi ayong mĕm gah djuai ania Êđê dưi pơphun hăng lu mơnuih, phung wang ƀuh ƀô̆ mơta dua bơnah sang anŏ, mơnuih ƀôn sang amăng plơi pla. Anai lĕ tơlơi ngă yang pơjing adơi ayong giăng mah, adơi ayong mĕm, kiăng pơlir glăi kơnung djuai truh ană tơčô tơdơi ăt dŏ djă pioh đôč. Pô ngă yang ơi Y Wươn Niê Kdăm thun anai 60 thun, ƀuôn Wiâo A, tơring kual Krông Năng, tơring glông Krông Năng, tơring čar Dak Lak brơi thâo, gơnam ba pơdă pơ anih ngă yang hơmâo abăn ao mơñam mrai đưm, kông buh hăng mơnong mơnŭ phrâo čuh lui dŏ hnong aka pĕ ôh.

Samơ̆ tơdah ƀu hơmâo djop mơnong pioh ngă yang tơlơi ngă giăng mah adơi ayong mĕm ăt pơphun đôč, yua dah djuai ania Êđê lăng kơ tơlơi ngă adơi ayong mĕm yôm biă mă. Tơlơi ngă yang anai tui hluai tơlơi kiăng mơ̆ng dua bơnah, ƀu hơmâo pơmin kơ anŏ tŭ yua hơgĕt ôh. Biă mă ñu, hơdôm mơnuih nao ngui hrom mông ngă yang pơjing adơi ayong anai khom ƀuh ƀô̆ mơta mơ̆ng 5 mông mơguah lăng tlâ̆o drah un, bui, pô sang čuh un, prăp lui gơnam či ngă yang , akă čeh tơpai.

“Lơ̆m ngă adơi ayong lĕ dua bơnah sang anŏ, kơnung djuai dŏ lăng hăng thâo krăn sit nik mơ̆ng anai pơ anăp, dua bơnah sang anŏ  thâo krăn adơi ayong mah phara phung wang samơ̆ jing adơi ayong kah hăng sa kơnung djuai đôč, kah hăng sa amĭ, ama, gơnuu bơlăng ba kar hăng adơi ayong sa kian pruăi, pơjao nao rai abăn ao mơñam mrai đưm, pơbuh kông ƀơi tơngan”.

Lơ̆m djop mơnuih jơngum laih, ƀing đah kơmơi dŏ gah pơnăng yŭ, đah rơkơi dŏ gah ngŏ ƀudah ƀing đah kơmơi dŏ rơwang gah, đah kơmơi rơwang lăm rơwang ôk, arăng atông čing lăi pơthâo mông ngă yang truh yơh. Dua čô mơnuih ngă adơi ayong anun dŏ ber giăm rơ’i đưm mơnong ƀong ngă yang, asơi añăm. Ƀing adơi ayong phung wang dŏ jum dar dŏ lăng tơlơi pơkôl pơkă ngă giăng mah adơi ayong mĕm hơmâo pô ngă yang iâu lăi, tha plơi, khua ƀôn ƀudah ƀing mơnuih arăng đăo kơnang. Pô iâu lăi, ngă yang Y Wươn Niê Kdăm brơi thâo, amăng mông ngă yang pơjing adơi ayong mĕm, mông pơbuh kông phuă yơh yôm biă mă kah hăng hơkăt mơyang. Kông jao laih, tơlơi đăo kơnang đôm jă amăng pran jua, tơma amăng ai hơtai, pơsit brơi tơlơi ngă adơi ayŏng anun dưi kjăp. Pô ngă yang Y Wươn Niê Kdăm lăi:

“Hlâo kơ pơbuh brơi kông ngă yang hăng mơnŭ, čeh tơpai lăi pơthâo yang atâo ơi yă mơ̆ng đưm. Pơbuh kông răo pơthâo kơ yang rơbang mơ̆ng anai pơ anăp jing adơi ayong sa boh sang, djru nao rai, lăng ba tơdruă, kah pơpha tơlơi djhul kơtrâ̆o amăng sang anŏ hơdip mơda. Bruă pơbuh nao rai kông yôm biă mă lăng kah hăng sa pơkôl pơkă ƀuăn rong mơ̆ng rơkơi bơnai mơ̆n, dua adơi ayong mĕm ƀuăn khăp pap djru nao rai, lăng ba tơdruă. Mơ̆ng anai pơ anăp abih amăng plơi pla ala ƀôn thâo soh kơ gơñu jing adơi ayong mĕm kah hăng adơi ayong sa kian pruăi”.

Tơdơi kơ ngă yang giong, dua čô adơi ayong mĕm jing kah hăng adơi ayong sa kian pruăi yơh, hơmâo tơlơi hning rơngôt, mơak klă hai djru ba, lăi pơthâo amăng mông tơnap tap, pơtô bă tơdruă thâo djă pioh na nao tơlơi khăp pơpŭ nao rai truh rơnuk ană tơčô mô yâo. Pô iâu yang Y Wươn Niê Kdăm brơi thâo dơ̆ng:

“Ră anai, mơnuih ƀôn sang ăt dŏ djă pioh đôč tơlơi phiăn ngă adơi ayong mĕm. Kâo pơmin tơlơi ngă yang ngă adơi ayong mĕm yôm biă mă, pơdah rai tơlơi gum pơgôp kơnung djuai plơi pla, mơnuih ƀôn sang dŏ djă pioh tơlơi gum pơgôp amăng phung wang añang kor. Sa ƀĕ phun kyâo ƀu jing glai ôh, klâo ƀĕ kyâo hăng lu phun kyâo kah dưi jing glai klô. Čang rơmang ană tơčô dĭ da gla kơñ hrăm tui djă pioh gru grua đưm, thâo atông čing, thâo pơtưh, hrăm tui tơlơi hiam klă gru grua djuai ania pô”.

Tơlơi ngă yăng tlŏ jiăng, ƀudah ngă adơi ayong mĕm djuai ania Êđê lăng yôm biă  mă, pơdah rai tơlơi khăp amăng plơi pla hăng ƀuh sa bruă ngă hiam thâo khăp pap ană mơnuih, pơtô hrăm ană tơčô thâo pơmin nao kơ tơlơi klă, bruă hiam lơ̆m tơlơi hơdip mơda. Ră anai, tơlơi ngă yang anai ăt dŏ ngă tui na nao đôč amăng plơi pla. Tơdơi kơ ngă yang pơjing adơi ayong mĕm, ƀu kơnong dua bơnah sang anŏ đôč ôh jing adơi ayong, abih bang amăng kơnung djuai lăng kơ pô anun kah hăng mơnuih amăng kơnung djuai pô soh, djop bruă mă, pơdjru nao rai kiăng găn rơgao tơlơi tơnap tap laih anun sa bruă ngă lir hơbit amăng kơnung djuai plơi pla kiăng tơlơi hơdip mơda trơi pơđao yâo mơak hiam klă hloh.

 

 

 

   

 

H'Zawut/Nay Jek pơblang

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC