Hơdôm tơlơi ruă hu^ rơhyư\t đ^ lu amăng bơyan rơ-o\t
Thứ tư, 00:00, 20/12/2017

VOV4.Jarai - Ayuh hyiăng rơnu] thun [u hơđong jing gal kơ sa dua mơta tơlơi ruă amăng hơdôm hrơi pơplih bơyan juăt bưp kah hăng tơlơi ruă gah jơlan suă jua, pơtuk drap, ruă hlung, ruă tơlang u\t… hmâo jơlan gah kơtang tui hloh.

 

Amăng ayuh hyiăng rơ-o\t, pran kơdo\ng glăi tơdu, tơdah [u dưi pơjrao hmao tlôn tơlơi ruă amra hu^ rơhyư\t truh tơlơi hơd^p ană mơnuih.

           

Tơdu jơlan suă jua: Ayuh hyiăng rơ-o\t jing mông ngă hơdôm tơlơi ruă gah jơlan suă jua kah hăng drap adung, ruă bơbrah amăng u\k tơlang adung, bơbrah kông đok, bơbrah kơso#... hmâo tơhnal gal ngă kơtang đ^.

           

Rơbuh đih [u hmao thâo: Amăng bơyan rơ-o\t anai, hơdôm tơlơi ruă bơdjơ\ nao truh ara\ drah hơtai bôh kah hăng rơbuh đih  [u hmao thâo, drah nur [ơi ara\ drah hơtai bôh, tơdu hơtai bôh… amra đ^ ta`.

 

{ơi ano# ayuh hyiăng trun rơ-o\t kơtang, glông ara\ drah ta kơ]un glăi, ngă gun h^ drah kơtak rô hyu ba truh tơtăng ara\ drah, rơbuh đih.

 

Tui hăng tơlơi pơtă mơng [ing ơi ia jrao, pô ruă hơtai bôh ta#o hloh nao pel e\p na nao, hăng djă ba jrao djru kơ hơtai bôh sit tơbiă hyu gah rơngiao.

           

Ruă tơ-ut tơlang: Ayuh hyiăng rơ-o\t ngă ara\ drah ta gah rơngiao kơ]un glăi, mrô drah rô hyu pơ\ kl^, ara\, pal, tơ-ut tơlang [ia\, ba truh tơlơi ruă tơlang, ruă tơ-u\t, a`ron găng [ơi bra pal,  kơ-iăng.

           

Bơbrah amăng  krah tơngia hăng tơngil: Bôh than ba truh tơlơi ruă tơngil lom adai pơplih jing rơ-o\t le\ yua kơ hơdôm glông ara\ drah  kơ]un glăi, pơjing luk puk tơlơi rô hyu mơng drah [ơi bra pal amăng lăm, amăng anun hmâo amăng u\k tơngia hăng hơdôm glông hre\ ara\ areo kual tơngia.

 

Lom amăng lăm tơngiă ruă amra amu` ba truh hmư\ [u rơđah [udah tơngil.

           

Djuai tơlơi ruă anai juăt bưp [ơi [ing ]ơđai muai lu hloh [ơi [ing tha rơma. Ayuh hyiăng rơ-o\t, ]ơđai muai amu` ba truh bơbrah amăng tơngia.

 

Bơbrah tơngia [ơi [ing ]ơđai juăt hmâo hơdôm gru nam kah hăng duam pơ-iă drơi, ruă tơngia, dol tơngia, [le\ ia rơnah [ơi tơngia, hmư\ [u rơđah… tơdah [u pơjrao ta`, ]ơđai muai amu` hluh klong tơngia ba truh tơngil.

           

Drap rơ-o\t: Drap rơ-o\t le\ tơlơi ruă juăt bưp lu hloh amăng hơdôm hrơi adai rơ-o\t, biă `u lom ayuh hyiăng rơ-o\t prong.

 

{ing hmâo tơlơi ruă juăt brơi [uh pơ-iă drơi mơ\ [u [le\ ia ha#u, ruă ako#, huying ako#, pơtuk, [le\ ia adung, rơ-o\t tuh drơi.

           

Ruă hlung: Ruă hlung yua kơ adai rơ-o\t juăt hmâo sa dua mơta tơlơi brơi [uh kah hăng ruă hlung, bo# kian, [ong mơ`um [u l^k, nao juă dlai eh hlai, [udah [le\ pơtah, tơkai tơngan rơ-o\t. Hăng biă `u mưn [uh hu^ kơ rơ-o\t.

           

Lom ruă hlung yua kơ rơ-o\t, [ing ta amra yua jrao pơhrua nao hrom hăng u\h [ơi hlung jum dar phun asa\t [udah hơtuk hla a`a\m ph^ be pioh đat nao ngă brơi kual phun asa\t hăng jum dar hlung.

 

{ing ta ăt khom ngă pơđao [ơi hlung ta mơn lom nao đih pit hăng be\ [ong gơnam rơ-o\t, gơnam [ong do# mơtah…

           

 

Ruă hlung asơi: Ruă hlung asơi juăt `u amra ngă nao ngă rai amăng hơdôm hrơi rơ-o\t, yua kơ ayuh hyiăng rơ-o\t đơi, pran kơdo\ng glăi mơng drơi jăn tơdu hăng gal kơ [ing kơman helicobacterpylori ]eh ]ar lar djuai ta`.

 

Hơdôm kơman anai yơh pô ngă bơbrah hlung asơi ba truh ruă hlung asơi.

           

Kiăng pơgang hlôm hlâo tơlơi ruă, pơhlôm tơlơi suaih pral amăng bơyan rơ-o\t, neh wa khom ]ut ao pơđao, [ong mơ`um djop mơnong ngă bơbruă drơi jăn, anăm [ong gơnam rơ-o\t, anăm mơnơi [ơi anih hmâo angin pưh mut…

Siu H’ Prăk: Pô ]ih hăng pôr

Tags:

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC