Hơdră jak iâu mơnuih mă bruă gah bruă ia jrao tring ]ar Dak Lak
Thứ tư, 00:00, 30/07/2014

-H’Ly : Neh me\t wa hăng [ing gơyu\t! Tơdơi kơ hrăm giong Sang hră Trung cấp Y tế thun 1981, y sỹ Võ thanh Dũng glăi mă bruă pơ Sang ia jrao tring glông Lak, tring ]ar Dak Lak. Glăk truh dam, ayong hlong rơkâu nao ngă tơhan [ơ\i hlâo. Tơdơi kơ tơbi\a mơng tơhan glăi mă buă chi sang ia jrao să Yang Reh, tring glông Krông Bông, laih anun nao hrăm ngă ơi ia jrao (bác sĩ) hăng hlong ngă Khoa Sang ia jrao să mtam. Hong hrơi blan gir kơtưn [u kơdun kơ dleh amăng bruă mă, mơnuih nai ia jrao pơ să gah kual tơnăp tăp anai hơmâo ba glăi lu ano# tu\ yoa kơ mơnuih [on sang chi plơi pla.

            Să Yang Reh tring glông Krông Bông, tring ]ar Dak Lak hơmâo rơbeh 5.500 chô mơnuih, amăng anun hơmâo giam rơbeh ha klah mrô mơnuih [on sang tui đăo Kho#p hăng giam [i\a hơmâo ha klah le\ mơnuih djoai ania [i\a. Hong tơlơi tui anun yơh mơnuih [on sang chi anai ăt do# mơn [ơ [i\a tơlơi phian bơ wih [ong, ngă yang tui đưm, anun bruă hyu pơtô lăi, hyu iâo mơnuih [on sang bơblih ano# juăt hđăp hăng nao khăm pơjrao tơlơi ruă, tơkeng ană pơ sang ia jrao…le\ bruă ngă tơnăp bi\a. Samơ\ gah yu\ tơlơi gai gi\t mơng ơi ia jrao Võ Thanh Dũng, [ing kơnoă, [ing y sĩ chi sang ia jrao să Yang Reh hơmâo e\p djo\p mơnach pơtô lăi, iâo pơhrui neh wa bơblih tơlơi min gah ano# wai pơgang hăng rak rem tơlơi suaih pral.

            Yoa k[ah mơnuih mă bruă, ơi ia jrao Dũng hơmâo iâo alum mơnuih amăng sang ia jrao mă thim bruă pioh pơgiong hi\ bruă mơng kơ dlông jao. Yoa anun, dôm tơ hnal bruă mơng sang ia jrao, ngă lêng hơmâo boh than soh. Truh ră anai, mrô mơnuih tlăo jrao pơgang rim thun kơ [ing ]ơđai yu\ kơ 5 thun chi să hơmâo rơbeh 98% ; đah bơnai pơ kian tlăo jrao pơ gang kơ anhăk, mơnhun jrao hơmâo drah (sắt) rim chô mơnuih pi kian [ơ\i; [ing adơi amai tơkeng pơ sang ia jrao [u dah tơkeng pơ sang lêng [ing mă bruă pơ sang ia jrao sôh mơn mă [oai, bruă kham tơlơi ruă kơ mơnuih [on sang chi Sang ia jrao să Yang Reh jai mơng lu tui … Mơng thun 2007, Sang ia jrao să Yang Reh dưi yăp ngă djơ\ ano# pơkă mơng deh ]ar ta gah ia jrao să.

Hong tơlơi hơda], hơmâo tơlơi min phrâo hăng mă bruă san hơtai, ơi ia jrao Võ Thanh Dũng do# lăi brơi kơ {ing khoa rak rem tơlơi suaih pral mơnuih [on sang să Yang Reh, tring glông Krông Bông pơghe\p tôm gru groa pơtô lăi tơlơi suaih pral kơ mơnuih [on sang amăng dôm mông kham pơ jrao tơlơi ruă , mă yoa măy mok phrâo amăng ano# pơ jrao ăt djơh pơ kơjăp bruă pơ hrăm tơlơi min bruă mă, ngă klă 12 mta tơlơi mă bruă, puăi ruai mơng mơnuih mă bruă ia jrao hong mơnuih ruă hăng mơnuih sang ano# mơnuih ruă…

            {u djơ\ knong sa ano# hdi\p hiam, puăi rơhao tlao rơ hơmach đô] ôh ktư\ kơ bruă gir hrăm tui, [u kdun kơ tơlơi tơnăp amăng bruă mă, san htai ]râo brơi hăng gum djru gơyu\t gơyâo amăng bruă mă dơng, ơi ia jrao Dũng pô mtam ngă hlâo bruă ngă tui ano# pơkă mơng sang ia jrao, mă bruă djơ\ mông, yoa ia thâo pơkrem [i\a.

            Mơng thun 2012 truh ră anai, Sang ia jrao să Yang Reh hơmâo jing sa amăng hơdôm sang ia jrao ba lan hlâo chi tring glông Krông Bông, tring ]ar Dak Lak amăng bruă ngă tui hăng bong lui sang ia jrao djơ\ tơ hnal deh ]ar pơ kă tui ano# phrâo, ]ran thun 2011- 2020. Sang ia jrao anai hơmâo Ding jum ia jrao pơyơr hră bơni pơ anan khul gru\p mă bruă san htai thun 2010-2011 hăng hơmâo {irô jơnumin mơnuih [on sang tring glông Krông Bông tu\ pơxi\t [irô boh thâo phrâo . Kơnong kơ ơi ia jrâo Võ Thanh Dũng ăt hing ang mơn hơmâo lu hră pah bơni amăng bruă mă, hăng hơmâo Gru\p ping gah tring glông bơni le\ ping gah pơgiong bruă mă klă hloh 3 thun mtam, mơng thun 2011-203./.

-Jek : Neh met wa hăng [ing gơyut khăp ! Wo\t tơdah jơlan hơdră Kơnuk kơna djru, pơ hư] lu mơnuih mă bruă ngă nai ia jrao nao mă bruă pơ kuăl tơnap tap, samơ\ [uh rơđah biă `u ăt do\ aka [u djo\p ôh tui hăng tơlơi kiăng amăng bruă mă. Bruă pơtô hrăm ngă nai ia jrao  ăt do\ aka ngă djơ\ ano\ kiăng amăng mơnuih [ôn sang. Hơdôm tơlơi anai yơh, ơi ia jrao Doãn Hữu Long-Khua Gơnong bruă ia jrao tring ]ar Dak Lak  lăi glăi tơlơi tơ`a hăng  ră ruai to\m pô mă tơlơi pơhing phrâo Go\ng phun jua pơhiăp Việt Nam, [ing ta ]ơkă hmư\ hro\m tui anai:

-Tơ`a : Ơ ơi ia jrao, tring ]ar Dak Lak sa amăng hơdôm tring ]ar amăng kuăl }ư\ siăng,  tơlơi bơvih [ong huă mơnuih [ôn sang ăt do\ tơnap tap đô], tring ]ar prong rơhaih, mrô mơnuih [ôn sang djuai [iă le\ lu. Tui anun, rơkâo kơ ih lăi pơthâo tơlơi mă bruă lăng ba hăng pơjrao tơlơi duăm ruă kơ mơnuih [ôn sang dưi ngă tui hiư\m pă ?

-Ơi ia jrao Doãn Hữu Long :  Tring ]ar Dak Lak hơdôm thun giăm anai, hơmâo tơlơi lăng ba tong ten mơ\ng Kơnuk kơna, bruă pơ alin prăk kăk man pơdo\ng anih mă bruă, sang ia jrao dơ\ng mơ\ng tring ]ar truh pơ kuăl plơi pla, kơnang nao kơ hơdră  djru prăk kăk kơnuk kơna tring ]ar pơ alin djơ\ hơnong, man pơdo\ng djo\p djel laih, sang ia jrao pơ tring glông dưi man pơdo\ng klă hiam. Khă hnun, kiăng ngă djơ\ ha amăng ple\ mơtam, ăt do\ lu bruă kho\m pơsir. Mơnuih ngă bruă gah ia jrao dưi lăi [ơi Dak Lak djo\p laih, dưi djru kơ bruă pơkă lăng hăng pơjrao tơlơi duăm ruă kơ mơnuih [ôn sang. Kơnong kơ[ah mơnuih hrăm gah bruă s^ ia jrao, hrăm gưl prong. Tơdah yap djơ\ hăng hră pơtrun mơ\ng Kơnuk kơna pơkă kiăng djo\p mơnuih mă bruă jing ơi ia jrao le\ ră anai do\ kơ[ah mơ\ng 300-400 ]ô ơi ia jrao. Biă mă `u kơ [ah ơi ia jrao pơjrao tơlơi pơtu\k hơngơ\t, pơjrao djơ\ đut, pơjrao HIV, pơjrao [ing hưt yang ngă hăng djo\p sang ia jrao să, amăng djo\p anih pơjrao amăng sang ia jrao prong tring ]ar hai .../.

-Tơ`a : Dơ\ng mơ\ng bruă mă [uh rơđah [ơi tring ]ar, ih dưi mơn lăi  pơthâo kơ jơlan hơdră pơhư] mơnuih mă bruă gah ia jrao glăi mă bruă pơ kuăl ataih tơnap tap ră anai, lăp laih hă [udah aka ôh ?

-  Ơi ia jrao Doãn Hữu Long : Amăng hơdôm thun hăng anai, jơlan hơdră Kơnuk kơna djru hơmâo pơpha laih, gleng nao kơ bruă djru [ing ơi ia jrao, [ing s^ ia jrao hrăm gưl prong blung hlâo, kiăng pơhư] gơ`u nao mă bruă pơ kuăl ataih, pơ sang ia jrao pơjrao [ing mơnuih hưt yang ngă, sang ia jrao ruă tơso# pơtu\k hơngơ\t,  sang ia jrao pơjrao HIV, ăt kah hăng jơlan hơdră pơtô hrăm kơ [ing ơi ia jrao hrăm dlông hloh, thạc sĩ, ơi ia jrao hrăm chuyên khoa I pơdlông hơdră djru mơ\ng 15 klăk truh kơ 25 klăk prăk, tui hluai bruă hrăm. Tring ]ar Dak Lak ăt hơmâo tơlơi djru kah hăng [ing ơi ia jrao, mơnuih s^ ia jrao hrăm gưl prong ( đại học) glăi mă bruă pơ kuăl ataih, kuăl tơnap tap amra tu\ mă prăk djru mơ\ng tring ]ar, tui hluai kơ mơnuih, kơ [ing hơmâo anăn djru. Wơ\t tơdah mơnuih mă bruă tui anun, s^t yơh tơdah hơmâo hơdră djru djơ\ amra pơtrut [ing mơnuih ngă bruă gah ia jrao klă hloh. Hơmâo laih jơlan hơdră djru gah bruă ia jrao, samơ\ tơlơi mă bruă do\ sư\ rơbư\, tơnap tap pơsir bruă, lu mơnuih mă bruă pơyơr pran jua, mă bruă sui thun samơ\ tơlơi djru tăp năng aka [u lăp ôh, kah hăng [ing nai ia jrao do\ mă bruă amăng anih hu\i rơhyưt tơnap tap. {uh rơđah prăk blan kơ mơnuih mă bruă gah ia jrao do\ [iă đơi [u djo\p yua amăng tơlơi hơdip mơda. Yua kơ anun, lu [ing mă bruă gah ia jrao [u hơđong pran jua amăng bruă mă, pơjrao tơlơi duăm ruă kơ mơnuih ruă aka hur har tong ten ôh. Kiăng pơsir tơlơi anai, tui hăng kâo le\, kho\m hơmâo jơlan hơdră pok pơhư prong amu` [iă amăng bruă pơhrui prăk apah pơjrao, prăk đih sang ia jrao, kah hăng prăk apah pơjrao kho\m pơpha glăi, pơpha  kơ mơnuih mă bruă pơjrao anun mơtam jing djơ\ hloh.

-Tơ`a : Kah hăng ih phrâo lăi anun, ră anai tring ]ar Dak Lak ăt do\ kơ[ah truh kơ 400 ]ô ơi ia jrao, samơ\ gah rơngiao ăt do\ lu mơnuih laih hrăm gio\ng bruă ơi ia jrao aka [u hơmâo bruă mă, tui hăng ih, hiư\m ih pơmin kơ tơlơi anai?

-Ơi ia jrao Doãn Hữu Long : Bruă pơtô hrăm kho\m pơsir bruă mă, tui hăng kâo anun yơh jơlan  hơdră prong. Kơnang kơ rim wo\t iâu pơmut ruah mơnuih mă bruă, ơi ia jrao amăng bruă ia jrao kâo [uh ăt do\ lu tơlơi aka [u găl yua dah [ing ơi ia jrao, [ing hrăm bruă s^ ia jrao gưl prong kơ[ah mơai [ơ\i, tơlơi anai yua kơ tơlơi sem lăng hlâo aka [u djơ\. Lăng nao pơ anăp hlâo aka [u  to\ng ten anun pơtô hrăm kơ [ing nai ia jrao đ^ tui kiăng jing ơi ia jrao, [ing ơi ia jrao arăng mơ^t nao hrăm tui hăng anih mă bruă pơ ]râo brơi hlâo. Bơ [ing arăng mơ^t nao anun le\ hrăm gio\ng anih 12, brơi nao hrăm bruă ơi ia jrao, [u hơmâo pơplông mut ôh hrăm gưl prong, anun tơlơi thâo `u [u kjăp đơi ôh. Bơ [ing nai ia jrao pơko\n kah hăng [ing nai ia jrao điều dưỡng, [ing kỹ thuật viên sem ep kman tơlơi ruă, [ing nai ia jrao đah kơmơi mă [uai, [ing hrăm bruă s^ ia jrao trung cấp gưl [rô, ră anai pơtô hrăm lu đơi, rơbêh pơkă hăng ano\ kiăng.

-Tơ`a : Ơ bơni kơ ih ho\ !

Tags:

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC