VOV4.Jarai – Djuai ania Mnông hơmâo lu er tơlơi adoh mơak biă mă. Tơlơi adoh đưm mơnuih [on sang juăt yua lăng kah hăng gơnam [ong amăng pran jua [u dưi kơ[ah ôh lơ\m tơlơi hơdip mơda r^m hrơi.

 

Tơlơi adoh đưm ăt jing glông pơtruh nao rai hăng khul yang rơbang sit ngă yang ngui ngor plơi pla.

 

Dơ\ng mơ\ng tơlơi hơdip mơda, bruă mă r^m hrơi, mơnuih [on sang thâo adoh pơtưh pơ]eh phrâo, pơtưh nao rai amăng tơlơi pơhiăp, do\ na nao [u thâo đut, pơdah rai tơlơi mơak hur har amăng pran jua tơlơi hơdip mơda, tơlơi khăp lo\n glai kyâo pơtâo, tơlơi khăp ană mơnuih hiam klă luă gu\.

 

Amăng tơlơi hơdip mơda mơak pran jua mơ\ng djuai ania Mnông, adoh đưm jing sa tơlơi mơak amăng mông jơnum ngui ngor.

 

Tơlơi adoh djuai ania Mnông hơmâo lu er yu\ pơtưh nao rai, adoh pơngui ană, pơngui adơi, adoh hri, gơ`u juăt lăi Ot n’drong, iâu yang le\ Ra] brah….

 

R^m tơlơi adoh hơmâo er pha ra soh, tui hluai plơi pla, tơring do\, anun hơmâo yu\ adoh ăt pha ra mơ\n. Mơnuih thâo tơlơi adoh đưm H’Plơ, do\ pơ [on Bu Dak, să Thuận An, tơring glông Dak Mil, tơring ]ar Daknông brơi thâo:

 

‘’Tơlơi adoh Mnông lu er, lu jua yu\ biă mă, samơ\ er tơlơi lu hloh le\ tơlơi iâu yang, adoh hri Ot N’drong.

 

Er adoh pơko\n le arăng juăt pơtưh nao rai đah rơkơi hăng đah kơmơi tơlơi khăp tơdăm dra, adoh bơni kơ bruă mă, ngă hmua pla pơjing, arăng adoh mơ\n er tâm pât pơ]eh mă r^m hrơi, ano\ hơmâo têt ta wêu, yun yơ\, adoh pơngui….pha ra plơi ăt pha ra mơ\n’’.

 

Er tơlơi adoh phun mơ\ng tơlơi adoh Mnông le\, hrup soh, samơ\ tui hluai ano\ djal hăng tai, yu\ đ^ trun pha ra mơ\n, tơlơi mơak mut tơma amăng pran `u ăt pha ra mơ\n;

 

tăp rơnang, rơ-un tơdu, djong kah hăng tơlơi rơhma], rơngôt, hning; tơdah kơtang le\ đok adoh [long rơđah hloh….

 

Boh yom phun tơlơi adoh hmư\ mơak soh, pơ[uh brơi kơ rup rap andai rơngit, buit kơnam hăng angin rơbu\ kyâo pơtâo glai klô, hlim hơjan, bpan hrơi, ]ư\ siăng kriăng pơtâo, mơnuih mơnam, boh troh, truh tơlơi khăp ană mơnuih, khăp kơ glai klô hlô mơnong…djop mơta tơlơi adoh anun boh pia pơ]eh mă mông adoh, tui hluai pô adoh hor lăi nao.

 

 

Tơlơi adoh đưm Mnông lu hloh le\ hri, akhan hri Ot n’drong. Đok adoh kho\m găng a`răng, rơđah rơđong.

 

Pô adoh tăp năng hlong bơtơpư\ drơi jăn, pơ[uh brơi kơ [o# adung mơta, ngă kơ [ing do\ hmư\ hrup hăng [uh ba mơtam mơnuih amăng tơlơi akhan.

 

Bơ tơlơi ngă yang le\, iâu yang, ]ok kơbao gơ`u juăt lăi ra] brah kah hăng hiăp pơtưh đô], hơmâo er đ^ trun djong.

 

Iâu yang kơnong amăng mông ngă yang plơi, hmư\ hyưm kơ drơi jăn mơtam, sit hơmâo tơlơi ngă yang mơ\ng djuai Mnông mưn hơmâo tơlơi mơyang hling hlang biă mă.

 

Sa er tơlơi adoh dơ\ng hiam mơak mơ\n le\\, adoh pơtưh nao rai, boh yom phun `u tơlơi adoh anai bơ lăi nao rai, bơni tơdruă, [ơi ano\ anit glăi pô [udah pơpu\ nao rai tơlơi mơak klă.

 

Er adoh anit jua `u rơngôt hning, rơnang, mut tơma amăng pran jua help kiăng pit. Mơnuih kơhnâo kơhnăk adoh đưm Thị Phiơn, do\ pơ Bu Prâng, să Ndrung, tơring glông Dak Song, Daknông lăi:

 

‘’Tơlơi adoh pơngui le\ er tơlơi adoh Yun yơ\, têt ta wêu, tâm pât…ta pơmin nao kơ hơge\t ta pơ]eh mơtam adoh pơngui, bơhmutu gah Mnông Preh adoh er têt ta wêu, Mnông Nong, Prâng adoh er tơlơi adoh Biăt, laih anun Yun yơ\, pha ra ba kual pha ra mơ\n’’.

Tơlơi adoh Mnông mơ\ng đưm jing laih sa gru grua mơak amăng pran jua [u thâo kơ[ah ôh amăng tơlơi hơdip mơda mơnuih [on sang.

 

Gơ`u adoh kran jơlan nao pơ hmua, hyu amăng glai đ^ ]ư\ trun ia, adoh amăng mông djai bru\, mơyut jôk.

 

Mơnuih djuai ania Mnông, tơlơi adoh đưm lăng kah hăng  mơnil pơ]rang glăi kơ ta pô, [uh [o# mơta, po# drơi jăn ta pô, bơngăt jua tơlơi kiăng.

 

Mơnuih kơhnăk adoh đưm H’Plơ, [on Bu Dak brơi thâo dơ\ng: Hơdôm tơlơi adoh anun djă pioh glăi kơ hơdôm rơnuk ]ơđai tơdơi hăng tơlơi adoh hla tui tơdruă đô], yua kơ anun, tơlơi pơ]eh phrâo hơmâo na nao, phrâo hloh, pơdah rai tơlơi khăp mưn mă amăng lăm pran jua mơnuih hmư\, adoh tui hăng tơlơi gêh găl:

 

‘’Tơlơi adoh [u thâo hơbil ( bin) `u hơmâo kơnong thâo mă, pô anai adoh, pô adih hrăm tui, đơ đa hrăm tui ơi yă, am^ ama, anong wa.

 

Tơlơi adoh mơ\ng tha rơma amăng plơi adoh, ]ơđai hmư\ hla tui; tơlơi adoh [ing tha pơtô hlăk ai, ]ơđai muai kah hăng tơlơi hri, akhan, ngă yang.

 

Hơmâo tơlơi adoh đơ đa, r^m hrơi mă bruă, mông pơdơi pơdă pơ]eh rai tơlơi pơtưh hlong adoh yơh.

 

Rơkơi bơnai [u truh pơhiăp lăi bơ khăp le\, yua tơlơi adoh kiăng pơthâo brơi tơlơi ta khăp, pô kiăng, ta hor, khă tơlơi adoh pơ]eh phrâo samơ\ er tơlơi adoh sa hnong đô]’’.

 

 

Hăng er tơlơi adoh mơak rơ-un rơnang, tơma dơlăm amăng pran jua, pơjing rai lu er tơlơi adoh pha ra gah djuai ania Mnông, `u pơhư] lu hmư\ kơtang biă mă.

 

Yua kơ anun, khă tơlơi hơdip mơda bơblih, anih do\ phrâo [u hrup hlâo ôh, lu plơi pla Mnông ră anai đuăi hyu ăt do\ hmư\ mơ\n tơlơi adoh pơngui ană, pơngui adơi, rơnguă pran jua biă mă hăng tơlơi pơtưh `u…

 

Biă mă `u, r^m kơ mông ngă yang, djuai ania Mnông hơmâo tơlơi pơtưh, er adoh iâu yang, hmư\ sa tơlơi đăo kơnang kjăp pha ra biă mă pơdah rai tơlơi kiăng kơ hơdip mơda, hiam mơak hloh.

Nay Jek: Pô ]ih hăng pôr