KLIN PƠTAH }ROH {ƠI UN | HĂNG TƠLƠI SUAIH PRAL ANĂ MƠNUIH
Thứ tư, 00:00, 05/06/2019

VOV4.Jarai-{ơi anăp kơ klin pơtah ]roh [ơi un tưp hyu hmar amăng djop tơring ]ar kual Dap kơdư, ngă kơ lu mơnuih bơngơ\t biă mă, hu\i bơbe] djơ\ kơ tơlơi suaih pral ană mơnuih.

 

}răn hơdră anai, lăi pơthâo tơlơi pơhing kơ ơi pang yă dôn hăng [ing gơyut thâo, ano\ bơbe] djơ\ mơ\ng klin pơtah ]roh [ơi un tưp truh hăng tơlơi suaih pral ană mơnuih.

 

Klin pơtah ]roh [ơi un mơ\ng kual Ơi ju\ sa klin kman yua kơ virus ngă, tơlơi ruă anai, kman lar, tưp hyu hmar biă mă amăng un, amra tưp nao [ơi djop djuai un, ngă kơ un djơ\ klin djai lu biă mă.

 

Klin kman pơtah ]roh [ơi un mơ\ng kual ơi ju\ `u tưp mơ\ng 3-15 hrơi, tơdah ta` hloh mơ\ng 3-4 hrơi.

 

Djuai kman virus anai `u tưp tui jơlan suă jua hăng jơlan eh mơ-a`ă un, [uh tui hluai pô mơnuih je\ giăm un tưp kman, pơ[ă truh kơ un găng a`răng, [udah tui hluai gơnam djă ]em rông un, mơnon g[ong ]em un :

 

Drông, war un, rơdêh pơgiăng, gơnam yua, sum ao ăt kman dưi tưp soh…

 

 

Anom bruă braih apiăng ro\ng lo\n tơnah FAO lăi pơtong  kman klin pơtah ]roh [ơi un kual Ơi ju\ tưp [u hơmâo guai ôh, mut hyu pơ djop dêh ]ar, boh nik `u amăng kual, ha mơguai dêh ]ar.

 

Kman virus anai kơtang biă mă, `u dưi hơdip sui hơdôm wơ\t hrơi tơjuh [udah hơdôm blan do\ đôm amăng mơnong un arăng răk pioh dưm hra, [udah đôm amăng gơnam ]em un.

 

Khă hnun, kman pơtah ]roh [ơi un  [u bơbe] djơ\ kơ tơlơi suaih pral ană mơnuih ôh.

 

Kiăng pơgang hlâo kman anai, thun blan rơgao, Ding jum Bruă hmua hăng pơđ^ kyar [on lan hrom hăng lu tơring ]ar pok pơhai khut khăt ngă tui lu hơdră pơgăn, pơhlôm hlâo kman pơtah ]roh [ơi un kual Ơi ju\.

 

Ding jum Ia jrao ăt pơtă lui hlâo, kiăng pơgang klă mơnong [ong huă, mơnuih [on sang blơi mơnong un klă [iă ăt pơhlôm hlâo kman anai, sit blơi kho\m thâo mơnong un mơ\ng pơkă rơđah rơđong laih anun kho\m hơtu\k riă tơsă tong ten hlâo kơ [ong huă.

 

Un tưp laih klin pơtah ]roh, lêng kơ djai soh, kơnong amăng 5-7 hrơi. Kman pơtah ]roh anai do\ đôm amăng mơnong un djai, sit hơtu\k hlor truh 70 đo# C ăt djai mơ\n.

 

Anom bruă Ia jrao lăi pơtong: Klin kman pơtah ]roh [ơi un kual Ơi ju\ [u tưp kơ mơnuih ôh, anun mơnuih [on sang anăm bơngơ\t đơi hăng hơngah h^ blơi mơnong un rơgoh huăi djơ\ klin ngă.

 

Rơđah biă mă `u, klin pơtah ]roh [ơi un kual Ơi ju\ pô ngă rai un djai le\ yua kman virus, `u pha ra hăng kman ngă pơtah ]roh [ơi ană mơnuih, kman pơtah ]roh [ơi mơnuih le\, kman ngă ruă rơka amăng pruăi.

 

Anun yơh kman pơtah ]roh [ơi un khă mơnuih mă djơ\ un djai anun hai `u ăt ako\n tưp kơ mơnuih lơi.

 

Samơ\ [ing ta ăt kơđiăng mơ\n, virus pơtah ]roh [ơi un `u kơtang biă mă, do\ sui amăng ayuh hyiăng anih hơdip jum dar ta hăng do\ amăng mơnong un.

 

Kman tưp mơ\ng un nao pơ un, tui hluai mơ\ng a`ăm mơnong un, gơnam ]em un, [udah tưp tui arong arua], hlô mơnong pơko\n tơkuih pro#, ]^m br^m…

 

Virus anai `u [u dưi bong ôh hăng ano\ hlor kơtang, tơdah hơtu\k riă na nao amăng 3 mông ano\ hlor 50 đo# C, 20 mơnit 60 đo# C, 2 mơnit ano\ hlor 90 đo# C hăng sa mơnit đô], hơtu\k hlor 100 đo# C `u djai mơtam. Samơ\ kman anai [u tưp kơ djuai hlô mơnong pơko\n ôh.

 

Yua kơ anun, mơnuih [on sang hơđon pran jua, anăm bral hơngal ôh [udah hơngah [u blơi mơnong un hơdjă pơko\n huăi tưp klin.

 

Samơ\ ăt bơngơ\t mơ\n klin pơtah ]roh [ơi un kual Ơi ju\ le\ kman kơtang, bong glăi ia jrao laih anun tơlơi ruă pơko\n ngă bro\m tơngia hlô kơnong, hơdrap, pơtu\k, `u bơbe] mơ\n kơ ană mơnuih.

 

Tơdah mơnuih ta hơmâo nam rơka je\ giăm un djơ\ klin ăt hu\i mơn kman tưp, mut amăng drơi jăn laih anun ba tơlơi ruă.

 

{udah sit [ong mơnong mơtah, do\ drah, [ong drah un, aka hơtu\k tơsă ăt hu\i mơ\n tưp.

 

Sit tưp kman mơ\ng drah un le\ duăm hlor pơ-iă drơi kơtang, ruă ako\, mơhao [le\ pơtah, đung drah [ơi kl^, drơi jăn. Kơtang hloh le\, amra kraih ruă dlô ako\.

 

Yua kơ anun, tơlơi yom hloh le\, mơnuih blơi [ong mơnong un le\ kho\m kơđiăng blơi mơnong un mơ\ng pơpă tong ten hlâo kơ hơtu\k [ong.

Nay Jek: Pô ]ih hăng pôr

Tags:

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC