VOV4.Jarai- Ruă mơta bơnga rơtă le\ tơlơi ruă juăt [uh [ơi [ing tha rơma laih anun amra ngă mo\t mơta tơdah pơjrao kaih.

Kiăng thâo rơđah hloh kơ tơlơi ruă anai, djru [ing c\i hơmâo tơlơi ruă anai [uh ta`, laih anun pơjrao hmao tlôn [u pioh glăi tơlơi truh sat ôh, [ing gơmơi hơmâo mông ră ruai hăng ơi ia jrao chuyên khoa 2 Nguyễn Thanh Hải, Khoa pơtô boh hră Mơta, Sang hră Đại học Tây Nguyên.

- Ơ ơi ia jrao Nguyễn Thanh Hải! Tơlơi ruă mơta bơnga rơtă le\ tơlơi ruă hiư\m pă `u, laih anun yua hơget hơmâo tơlơi ruă anai?

- Ơi ia jrao Hải: Tơlơi ruă bơnga rơtă le\ tơlơi ruă juăt [uh [ơi [ing tha rơma mơng 50 thun truh pơngo\.

Juăt `u ta kah pơpha jing 3 mơta. Blung a le\ mơta bơnga rơtă mơng nge. Tal dua le\ mơta bơnga rơtă yua thun tha, laih anun tal 3 le\ mơta bơnga rơtă [ơi [ing c\ơđai. Amăng anun ruă mơta bơnga rơtă [ơi [ing tha lu hloh.

Boh tơhnal ba truh tơlơi ruă anai, [ơi [ing tha le\ yua [rư\ kơ thun tha. Bơ [ing c\ơđai le\ yua rơka rơkac\, yua brah kl^ klom alăk mơta, yua yua jrao corticoid sui đơi…bơ bơnga rơtă mơng nge le\ yua am^ `u hơmâo tơlơi ruă lơ\m glăk pi [ă.

-  Ơ ơi ia jrao, [ơi [ing tha, tơlơi ruă anai juăt [uh nam ruă hơget le\?

- Ơi ia jrao Hải: {ơi [ing tha, anm ruă juăt [uh biă mă le\ mơta pơbrui kiăo thun blan mơ\ huăi ngă rơgah mơta [udah mriah mơta ôh.

Anai le\ tơhnal yôm hloh. Rơngiao mơng anun dong, hơmâo mơ\n sa, dua nam ruă pơko\n dong kah hăng mial mơta, lăng sa jing dua.

Bơ sa tơlơi pơ[uh hlâo kơ tơlơi ruă anai le\ lăng jê| đôc\ [uh, kah hăng mơng hlâo adih le\ arăng troă mơnil tha c\i lăng rơđah, ră anai le\ [u kiăng troă mơnil dong tah ăt lăng jê| [uh rơđah mơ\n.

- Tui anun, lơ\m [uh nam ruă anai pô ruă kiăng ngă hơget?

- Ơi ia jrao Hải: Truh ră anai le\, hơdră ha sa đôc\ dưi pơjrao mơta bơnga rơtă le\ ta breh.

Yua anun, lơ\m hơmâo nam ruă le\, [ing ruă kho\m nao ta` pơ sang ia jrao mơtăm c\i khăm hăng pơjrao ta`.

Yua dah ta pioh sui le\, mơta ta răm mơtăm, lơ\n anun breh [u dưi dong tah, yua anun kâo pơtă [ing ruă mơta kiăng nao ta` pơ sang ia jao, jai ta` jai klă hloh.

- Ơ ơi ia jrao! Tơlơi ruă anai hơmâo hơdră pơgang mơ\n hă?

- Ơi ia jrao Hải: Bok nik `u, tơlơi ruă anai [u tơnap ôh c\i pơgang. {ơi c\ơđai anet le\ dưi pơgang hăng hơdră anăm yua jrao hơmâo corticoid ôh tơdah [u hơmâo ơi ia jrao brơi yua, anăm ngă rơka ôh [ơi mơta.

Tơdah hơmâo tơlơi ruă kah hăng brah kl^ klom ală mơta, glocom, lăi nao abih bang le\ [uh tơlơi ruă hling [ing [ơi mơta le\, ta kho\m nao khăm lăng, yua dah [ơi `u tơlơi ruă hling [ing amu` c\i ngă ruă bơnga rơtă mơ\n.

Bơ [ing tha le\ hơdră pơgang [u hơmâo đơi ôh. Yua ania le\ tơlơi ruă yua [rư\ kơ thun tha.

Khă hnun hai, ăt thâo pơgang mơ\n hăng hơdră nao khăm mơta na nao, kiăo tui tơđar.

Tơbiă amăng pơiă le\ troă mơnil hu\i pơiă pơc\rang nao [ơi mơta, yua dah dêh ]ar ta ayuh hyiăng pơiă, yua anun mrô mơnuih ruă mơta bơnga rơtă yua pơiă pơ\c\rang amra lu hloh sa, dua kual pơko\n.

-  Tơdơi kơ ta breh giong, alăk mơta phrâo anun pơbrui kiăo tui thun blan mơ\n ơi ơi?

- Ơi ia jrao Hải: Ră anai, alăk mơta ngă phrâo klă biă mă, yua anun [ing breh mơta pơplih hăng mơnil le\ mơta lăng rơđah lui kơ djai ba.

- Tơdơi kơ hrơi breh giong, glăi pơ sang pô ruă kho\m be\ h^ angin, amruih, kho\m troă mơnil pơgang, anăm [ong ôh a`am khăng amăng hơdôm hrơi blung a, anăm tơkông glăm kơtrâ|o, anăm đih tơgu\ hmar ôh, anăm brơi đom eh ôh, kiăng [ong gơnam jơman, [u hơmâo ko\m hơget ôh.

- Hai bơni kơ ih yua hơmâo pioh mông ră ruai hro\m hăng [ing gơmơi!

                                                                           Siu H'Mai: Pô c\ih hăng pôr