Hơdôm tơlơi kiăng thâo amăng hơdôm hrơi pikian
Thứ tư, 00:00, 09/01/2019

VOV4.Jarai - Amăng hơdôm hrơi pikian mơng đah kơmơi hmâo lu tơlơi hu^ rơhyư\t. Kơnong kơ kiăng sa tơlơi [uh hling hlang anet amra ba truh sa tơlơi sat prong biă.

           

Lom pikian, pô am^ khom [ong huă djop mơnong ngă bơbuă yua kơ kơ[ah mơnong ngă bơbuă amra ngă tơdu h^ pran jua kơdo\ng glăi tơlơi ruă, kơtang đ^ tơhnal amra hmâo tơlơi ruă tưp, bơdjơ\ nao truh tơlơi bro# prong mơng ană nge, ]ơđai tơdu truh bôh thâo hăng hơdôm anih anom amăng drơi jăn pơkon, amra tơkeng ta`… Rơđah biă `u, gơnam [ong amăng sa hrơi khom pơhlôm hơdôm mơnong ngă bơbuă tui anai:

           

Đạm: Anai le\ mơnong bơbuă yôm phăn. Đạm hmâo mơng a`ăm mơnong hlô, akan, bôh mơnu\ bôh bip, ia tơsâu rơmô hăng hơdôm gơnam [ong mơng ia tơsâu rơmô, tàu hũ, rơtă na`, tơpung…

           

Sik: jing gơnam hmâo pran brơi kơ pô am^ hăng ană nge amăng kian. Sik hmâo amăng bôh troh, cà rốt, ia tơsâu rơmô, ia hni, tơpung.

           

Mơnong hơ-êk: djru bro# prong đ^ mơng asar glô hăng ngă hmâo pran. Glô ako# mơng ană nge biă `u kiăng mơnong ngă hơ-êk. Rơngiao kơ anun, ia hơ-êk do# djru drơi jăn hr^p mă sa, dua djuai vitamin amu` ame\: Vitamin A, D, E hăng K.

           

Hơdôm mơnong anet ngă bơbuă: dua mơnong yôm phăn hloh le\ canxi hăng sắt. Canxi hmâo lu amăng ia tơsâu rơmô, hơdang, areng, bôh mơnu\, bôh bip… Sắt hmâo lu amăng mơnong rơmô, a`ăm hrum mriah, a`ăm hơbơi.

 

Hrom hăng anun kiăng pơhrua nao dong hơdôm mơnong pơkon kah hăng kẽm, magiê, iốt amăng hơdôm hrơi pikian.

           

Hơdôm vitamin A, B, C, D, E… hmâo amăng gơnam [ong huă kah hăng a`ăm hla rok, bôh troh ăt le\ mơnong ngă bơbuă [u dưi kơ[ah.

           

{ing pikian kiăng ngă dưm kơnar hơdôm mông [ong huă, ta#o hloh [ong hơdôm gơnam phrâo pe\ mơng đang, do# klă hiam hăng pơhrua nao dong hơdôm mơnong do# kơ[ah. Ta#o hloh mơ`um mơng 2-2 ha mơkrah lit ia amăng sa hrơi.

 

Amăng hơdôm hrơi pikian, sa ]ô bơnai pikian amra đ^ hơnong `u mơng 12 – 15 kg.

           

Sa tơlơi kiăng đing nao le\ ngă tui hrơi pơkă nao pel e\p kian pô: Dong mơng hrơi phun (anun le\ mơng hrơi pikian truh kian prong hmâo 3 blan) pô am^ khom nao pel e\p kian pô kiăng pơhlôm abih bang hăng pioh ơi ia jrao lăng tui tơlơi prong đ^ mơng ană nge amăng hơdôm hrơi do# amăng kian.

 

Hơdôm tal nao pel e\p to# tui khom ngă tui hrơi pơkă mơng ơi ia jrao lăng tui ană nge amăng kian.

 

Tơdah [uh hling hlang, pô am^ khon nao pel e\p pơ\ ơi ia jrao mơtăm kiăng dưi lăi pơthâo hăng pơjrao hmao tlôn.

 

Sa bruă mă yôm phăn dong le\ hơdôm đah kơmơi pikian khom tla#o jrao pơgang hlôm hlâo tơlơi ruă kơa`ăk, khom tla#o djop 2 ara\ kiăng pơgang hlôm hlâo tơlơi ruă kơa`ăk [ơi phun asăt kơ ană nge, rim ara\ tla#o pơgang hlôm hlâo ataih nao rai 1 blan.

           

Biă `u, bruă yua jrao lom pikian ngă tui tơlơi pơtô mơng ơi ia jrao: Yua jrao lom pikian khom kơđiăng.

 

Hơdôm mơnuih hmâo tơlơi duam ruă kah hăng ruă [ơi rơkông đok, bôh [leh, bơbrah kraih, hơdôm đah kơmơi pikian ruă hơtai bôh, hmâo tơlơi ruă u\t tơlang… khom hmâo tơlơi lăi pơthâo hăng pơtô mơng mơng ơi ia jrao pơjrao gah đah kơmơi [a\ ană hăng juăt bruă pơjrao gah ]ơđai muai lom yua jrao.

           

Pư\ hlư\ drơi jăn rim hrơi: Lom pikian, đah kơmơi ăt amra dưi nao mă bruă, pơhra\m drơi jăn mơn mơguah, ngui bơkơja\p jăn rơnang.

 

Kơnong mơnuih amra ple\ ană hăng [ing juăt hmâo tơlơi ple\ ană, [ing anai ta#o hloh pơdơi pơdă kho\p mơtăm hăng hmâo tơlơi pơtô brơi mơng ơi ia jrao juăt bruă.

           

Pit hăng rơnak agaih drơi jăn: Lom pikian đah kơmơi ta#o hloh đih pit djop. }ut sum ao rơhaih, mơnơi rao rim hrơi.

           

Be\ đôm eh hăng hơdră [ong lu bôh troh, a`ăm hla rok, mơ`um lu ia hăng pơhra\m drơi jăn mơguah.

Siu H’ Prăk: Pô ]ih pơblang hăng pôr

Tags:

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC