VOV4.Jarai - Hăng [ing mơnuih tha rơma, kiăng kơđiăng amăng bruă [ong huă hăng bơrơguăt drơi jăn.

Lơ\m [ong huă r^m hrơi kiăng [ong gơnam jơman, bơkơnar 4 mơta gơnam [ong huă anun le\: chất đạm (hơmâo mơnong, akan, boh mơnu\, djop mơta asar rơtă…) chất béo (hơmâo ia luyl, mơmuă mơng hlô mơnong), chất bột đường (hơmâo asơi, sup, phơ, djop mơta hơbơi …) hăng vitamin (hơmâo a`ăm tam, boh troh).

{ing rơgơi kơhnâo gah bruă ia jrao pơtă [ing tha rơma anăm [ong lu mơnong ôh amăng bơyan puih, kiăng [ong lu gơnam hơmâo chất xơ anun le\ a`ăm tam, boh troh. Gơnam [ong huă hơbai brơi tơsă, [ong gơnam bun, [ong jơman.

Anăm [ong lu gơnam hơmâo lu chất béo hăng tơpung lu ia mơmih yua kơ hơdôm gơnam [ong anai amu` ngă sat amăng lipid drah, đ^ cholesterol amra ngă pơwo\t glăi [udah ngă kơtang tui tơlơi ruă c\ơtăng arăt drah, mơ-a`ă ple\ ia sik, ruă ară drah dlô…

Kiăng kơđiăng pơhrua vitamin C mơng hơdôm boh troh anun le\ boh kruăi mơmih, boh kruăi quýt, bưởi, pơtơi….yua kơ vitamin C amra ngă drơi jăn kơtang pơgang h^ hơmâo virus pơc\eh tơlơi ruă kă.

Bơ bruă tơpư\ lư\ amăng drơi jăn, bơrơguăt drơi jăn: [ing mơnuih tha rơma kiăng đuăi pơplông, tơpư\ lư\ amăng drơi jăn kiăng drah rô nai rai hơđong, djôl amăng drơi jăn.

Kiăng kơđiăng, mơguah tơgu\ mơng pit, anăm tơbiă gah rơngiao mơtăm ôh, lơ\m ayuh hyiăng do\ rơ-ơ\ yua kơ drơi jăn amra [u hmao pơplih hu\i kơ ngă tơbuh yua kơ hwing ako\, ruă hơtai boh …Hlâo kơ tơpư\ lư\ drơi jăn, kiăng bư\ hyu ieo gah [ơi anih hơgo\m ang^n giong hơ[ơi\. Đuăi rơbat rơnang đôc\.

Amăng hơdôm hrơi ayuh hyiăng rơ-o\t, kho\m mơ`um lu ia kiăng kơtun đuăi ia sat amăng drơi jăn anăm brơi kl^ kliang krô hăng ngă tơ\i kl^ ôh.

Bơ hăng [ing c\ơđai anet, [ing am^ ama kiăng đing nao bruă ngă pơđao drơi jăn, pơhrua djop ia bơbuă kiăng drơi jăn kơtang pơgang tơlơi ruă kă.

Kơ bruă ngă pơđao, ră anai hơmâo lu am^ ama ăt do\ ngă soh lơ\m buh brơi sum ao pal hlao đơi. Sit biă `u le\ drơi jăn [ing c\ơđai [u hrup hăng mơnuih prong ôh. {ing c\ơđai amra mưn pơđao hăng rơ-ơ\ ta` biă mă.

{ing c\ơđai le\ juăt đuăi pơplông yua anun tơdah buh sum ao pal đơi amra ngă c\ơđai ple\ ia hâ|o amra ram pơwo\t glăi amăng drơi jăn ba truh tơlơi ruă tơso\, duam rơ-ơ\ amăng drơi jăn.

Ayuh hyiăng djrưh amra ngă gêh gal brơi kman amu` lar hyu ba truh tơlơi ruă [ơi kl^ kliang. {ing am^ ama kiăng buh lu sum ao pih mơ\ anăm buh sum ao pal đơi ôh.

Lơ\m [ing c\ơđai pơ-iă amăng drơi jăn kho\m toh h^ amăng sa blah [ơ[rư\ lăp djơ\ hăng ayuh hyiăng gah rơngiao kah hăng djơ\ hăng pran đuăi pơplông kơ [ing c\ơđai.

Ngă pơđao drơi jă le\ [u djơ\ mơnơi [ơ[iă ôh laih dong [u brơi [ing c\ơđai tơbiă gah rơngiao. Kho\m mơnơi rơgoh r^m hrơi amăng mông ayuh hyiăng pơđao hloh. Kho\m brơi c\ơđai tơbiă gah rơngiao mơng 8 mông truh pơ 9 mông ha mơkrah mơguah hăng 3 mông ha mơkrah – 5 mông tlam.

Amăng pit đih: {ing c\ơđai juăt gah h^ abăn sum lơ\m pit đih yua anun amra ngă rơ-ơ\ drơi jăn, anun yơh [ing am^ kiăng buh brơi sum ao sir amăng [ing c\ơđai.

Bơ [ing c\ơđai nge, anăm đoa đôn lơ\m pit đih ôh yua kơ ako\ le\ anih ngă tơbiă rơbêh 80% hyuh pơđao amăng drơi jăn. Tơdah hyuh [ơi ako\ đ^ kơtang amra bơbec\ sat ano ară dlô.

Amăng bơyan puih, [ing am^ ama kiăng brơi [ing c\ơđai [ong huă jơman. Hro\m hăng [ong huă asơi, bur, mơnong, akan, boh mơnu\, ia tơsâo rơmô kiăng brơi c\ơđai [ong boh troh hăng gơnam [ong hơmâo lu vitamin C.

Biă mă `u, amăng bơyan anai kho\n ba c\ơđai nao tlâ|o ia jrao pơgang djơ\ hăng drơi tlâ|o hơdôm vaccine pơgang amăng jơlan hơdră tlâ|o ia jrao pơgang tơlơi ruă kă.

Siu Đoan: Pơblang hăng pôr