H’Nhi Byă- Đah bơnai thâo khan- hri
Thứ bảy, 00:00, 27/05/2017

VOV4.Jarai- Tơlơi hri khan, hasa tơlơi gru grua phiăn juăt mơak bia\ mă, kơ mơnuih [ôn sang djuai ania [ia\ kual }ư\ Siăng.

 

Tơlơi hri khan anai juăt `u ama\ng sa mlăm mơmo\t, truh mơguah ưm, [ơi pur go\ apui jă mriah, hơmâo tơlơi hri- khan  hơdôm pluh mlăm kah mă abih.

 

Tui anun yơh, mơnuih thâo adoh- khan- hri, thâo tơlơi bơkơtưh, bơkơtoai lu mơta, ama\ng ako\, tơlơi pơmin a`ra\ng găng hdơr bia\, laih anun thâo khan- hri.

 

Yă H’Nhi Byă, mơnuih [ôn sang djuai ania Êđê, [ơi Buôn Kniêr, să Tân Tiến, tơring glông Krông Pach, tơring ]ar Daklak, sa ]ô đah bơnai [ia\ đô] hơmâo [ơi kual }ư\ siăng thâo  khan – hri hdôm pluh tơlơi.

 

Yă H'Nhi Byă hlăk khan - hri brơi  neh met wa hmư\.

 

Yă thâo hdơr lu khan- hri, tơdah ta kiăng hmư\,  ha\ng tơlơi ]ang rơmang hasa tơlơi: kiăng hduah hơmâo mơnuih pơtô tơlơi khan hri djuai ania pô.

 

Phrâo [uh nao [ing gơmơi, [o# mơta  yă H’Nhi bơnga] yua mơak pran jua bia\ mă.

 

Yă lăi: ‘’ Hmư\ kăn [o# mă bruă gah tơlơi gru groa phiăn juăt, kiăng rai hmư\ tơlơi khan- hri, pran jua kâo mơak bia\ mă, kâo do\ ber [ơi ama\ng phă tơguan mơng mơguah truh ră anai’’.

 

Laih anun ya\ jak [ing gơmơi [ơi pur sang apui, dju\p apui  jă ktang, laih anun tơ`a ‘’ Kiăng hmư\ tơlơi khan hget nơh’’.

 

Tơdang rơkâo kiăng hmư\ tơlơi khan Dăm San, yă pơ phun khan hri mơtăm yơh.

 

Dơng mơng `u do\ anet, mon H’ Nhi krep hmư\ tơlơi hri- khan mơng ama, mơng wa.

 

{ơi pur apui jă ktang, truh yă prong đ^ laih, yă H’Nhi hdơr 20 tơlơi khan- hri êđê, kah ha\ng tơlơi khan: Dăm San, Dăm Yi, M’Hiêng….

 

Dơng mơng hrơi ama, wa `u glăi ha\ng ơi yă laih, hrim mlăm ngui ngor ama\ng buôn Kniêr, yua khan- hri glăi neh met wa ama\ng plơi pla hmư\:

 

‘’ Dơng mơng kâo do\ anet, juăt hmư\ ama kâo roai khan – hri glăi, laih anun kâo adoh hri hla tui, tui anun yơh kâo thâo.

 

Truh sang ano\ ngă yang ama\ng hrim blan, hrim thun, kâo juăt ngui giăm ha\ng mơnuih glăk khan – hri, hmư\ tơlơi khan đưm.

 

Ara\ng juat jum kâo mơ`um tơpai ]eh, adoh soang, samơ\ kâo [u hơr ôh, kâo hơr do\ rơiăt hmư\ ara\ng khan- hri đô].

 

Tơdang glăi laih pơ\ sang pô, kâo hrăm hri tui. Kâo thâo khan- hri lu bia\ mă. Hơdôm tơlơi khan – hri kâo hdơr le\, kâo [u thâo wơr bit ôh’’.

 

Rơbeh 80 thun găn gao bơyan nga\ hơmua dưr laih, hrim wơt khan- hri glăi, hrim wơt hd^p, hdơr plơi pla đưm đă ra\ hlâo.

 

Yă ră roai glăi, mơnuih [ôn sang êđê hơmâo tơlơi roai tui anai: ‘’ kơ[ah jua ]ing ]êng, tơlơi khan – hri, kah ha\ng tơlơi hd^p kơ [ah asơi huă, kơ[ah hơra [o\ng’’.

 

Hlâo adih, rơgao kơ bơyan nga\ hơmua dưr, plơi pla ako\ pơjing tơlơi ngui ngor, ngă yang rơbang.

 

{rô djơ\ hrơi anun, jua ]êng hgơr, tơlơi khan- hri mut hro\m mơak mơai bia\ mă, ama\ng mlăm mơmo\t ]rih ]rang, ngă mơak hloh dơng tơlơi hd^p mơda kơ neh met wa, pơtô ba ana\ ]ô thâo khăp nao rai, thâo pơ pha brơi, laih anun hơmâo pran jua gum gôp hrom hb^t găn gao tơlơi lông lăng, tơlơi tơnăp tap.

 

Damơ\ truh ră anai, tơlơi hd^p mơda neh met wa plai plăi laih, pơdrrong đ^, khul tha rơma thâo khan- hri, thâo atông ]êng hgơr… [rư\ [rư\ rơngia\ tui lu laih.

 

Hơdôm mlăm mơmot [ơi pur sang apui ja\ ktang hơmâo tơlơi khan – hri, jai hrơi jai [ia\ tui laih, laih anun neh met wa ama\ng plơi pla ăt jai hrơi [ia\ tui laih.

 

Ơi Y Yek Byă, kơ iăng khoa g^t gai [irô jơnum min mơniuih [ôn sang să Tân Tiến brơi thâo.

 

Hlâo adih, hrim thun, să hơmâo ako\ pơjing 3-4 wơt, brơi yă H’Ni khan – hri [ơi sang Rung plơi pla.

 

Hơ- ưi bia\ mă mơng thun hlâo truh ră anai, aka\ hơmâo sa mlăm khan – hri ôh.

 

Sa ]ra\n sang Rung pơkra tui ha\ng rơnuk phrâo anai, [u hơmâo pur apui, hasa dơng le\ mơnuih [ôn sang kiăng hmư\ tơlơi khan- hri jai hrơi [ia\ hloh:

 

‘’ Ră anai do\ glăi hja\n yă H’Nhi laih thâo khan- hri, yă do\ hdơr tơlơi khan Mdrong Dam, Hbia yâo, Dam San….

 

{ing gơmơi kiăng ako\ pơjing tơlơi khan – hri brơi abih ba\ng mơnuih rai hmư\ yă khan – hri, samơ\ tơnăp bia\.

 

}ang rơmang ana\ ]ô tơdơi anai amra hrăm tui, [u thâo lu ha [ia\, rơnuk phrâo ră anai ama\ng plơi pla, amra hmư\ yă khan- hri, laih anun djă pioh tơlơi gru groa, phiăn juăt djuai ania pô’’.

 

{ia\ bia\ mă ama\ng plơi pla mơnuih [ôn sang Êđê hơr kơ hmư\ tơlơi khan- hri, laih anun [u hơmâo tah mlam khan- hri, anai le\ tơlơi hơmâo s^t nik, rơngot bia\ mă [ơi phường Tân Tiến.

 

Djơh ha\ng yă H’Nhi, yă jai rơngot hloh, tơdang [u hơmâo hlơi ôh to\ tui mơng yă gah tơlơi khan- hri.

 

Wơt ha\ng ]ô đah bơnai H’Rôbica Byă, bro# prong đ^ ama\ng tơlơi khan- hri, samơ\ `u 22 thun laih, [u hdơr ôh tơlơi khan- hri hpă.

 

H’Rôbica Byă ră roai glăi, wơt dah kiăng hmư\ bia\ mă yă khan- hri, ăt thâo hluh mơng tơlơi dja\ pioh gru groa phiăn juăt djuai ania pô, yua boh pơhiăp tơlơi khan- hri đưm đơi, hmư\ hai bia\ mă, samơ\ kiăng thâo hluh laih anun khan hri tơnăp tap bia\ mă.

 

Yă H'Nhi Byă rơngot yua [u hơmâo tah mơnuih kiăng hmư\ khan- hri

 

 ‘’ {ing gơmơi pơ-ư pơ-ang biă mă, mơak bia\ mă hơmâo yă thâo khan- hri.

 

Yă juăt khan- hri brơi [ing gơmơi hmư\ lu tơlơi khan- hri, samơ\ yua boh pơhiăp đưm đơi, [ing gơmơi [u hdơr ôh, tui anun [u ana\m hdơr ôh.

 

{ing gơmơi ]ang rơmang djo\p gơnong bruă kơnuk kơna djru [ing gơmơi đok khan- hri mơng yă, hơmâo lu mơnuih thâo ha\ng dja\ pioh’’.

 

{u hơmâo tah mlăm khan- hri, ama\ng plơi pla do\ jum dar pur apui jă ktang [ơi sang glông, yă H’Nhi amra khan- hri brơi, tơdah kiăng hơmâo mơnuih kiăng hmư\, wơt dah anun le\ tah hrơi ha\ng mlăm mơmot, [ơi plơi pla pô, [udah plơi pla pơ\ kon.

 

Ama\ng sang hơmâo pur apui anet kơ yă, yă amra khan- hri [ơi pur apui, ]ơkă mơnuih kiăng hmư\ tơlơi khan- hri. Yă H’Nhi ră roai glăi:

 

‘’ Kâo hơr khan- hri brơi lu mơnuih, kiăng thâo kơ mơnuih kiăng hmư\.

 

Hrim wơt  khan- hri kâo dleh bia\ mă.

 

Tah hrơi wit wit kâo khan- hri brơi hlơi kiăng hmư\.

 

Kâo ăt pơtô brơi, samơ\ [u hơmâo hlơi kiăng hmư\ ôh.

 

Tơlơi khan đưm kâo ăt roai mơn, samơ\ [u hơmâo hlơi hrăm ôh, khan- hri ăt kâo pơtô mơn, [u hơmâo hlơi thâo ôh.

 

Kâo lăi gir run hrăm tui, truh hrơi kâo djai laih, hơmâo mơnuih djă pioh.

 

Samơ\ [u hơmâo hlơi kiăng hrăm ôh’’.

 

Lăi truh tơdơi anai kơ tơlơi khan- hri, đok hri mơng yă H’Nhi ol kdơl pran jua `u.

 

Ba tơkai [ing gơmơi glăi, yă du\ng glăi ao pơtă pơtăn:   ‘’Hbil [ing gih wơt glăi, hdơr iâu hlơi hơr hrăm tơlơi khan- hri tui hro\m ho\. Kâo amra khan- hri brơi hmư\, pơtô brơi tơlơi khan. Tơdah [u hơmâo ôh, truh kâo djai rơngia\ laih, tơlơi khan – hri amra rơngia\ tui mơtăm yơh…’’.

 

Ha\ng pran jua khăp khan- hri, yă H’Nhi Byă ăt do\ djă pioh đô] pur apui jă mriah, tơguan kơ mơnuih rai hmư\ tơlơi khan- hri mơnuih to\ tui.

Rơluch Xuân: Pô ]ih ha\ng pôr

Tags:

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC