VOV4.Jarai - Ơi A Blôih (djuai ania Sêdang) ƀơi ƀuôn Hring, să Ea H’Đing, tơring glông Čư̆ M’gar, tơring čar Dak Lăk mơnuih rơgơi kơhnâo arăng iâu nghệ nhân ưu tú. Hăng tơlơi hor adoh, djă pioh gru grua boh thâo đưm mơng djuai ania, hơdôm thun rơgao, ñu hơmâo nao jơnum hrŏm hrơi ngui ngor prong, pơplông adoh, suang yua tơring glông hăng tơring čar pơphun. Hrŏm hăng anun, ơi A Blôih hơmâo pơtô pĕ gong, pơtô adoh, pơtô atông čêng kơ ƀing čơđai hăng pơkra djŏp djuai gong brô̆ hăng kram, gum djă pioh hăng pơtrut tui gru rgua boh thâo djuai ania Sêdang.

Rim wơ̆t glăi čuă plơi Hring, să Ea H’Đing, tơring glông Čư̆ M’gar (Dak Lăk) ră ruai tom neh met wa lĕ hơmâo lu mơnuih amăng plơi lêng thâo soh nghệ nhân ưu tú A Blôih. Rim thun, amăng plơi juăt pơphun ngă yang huă asơi hle ƀudah lơ̆m anom bruă gru grua pơphun atông čêng, pĕ gong, adoh suang lĕ ơi A Blôih lêng nao soh, ñu nao jơnum hrŏm mơ-ak mơ-ai, tuh rơyuh pran jua mơtăm yơh.

Rơbêh 2 thun rơgao, yua klin kheng Covid-19 kơtang, mah ƀu thâo pơbut lu mơnuih pơtŏp pơhrăm ôh, samơ̆ hăng tơlơi gơgrong bruă prong, hăng pran jua hor kơ bruă, mơnuih rơgơi kơhnâo A Blôih ăt gir hmư̆ er čêng, tơlơi adoh djuai ania ƀiă đah mơng pơtô glăi kơ ƀing rơgơi kơhnâo amăng plơi dong. Rơngiao kơ anun ñu thâo pơkra gong ting ning, tơ-rưng, klông put...Nghệ nhân ưu tú A Blôih brơi thâo:“Hlâo adih, pô kâo kơnong hyu adoh, atông čêng hăng pĕ gong brô̆ đôč, kâo pơmin ƀu dưi ngă hơget ôh tơdah ƀu hơmâo ƀing tha pơtô ba, gơñu djru brơi kâo, pơtô brơi kâo. Hla tui hơdôm tơlơi mơ̆ ƀing kơhnâo mơng hlâo pơtô, djă pioh glăi kơ rơnuk tơdơi anun jing kâo khŏm gir hrăm khŏm thâo. Ră anai, kâo ăt pơčeh tơlơi phrâo kơ tơlơi adoh kah hăng: rơngê, ting ting, chiếo...Truh mông anai, kâo hơmâo pơkra sa, dua djuai gong brô̆ kah hăng gong ting ning, tơrưg, klông put..”.

Nghệ nhân ưu tú A Blôih

Hră pơpŭ anăn nghệ nhân ưu tú A Blôih

Kiăng djă pioh gru grua atông čêng mơng ƀuôn Hring, mơnuih rơgơi kơhnâo A Blôih rơngiă lu thun jak iâu neh met wa amăng plơi hăng neh met wa mơng plơi pơkŏn gum ngă hrŏm. Truh ră anai, ñu hơmâo akŏ pơjing lu grup atông čêng - adoh, amăng anun hơmâo rơbêh 20 čô mơnuih mơng ƀuôn Hring. Ră anai, ñu yơh pô pơtô brơi ƀing čơđai amăng plơi thâo atông čêng, thâo adoh, amăng anun hơmâo tom ană kơčua ñu lĕ ayong A Gut. Ayong A Gut brơi thâo, ñu thâo mă yua rơguăt hơdôm djuai gong brô̆ kah hăng čêng, đing tơrưng, thâo adoh lu tơlơi adoh djuai ania Sêdang.

“Kâo anai jing mơnuih rơnuk hlăk ai, kâo amra gir pơtô ba ƀing adơi đeh thâo djă pioh gru grua đưm mơng ơi yă ta pơdô̆ glăi, biă ñu lĕ mă yua gong brô̆ pơkra mơng kram. Kâo thâo hluh dơ̆ hơpă kâo pơtô glăi brơi ƀing adơi dơ̆ anun. Čang rơmang ƀing gơñu thâo hluh kơ tơlơi adoh, atông đing tơrưng hiư̆m pă. Hrơi blan pơ anăp anai, ha wơ̆t hrơi tơjuh kâo pioh mơng 1 truh 2 hrơi pơtô brơi ƀing čơđai, hlăk ai hrăm atông đing tơrưng. Rơnuk gơmơi anai ƀu wơr ôh gru grua hiam mơng ơi yă pioh glăi”.

Mơnuih rơgơi kơhnâo A Blôih hrŏm hăng ană đah rơkơi ñu A Gut (pô atông đing tơrưng dŏ gah ieo) ƀơi anih mă jua adoh VOV Dap Kơdư.

Bơ ơi A Héo, jing mơnuih kơjăp bruă amăng Grup atông čêng - Adoh tơlơi adoh đưm ƀuôn Hring pơmin tui anai, Nghệ nhân ưu tú A Blôih jing mơnuih rơgơi mơbruă, tuh rơyuh pran jua hăng gru grua djuai ania pô.

“Lăi nao čêng hơgor lĕ kâo lăng ơi A Blôih gơgrong bruă biă, pơtô tŏng ten, rơđah rơđông brơi adơi ayong ƀing gơmơi boh thâo atông čêng. Mơ-ak biă mă, ră anai ñu hơmâo pơtô brơi ană đah rơkơi ñu thâo atông čêng. Ơi A Blôih pơtô ba mơng rơnang kiăng adơi ayong gơmơi thâo djŏp jua čêng djuai ania Sêdang. Dưi ngă tui anun lĕ yua ta gir sem lăng, hor kơ bruă, hơmâo djă pioh mơng lu thun. Kơ tơlơi rơguăt atông čêng lĕ yua hơmâo pô rơgơi kơhnâo anai apăn bruă anun jing adơi ayong gơmơi hơđong pran jua, gơmơi hơmâo nao atông pơ lu anih yơh, mơng să, truh pơ tơring glông, tơring čar, tap năng gơmơi hơmâo nao atông pơplông truh pơ plơi prong Pleiku, Hà Nội adih...

Mơng hrơi thâo atông čêng, thâo adoh truh ră anai rơbêh 40 thun laih, mơnuih kơhnâo A Blôih hơmâo pioh lu mông, pran jua hrŏm hăng mơnuih ƀon sang djuai ania Sêdang djă pioh, pơtrut tui gru grua boh thâo mơng djuai ania pô. Khă hnun hai, ñu dŏ hơmâo lu tơlơi bơngơ̆t mơn hŭi kơ gru grua hiam anai rơngiă tui, biă ñu hăng rơnuk hlăk ai.

“Blung hlâo, kiăng pơtô pơblang brơi ƀing hlăk ai thâo hluh gru grua boh thâo mơng djuai ania, amăng anun hơmâo tom atông čêng, adoh. Phrâo anai, kâo hơduah tơña sa dua čô hlăk ai amăng plơi, đa lĕ hor, amuaih hrăm atông čêng, pĕ gong, ăt hơmâo mơn đa ƀu hor ôh kơ čêng brô̆, ƀu hor ôh kơ tơlơi adoh đưm. Anun jing tơlơi rơngôt mơn! Kâo amra pơtô brơi ƀing čơđai, kiăng gơñu thâo atông čêng, thâo adoh. Pô kâo anai ƀu kơnong pơkra gong ting ning, đing tơrưng đôč ôh, kâo amra pơkra rai lu djuai gong brô̆ pơkra mơng kram, ale pơkŏn dong, kah hăng đing ayup, đing klông put...”

Hăng pran jua hor kơ bruă, thâo rơgơi, gir run abih pran jua, wơ̆t hăng tơlơi gum pơgôp prong mơng ñu, thun 2019, mơnuih kơhnâo A Blôih hơmâo Kơnuk kơna ta pơpŭ anăn “Nghệ nhân ưu tú” gah “Tơlơi rơgơi pơdah thâo gru grua đưm”, ñu jing nghệ nhân ưu tú djuai ania Sêdang blung a ƀơi tơring Dak Lăk. Bơ neh met wa amăng plơi juăt iâu ơi A Blôih lĕ mơnuih “djă apui” gru grua tơdơi pĕ gong adoh suang mơng djuai ania Sêdang.

Nhat Lisa: Čih - Siu H’Mai: Pơblang