VOV4.Jarai - Mơng đưm đă ră hlâo laih, mơnuih djuai ania K’ho [ơi Lâm Đồng juăt bơmă brơi ană neh ană anong. Gơ`u pơmin, yua dah [ing gơ`u le\ kơnung djuai, ha boh sang jing amu` thâo hluh nao rai, yôm hloh le\ kông ngăn amăng sang ano\ kơnung djuai huăi brơi tui kơ kơnung djuai pơko\n ôh.

Tơlơi pơmin anun mơng djuai ania K’ho [u djơ\ dong tah hăng rơnuk phrâo. Yua dah dô| glăi mơnuih ha drah kơtăm [u kơnong soh tơlơi phiăn đôc\ ôh mơ\, amra ngă sat kơ djon ană mơnuih dong.

Tơlơi phiăn djuai ania K’ho đưm hlâo adih ko\m biă dô| ană met, ană wa, ană neh pô, samơ\ ană neh ană anong le\ dưi dô|. Yua dah tui hăng ană plơi, ană neh ană anong thâo hluh nao rai, bơ arăng le\ [u thâo hluh ôh, yua anun [u brơi dô|.

Hloh dong, tui hăng tơlơi pơmin mơng djuai ania K’ho đưm hlâo, bruă ană neh dô| ană anong le\ c\i djă pioh wai lăng gơnam mơng sang ano\, kơnung djuai, tơdah dô| kơ arăng le\ amra kah hnă pơpha gơnam. Yua anun yơh, amăng lu thun rơgao, hơmâo rơkơi bơnai djuai ania K’ho khă mơng giăm drah kơtăk, adơi ayong pô, aka [u truh 3 rơnuk ôh ăt dưi dô| mơn.

Ơi K’Đơn, do\ [ơi plơi Lăng Cú, să Gung Ré, tơring glông Di Linh, tơring ]ar Lâm Đồng brơi thâo, yua đưm hlâo, neh met wa [u thâo hluh, pơmin đêl đôc\ le\ djă pioh, wai lăng gơnam mơng sang ano\, yua hnun hơmâo bruă ană neh do\ ană anong.

‘’Bruă ană neh do\ ană anong mơng djuai ania K’ho le\ yua hlâo adih arăng kiăng lo\n tơnah, sang do\, kông ngăn mơng dua boh sang huăi tơblut amăng tơngan pô pơko\n le\ tơlơi pơmin huăi soh lơi. Samơ\ ră anai, tơlơi pơdô| rơkơi bơnai [u djơ\ tui hăng mơng đưm doh tah. Hơjăn djuai ania K’ho Nộp mơng hlâo laih, ană neh ană anong ataih le\ dưi dô|, bơ jê| đơi aka abih klâo rơnuk le\ [u dưi dô| ôh, dah mơ\ adơi ayong ngă rơkơi bơnai dong. Djuai ania K’ho Nộp mơng hlâo hơmâo tơlơi pơmin klă hloh kơ djuai ania K’ho Sre tui anun’’

Tui hăng mrô ju\ yap thun 2015, mrô mơnuih djuai ania K’ho nơmâo rơbêh 166 rơbâo c\ô mơnuih. Amăng hơdôm phung djuai mơnuih djuai ania K’ho hơmâo ană neh dô| ană anong le\ ană bă gơ`u tơkeng kơ[ah pran, [u hiam drơi lu biă mă. Sit nik mơng hlâo brơi [uh, [ơi tơring glông Di Linh, Lâm Đồng hơmâo mơnuih duam ruă, kơ[ah pran, mưh hưt yua dô| giăm drah kơtăk.

{u kơnong djuai ania K’ho đôc\ ôh mơ\ djuai ania Chu Ru [ơi Đơn Dương, Lâm Đồng hai hnun mơn, ăt dô| glăi kơnung djuai drah kơtăk pô, ană neh dô| ană anong. Pơhmutu kah hăng plơi Pró Ngó, să Pró, tơring glông Đơn Dương, ayong Ma Nhị le\ ană anong dô| amai Dơnơng Sang Ya Thị le\ ană neh. Khă mơng neh met wa, mơnuih nao hro\m ha boh sang jơnum hăng [ing ama pơtô tơlơi đăo lu wơ\t laih pơtô pơblang khă [u brơi dô|, samơ\ gơ`u ăt dô| mơn.

Yă Ma Hô, pô apăn bruă tơlơi phiăn să Pró, tơring glông Đơn Dương brơi thâo, gong gai lu wơ\t laih pơtô lăi kơ dua rơkơi bơnai `u wơ\t hăng sang ano\, samơ\ gơ`u ăt gir pơdô| brơi mơn, rơkâo pơdô| tui tơlơi phiăn. {u kơnong sang ano\ ayong Ma Nhị hăng amai Dơnơng Sang Ya Thị đôc\ ôh mơ\ amăng să hơmâo hơdôm pluh c\ô mơnuih dô| glăi ană neh ană anong pô.

Hơngah h^ bruă dô| rơkơi bơnai ha drah ha djuai mơng djuai ania Chu Ru hăng K’ho [ơi Lâm Đồng, ơi K’Đơn, plơi Lăng Cú, să Gung Ré, tơring glông Di Linh brơi thâo, truh ră anai ăt hơmâo mơn tơlơi phiăn đưm [u djơ\ glông tui anun. {ing ta kiăng gum lăi, laih anun gong gai [on lan kiăng hơmâo hơdră ngă bruă khut khăt, anăm brơi neh met wa [u thâo hluh mơ\ ngă soh tơlơi phiăn pơdô| rơkơi bơnai laih anun ngă sat kơ djuai mơnuih ta.

‘’Bruă dô| ană neh ană anong tui djuai ania K’ho Nộp [ing gơmơi blung a le\ bơmă brơi ung mơng muai bơnai mơng anet, dô| glăi kơnung djuai pô, dô| rơkơi bơnai ta` đơi jing bruă kho\m lui yơh. Tal dua dong, dô| ană neh ană anong kah hăng dô| glăi adơi ayong ha am^ mơn, tui anun [u djơ\ ba mơtăm yơh.

Ană neh ană anong amăng 3 rơnuk đôc\ [u dưi dô| ôh. Dô| glăi ană neh ană anong tui anun jing [u djơ\ ôh. Anai le\ tơlơi phiăn [u klă ôh, kho\m lui yơh. Tui hăng tơlơi pơmin mơng mơnuih djuai ania K’ho Nộp, dô| glăi ană neh ană anong amra djơ\ tar klă, yang ngă mơtăm yơh’’.

Tui hăng ơi K’Brỏh, tha plơi [ut plơi Kơ Mêng, tơring kual Di Linh, tơring glông Di Ling, tơring ]ar Lâm Đồng, bruă ană neh dô| ană anong le\ yua am^ ama dua bơnah bơmă brơi soh, [u djơ\ gơ`u pơmuai mă ôh. Laih anun pô đah kơmơi thun aset biă mă, aka [u truh dra [ơ\i đa, jing [u kjăp pran tơkeng weng ôh.

Yua hnun, [u kơnong bơwih [ong tơnap, amra tơkeng ană [u ai buai, [u hiam drơi. Tha plơi K’Brỏh ăt brơi thâo mơn, ră anai, yua hơmâo tơlơi pơhing, pơtô pơblang truh kơ kual ataih, kual asuek mơn, neh met wa jing thâo hluh tui, bruă pơdô| rơkơi bơnai rơnuk anai pơplih phrâo laih, hui đôc\ yơh mơng hơmâo mơnuih dô| glăi kơnung djuai giăm drah kơtăk.

‘’Tui hăng tơlơi phiăn dêh ]ar ta ră anai, đah kơmơi kho\m truh 18 thun kah mơng dưi dô| rơkơi, bơ đah rơkơi kho\m truh 20, 22 thun kah mơng dưi dô| bơnai. Dô| rơkơi ta` đơi jing [ă ană bă lơ\m aka truh thun, tui anun amra ngă sat kơ tơlơi suaih pral, [u thâo c\em rông ană nă, tui anun jing tơlơi [u klă ôh amăng rơnuk anai.

Bruă dô| glăi ană neh ană anong le\ neh met wa amăng plơi pla, gong gai [on lan hơmâo lu tơlơi pơgôp hiăp kiăng lui laih, kah hăng [ơi să Gung Ré hlâo adih lăi hơjăn, ră anai pơmut hro\m hăng Di Linh lăi hro\m. Jai do\ [ơi tơring kual, gong gai [ơi anai jai iâu pơthưr kơtang hloh kơ bruă [u brơi dô| ană neh ană anong. Ră anai gong gai [ơi anai kiăng hơdư\ kơtang hloh, kho\m lui abih bruă dô| glăi ană neh ană anong yua giăm drah kơtăk đơi’’.

Tơlơi phiăn dô| rơkơi bơnai hăng sang ano\ pơkôl kơ bruă ko\m brơi dô| tơdah ha drah kơtăk. Amăng anun ko\m mơnuih amăng kơnung djuai aka [u rơgao 3 rơnuk dưi dô|. Tui anun, bruă ană neh dô| ană anong kah hăng tơlơi hơmâo [ơi Lâm Đồng jing soh tơlơi phiăn.

Rơngiao kơ bơwih [ong tơnap, hơdip mơda [u hơđong, bruă dô| glăi adơi ayong ha drah kơtăk kah hăng djuai ania K’ho hlâo adih [ơi Lâm Đồng amra ngă [u kjăp pran, pơđ^ tui tơlơi duam ruă hăng ană nge hơmâo tơkeng rai, ngă sat kơ djin djon djuai ania ta.

Siu H’Mai: Pô pơblang hăng pôr