VOV4.Jarai - Amăng mông jơnum lăng nao rai amăng tivi đơ đam dêh čar ta kơ tơlơi, jơlan gah pơsir ječ bruă pơgang, pơgăn klin Covid-19 pơphun amăng lơ 29/5, Khua dêh čar ta ơi Phạm Minh Chính lăi rơđah pran jua iâu pơhrui abih bang khul mơnuih, ngă tañ bruă pơgang, pơgăn klin. Biă ñu, Khua dêh čar ta lăi rơđah hơdôm ding jum, gơnong bruă khom pơtlaih djop tơlơi tơnap, tơlơi gun kơ hơdôm bôh tơring čar, ƀôn prong tui pran jua 3 ƀu hmâo: ƀu lăi kơƀah prăk kơ pơgang, pơgăn klin; ƀu dưi lăi kơƀah ia jrao gun, gơnam mă yua, măi mok kơ pơgang, pơgăn klin; ƀu dưi lăi kơƀah hơdôm hơdră bruă kơ pơgang, pơgăn klin.

Tơdah tơlơi ră anai, sa dua anih anom ăt dô̆ lu mơn tơlơi tơnap, klin ngă dlêh tơnap hloh kah hăng Bắc Ninh. Bắc Giang hăng ƀơ ƀiă gah Hà Nội, phrâo anai hloh lĕ anih klin ngă ƀơi ƀon prong Hồ Chí Minh. Hloh kơ anun, djuai kơman pơplih phrâo anai ngă huĭ rơhyư̆t hăng tơnap wai lăng hloh. Hmâo tơlơi lar tưp hyu mơng plơi pla truh pơ̆ kual sang măi hăng kơđai glăi, ƀuh lar tưp hyu mơng bruă mă lu mơnuih, bruă pơƀut jơnum khul đăo, Khua dêh čar ta lăi rơđah kơ bruă git gai, črâo ba pơphun ngă tui khom pơhlôm abih bang, klă, ba glăi bôh tơhnal; pơtlaih klă tơlơi tơnap kơ hơdră pơkă, hơdră bruă, tơlơi gun mơng hơdôm ding jum, gơnong bruă. Ngă tui khop, klă amăng bruă yua vaccine. Mă tơlơi kơsung nao ngă phun. Khua dêh čar ta lăi rơđah, pơ̆ anăp anai, bruă ngă tui tơhnal bơwih brơi pơgang tơlơi suaih pral tơlơi hơdip mơnuih ƀôn sang ăt jing đing nao hlâo mơn, biă ñu ngă hơdư̆ hĭ, kơdun hĭ, wai lăng, pơgăn đut klin biă ñu ƀơi hơdôm anih anom phun kah hăng Bắc Giang, Bắc Ninh, biă ñu hơdôm kual sang măi hăng ƀôn prong Hồ Chí Minh. Tơlơi pơmin črâo ba lĕ tô̆ tui dong pran jua “kơdŏng klin kah hăng kơdŏng ayăt”.

“Lom anai khom kơsung nao abih bang, abih bang khul mơnuih, ngă tui tañ, kơtang, ba glăi bôh tơhnal hloh dong amăng abih bang glông bruă kơđi čar hăng abih bang mơnuih ƀôn sang hăng pran pơsit prong hloh, gir run prong hloh, ngă tui khop hloh, ba glăi bôh tơhnal hloh, đing nao dlông hloh dong, phun ñu, anih klin ngă kơtang, guang dar kual pơgăn klin, hơđong tơlơi anai tañ hloh dong. Ƀing ta khom thâo kơjăp pơkă lăng hlâo klă tơlơi anai, pơkĕ hrom djop ba glăi bôh tơhnal kơplah wah pơgang hăng kơdŏng klin, samơ̆ khom hăng bruă kơdŏng jing phun, pơgang hlôm hlâo jing akha, jing bruă mă kiăng tañ, sui thun, bơ̆ kơdŏng lĕ khom ngă mơtăm. Ƀu lui raih ôh tơlơi kơđiăng lom akă hmâo klin ngă, samơ̆ kơđai glăi ƀu bơngot pral bơngat, kơƀah tơlơi gir run, kơƀah pran gơgrong lom hmâo klin ôh ñu amra ba truh hơdôm tơlơi pơsit ƀu djơ̆, ƀiă ba glăi bôh tơhnal”.

Khua dêh čar ta rơkâo hruă kơjăp tơlơi pơkă, pơtrut pơsur pơčeh phrâo amăng pơgang, pơgăn klin, kơtưn bruă pel ĕp, kơtưn pơpha bruă apăn, amuñ lăng tui, amuñ pel ĕp, amuñ pơsit. Ngă rah mă tŭ tơlơi găn rơgao rah, pơhrua nao hơdră ngă thâo, ba glăi bôh tơhnal. Lăng yôm bruă lăi pơhing, pơsur mơnuih ƀôn sang, pran jua mơnuih ƀôn sang gum ngă, gum črông sai, gum hrom čơkă mă bôh than kơdŏng klin. Rim mơnuih khom pơgang mă pô, pơgang plơi pla, yua kơ bôh tŭ yua lŏn ia, djuai ania.

