VOV4.Jarai- Kiăng djru brơi mơnuih [ôn sang hơmâo prăk kak pơhrui glăi mơng hơmua pơdai, ama\ng thun blan laih rơgao, să Hơ Moong ( Tơring glông Sa Thầy, tơring ]ar Kontum), hơmâo hur har iâu pơthưr mơnuih [ôn sang  pơblih djuai pla, tui ha\ng jơlan hdră tơju\ pla djo\p mơta djuai pơjeh. Găn gao tơlơi s^t nik ngă tui, bruă ngă anai blung hlâo ba glăi boh than tu\ yua.

    Pô ba hlâo mơnuih pla phun tiu [ơi să Hơ Moong, tơtring glông Sa Thầy, tơring ]ar Kontum, ayo\ng Nguyễn Công Thụy do\ [ơi plơi Tân Sang, să Hơ Moong brơi thâo, lon tơnah ha\ng ayuh angin hiam bia\ ma\ djơh ha\ng tơlơi djuai tiu gah kual }ư\ siăng anai. Yua mơng anun yơh, blan 7/2015, sang ano\ pơs^t pla 1.700 phun tiu, pla hro\m ha\ng phun kơ phê. R[gao 1 thun ma\  brua\, phun tiu ]a\t đ^ hiam, mrô phun tiu ]at truh 99%. Dơng mơng mă bruă gio\ng tơlơi pla tiu, sang ano\ ayo\ng Thụy pơs^t pla truh 1000 phun tiu ama\ng bơyan thun anai. Ayong Thụy lăi tui anai: “ Kâo ăt kiăng mă bruă ama\ng sang ano\ lu hloh, tui anun yơh kâo kh^n pơblih, ta mă bruă. Tơlơi anai tuh pơ alin lu hloh kơ phun kơ phê mơng 2-3 wơt. Bơ ta pe\ boh tiu ră anai ăt lu hloh mơng 4-5 wơt phun kơ phê, tui anun yơh sang ano\ kâo khin tuh pơ alin yơh”

    Truh mông anai, să Hơ Moong, tơring glông Sa Thầy hơmâo pơđ^ kyar pla truh 5 ektar phun tiu. Kiăng lăi, hơdôm đang tiu leng ]a\t đ^ hiam. Anai yơh phun  kiăng kơ hơdôm sang ano\ khin tuh pơ alin pla djuai ania ba s^ lu prăk kak. Rơngiao kơ anun, să Hơ Moong ăt pla phrâo lu đang kyâo boh troh hiam yua lon tơnah [ơi anai hiam, djơ\ tui ha\ng tơlơi pla boh sầu riêng ha\ng boh [ơr. Ră anai hdôm đang kyâo boh troh anai, dưi hơmâo mơng mơnuih [ôn  sang pla hro\m ha\ng phun kơ phê, kiăng  amu` wai lăng. Ayo\ng Nguyễn Văn Hiếu, plơi Kơ Tu, să Hơ Moong brơi thâo: “ Hơ bo# bruă pla kơ phê anai [ing gơmơi pla hro\m ha\ng phun tiu, sầu riêng, [ơr. Bia\ ma\ [ơi kual lon anai, neh met wa hơmâo pla ha\ng pe\ boh laih, laih anun phung s^ mdrô rai blơi laih, tui anun yơh kâo pơ phun ba pơla, yua dah `u hiam ha\ng lon tơnah, ayuh hyiăng [ơi anai, ba glăi lu prăk kak”

    Ba glăi boh than tu\ yua djuai pla phrâo anai, să hơmâo yua rơnôh prăk gum djru mơng jơlan hdră 102 mơng kơnuk kơna ta, laih anun tơlơi hơmâo hđăp mơng mơnuih [ôn sang, pơ phun pla dơng 2.700 phun [ơr, laih anun 1.000 phun sầu riêng ama\ng bơyan hjan thun anai. Ơi Nguyễn Văn Niệm, khua g^t gai să Hơ Moong brơi thâo:  “ Hlâo adih neh met wa kơnong pla phun kơ phê đô], abih ba\ng lon tơnah [ơi anai leng pla hasa phun kơ phê đô], anun yơh tơlơi [u bưng bưp lu hloh. Să hơmâo jơlan hdră  pla lu mơta djuai pla [ơi sa blah lon tơnah. Găn gao s^t nik [ơi plơi pla anai, hơmâo sa dua djuai pla ]a\t hiam, s^ prăk yôm, kah ha\ng phun tiu, sầu riêng laih anun phun [ơr. {irô jơnum min mơnuih [ôn sang să ngă hro\m ha\ng [irô gah hơ glông, [irô wai lăng hơmua pơdai, rơkâo đ^ [irô jơnum min mơnuih [ôn sang tơring glông, pioh pok anih pơ hra\m, pơtô brơi tơlơi boh thâo ia rơgơi, ama\ng tơlơi pla phun sầu riêng, phun [ơr laih anun phun tiu, kiăng neh met wa thâo, ngă tui hdră pla phun boh trôh hiam hloh”

    Rơngiao kơ hasa tơlơi pla phun kơ phê, phun [ơr, cao su mơng đưm adih, bruă pla dơng pun boh troh s^ prăk kak lu kah ha\ng phun tiu, sầu riêng, [ơr [ơi kual lon să Hơ Moong, tơring glông Sa Thầy, amra djru brơi mơnuih [ôn sang pơhrui glăi lu prăk kak, [ơi sa blah lon, kiăng plai [ia\ tơlơi [u bưng ba\i ama\ng tơlơi ngă hơmua, laih anun nua đ^ trun [u hơđong ôh kah ha\ng ră anai.

Rơluch Xuân: Pô ]ih ha\ng pôr