Gah hơdôm bruă mă pơsir tơlơi phun, Khua dêh čar ta lăi rơđah, khom lăng tui tơlơi, tañ hmao tlôn, ba tơbiă hơdôm tơlơi pơsit, jơlan gah, bruă pơsir rơđah. Khă dêh čar ta lăi rơđah, ƀơi anăp, pơkiăo nao Kơ-iăng Khua dêh čar ơi Vũ Đức Đam črâo ba hrom bruă anai; Kơ-iăng Khua dêh čar ơi Trương Hòa Bình lăng tui črâo ba hrom ƀơi ƀôn prong Hồ Chí Minh. Kơ-iăng Khua dêh čar ta ơi Lê Văn Thành ƀơi anăp črâo ba hơkrŭ bruă bơwih ƀong huă, sĭ mơdrô dua bôh tơring čar Bắc Ninh, Bắc Giang jing anih anom mă bruă măi mok lu. Ƀơi Hà Nội, Khua git gai Ping gah ƀon prong Hà Nội ơi Đinh Tiến Dũng črâo ba dong. Hơdôm bôh ƀirô anom bruă khom pơpha bruă mă rơđah rơđông kơjăp, ba glăi bôh tơhnal. Mă bruă rah mă tŭ tơlơi găn rơgao rah. Ƀu pioh truh kah mơng ngă, luk puk.

“Hơdôm ding jum gơnong bruă hmao tlôn pơtlaih tơlơi tơnap kơ hơdôm bôh anih anom hăng jơlan gah “tlâo ƀu hmâo”: ƀu lăi kơƀah prăk; ƀu lăi kơƀah mơnuih mă bruă, ia jrao gun, gơnam mă yua gah ia jrao, măi mok, gơnam tam anih anom mă yua; ƀu lăi kơƀah hơdôm hơdră pơkă, hơdră bruă kơ pơgang pơgăn klin. Tơdah hloh kơ tơlơi dưi khom lăi pơthâo glăi kơ Kơnuk kơna”.

Khua dêh čar rơkâo, khom pơgang, pơgăn mơng ataih, mơng tañ hlâo kơ klin gluh đĭ hăng tơlơi pơtă 5 mơta pơgang klin hrom hăng vaccine; mă yua hơdôm bôh thâo phrâo măi mok rơnuk anai amăng bruă hyu hơduah ĕp mơnuih bơdjơ̆ nao mơnuih ƀă kơman, wai lăng pơhlôm Covid, khom ngă brơi hơdôm mơnuih ƀu ngă tui tơlơi pơkă...; pơgang hlôm hlâo tañ, thâo tañ, dô̆ čơlah, pơjrao klă, tañ hơđong tơlơi anai. Wai lăng kơjăp bruă mut tơbiă hăng anih dô̆ ƀu djơ̆ phiăn. Gah ngă tui bruă yua vaccine, Khua dêh čar lăi rơđah khom ngă juăt hăng djop bruă dưi ngă kiăng hmâo vaccine.

“Đơ đam rŏng lŏn tơnah ră anai leng kơ kiăng vaccine lĕ amra tơnap brơi kơ ƀing gơmơi ngă juăt hăng vaccine samơ̆ ƀu djơ̆ yua kơ anun mơ̆ dô̆ kuar akô̆ sôh. Khom ĕp djop hơdră; khom pơkra klă amăng lŏn ia; hơduah ĕp hơdră phrâo. Lăi pơhing kơ pơphun tlâ̆o pơgang vaccine tui akô̆ tlôn đing nao hơdôm khul mơnuih, anih anom phun. Pơblang rơđah kiăng mơnuih ƀôn sang vaccine yua kơ anai lĕ jơlan gah pơgang pơgăn klă hloh. Iâu pơhrui djop ngăn rơnoh djơ̆ phiăn kơ bruă pơgang, pơgăn klin, biă ñu lĕ blơi vaccine. Khua dêh čar iâu pơthưr djop ƀirô, anom bruă, plơi pla, anom bơwih ƀong, mơnuih ƀôn sang gum hơgô̆p prăk gơnam tam, bôh thâo, hơdră ngă kiăng blơi vaccine. Pơdŏng dong keh prăk vaccine pơgang Covid-19”.

Gah bruă lăi pơhing, Khua dêh čar ta lăi rơđah khom ngă brơi mơnuih ƀôn sang thâo hluh hơdră pơtrun hơdră bruă mơng Ping gah, tơlơi phiăn mơng Kơnuk kơna bơdjơ̆ nao bruă pơgang, pơgăn klin. Khom pơtô brơi kiăng mơnuih ƀôn sang gum hrom glông bruă kơđi čar, gưl ping gah, gong gai gum hrom; gum djru pơtlaih tơlơi tơnap, ngă brơi mơnuih ƀôn sang đăo gơnang kơ bruă mă mơng Ping gah, Kơnuk kơna; iâu pơhrui pran jua mơng mơnuih ƀôn sang gum hơgô̆p kơ bruă anai hăng tơhnal abih bang, hluh gah, ba glăi bôh tơhnal.

Khua dêh čar lăi rơđah,  kiăng ngă tui klă, gơgrong hlâo, pơčeh phrâo, hơdeč hmar mơng gưl ping gah, gong gai hơdôm gưl hăng tơlơi pơčeh phrâo mơng mơnuih ƀôn sang. Hơdôm ding jum, gơnong bruă, plơi pla khom ngă tañ, ječ, ba glăi bôh tơhnal. Khua dêh čar čang rơmang hăng đăo gơnang kơtang tit, hăng tơlơi dŏng yua mơng abih bang mơnuih ƀôn sang, ƀing ta amra ngă tui truh kih bruă pơgang, pơgăn klin./.

Vũ Khuyên: Pô čih – Siu H’ Prăk: Pô pơblang