VOV4.Jarai - Mơng sa bôh să [un rin 30a, să Dă Rsal, tơring glông Đam Rông, tơring ]ar Lâm Đồng hmâo yak rơgao laih tơlơi tơnap truh ako# plơi pla phrâo.

Anai le\ să 30a blung a mơng tơring ]ar Lâm Đồng lăi ha jăn hăng 64 bôh tơring glông [un rin amăng đơ đam dêh ]ar ta djơ\ hăng plơi pla phrâo.

Dă Rsal glăk jing anih rơđah amăng pơđ^ kyar bơwih [ong – mơnuih mơnam mơng tơring glông Đam Rông lu thun hăng anai hăng glăk anăp nao pơdo\ng plơi pla phrâo ngă gru hlâo.

Să Dă Rsal, tơring glông Đam Rông le\ sa amăng hơdôm bôh să gah kual asue\k, ataih hloh mơng tơring ]ar Lâm Đồng, ataih mơng plơi prong Đà Lạt năng ai `u 100km.

Jơlan nao rai kơdư kơdung lu tơnap tap, lu glông hre\ apui lơtr^k, tơlơi pơhing lăi pơthâo nao rai, pơtui jua pơhiăp hăng pơdah ru\p… leng kơ khom gơnang kơ tơring ]ar Daklak.

 Thun 2009, lom dưi ruah ngă să pơ phô hlâo pơdo\ng plơi pla phrâo, Dă Rsal phrâo hmâo 3 tơhnal pơkă, mrô sang ano# [un rin giăm hmâo 34%, pơhrui glăi hơnong `u mơng m[s kơnong kơ hmâo rơbêh kơ 8 klăk prăk.

Anăp nao bruă gum tơngan hrom pơdo\ng plơi pla phrâo, [ơi plơi Pang Pế Đơng, m[s hmâo koh lui laih phun kơ phê, ruh lui pơnăng war brơi lo\n pơdo\ng sang hră, pơkra jơlan nao rai.

Khă sang ano# kơnong kơ hmâo giăm truh 1ektar lo\n ngă đang kơ phê, tơlơi hơd^p mơda do# tơnap tap, samơ\ lom dưi mă yua ayong Bon Krông Y K’Nai, [ơi plơi Pang Pế Đơng hmâo pe\ pha laih rơbêh kơ 1000 m2 lo\n pioh pơdo\ng sang hră wai lăng ]ơđai muai.

“{uh [ing ]ơđai nao sang hră tơnap tap, ană bă pô [u hmâo anih hrăm anun khoa plơi hăng Jơnum min m[s să nao pơsur djru pe\ pha lo\n.

Kâo [uh mơ-ak biă yua kơ hmâo ngă gal brơi kơ [ing ]ơđai hmâo anih nao hrăm hră”.

Tơlơi mơ-ak mơng nai hăng ]ơđai Sang hră ]ơđai muai Pang Pế Đơng

Ơi Bon Krông Y Boong – Khoa git gai Ping gah plơi Pang Pế Đơng brơi thâo, hlâo adih, sit truh bơyan hơjan, lu ]ra\n jơlan amăng plơi glut hlu\, tơbor, nao rai tơnap tap ră anai dưi pơkra hăng [ê tông.

Hmâo tơlơi anun, hrom hăng tơlơi gum djru gơna pioh man pơkra mơng kơnuk kơna, neh wa amra pe\ pha lo\n hăng gum hrom klă hrơi bruă mă hrom.

“Hlâo adih akă hmâo jơlan hơdră plơi pla phrâo, tơlơi hơd^p mơda neh wa nao rai tơnap tap lu biă.

Ră anai neh wa mơ-ak biă lom nao mă bruă ngă đang hmua, du\ pơgiăng gơnam tam mă mơng đang hmua. {ing ]ơđai nao sang hră hur har hloh, triăng  hloh”.

Tơdơi kơ dưi pơkra hăng [ê tông, lu glông jơlan [ơi să Dă Rsal, tơring glông Đam Rông dưi hmâo Khul hlăk ai pơkra ring bruă “Ngă bơnga] jơlan plơi pla”.

Anăp nao hơdră anai, giăm hmâo 300 bôh sang ano# [ơi plơi Liên Hương hmâo djru laih rơbêh kơ 100 klăk prăk pioh dưm truă go\ng hre\ apui pơ]rang rơđah jơlan nao rai hăng ]ơkă mă prăk apah apui yua rim blan.

Ơi Võ Xuân Lộc – Khoa plơi Liên Hương brơi thâo, ring bruă anai [u djơ\ kơnong kơ djru bruă nao rai gêh gal amăng mlăm mơmot, pơjing rai tơlơi mơ-ak klă ôh mơ\ `u do# djru ngă hơđong plơi pla dong.

“Ră anai jơlan hmâo, apui pơ]rang rơđah hmâo m[s [uh mơ-ak biă. Pơhlôm hơđong rah tơlơi rơnuk rơnua amăng plơi pla.

Truh bơyan kơ phê, rơdêh nao rai `u plai [ia\ hmâo tơlơi truh. Gah bôh thâo tơlơi hơd^p mơda hmâo tơlơi mơ-ak hloh, m[s nao rai thâo lăng hloh”.

Hơdôm ara\ jơlan nao rai [ơi să Dă Rsal dưi tuh [ê tông mơng bruă pơdo\ng plơi pla phrâo

Tui hăng Jơnum min m[s să Dă Rsal, tơring glông Đam Rông, tơring ]ar Lâm Đồng, abih bang prăk tuh pơ plai pơdo\ng plơi pla phrâo [ơi anai amăng hơdôm thun rơgao le\ 232 klai prăk, amăng anun m[s gum pơ]ruh giăm truh 5 klai prăk hăng 4.600 hrơi bruă.

Mơng anun, hmâo laih rơbêh kơ 45 km jơlan dưi tuh kơ su [udah tuh [ê tông.

Lu hơdră ngă đang hmua hmâo prăk pơhrui glăi hơdôm rơtuh klăk prăk rim thun, tơlơi hơd^p mơda m[s dưi pơplih phrâo rơđah đông.

Mơng 34% mrô sang ano# [un rin, ră anai kơnong kơ do# 5%; pơhrui glăi hơnong `u lom sa ako# mơnuih đ^ lu hloh 4 wot bơhmu hăng 10 thun hlâo adih.

Ơi Thái Viết Phước – Khoa Jơnum min m[s să Dă Rsal pơsit, truh kih amăng bruă pơdo\ng plơi pla phrâo, hrom hăng pran pơsit mơng gưl ping gah, gong gai, tơlơi gum hơgo#p mơng m[s hmâo bôh tu\ yua pơsit `u.

“Să le\ să [un rin, kiăng ngă tui plơi pla phrâo bưp lu tơlơi tơnap tap biă. Khă hăng tơlơi hyu pơhing pơsur hăng tu\ ư hrom mơng m[s hmâo ngă giong plơi pla phrâo hai.

Biă `u, hmâo lu sang ano# m[s khă tơnap tap samơ\ ăt pe\ pha lo\n, phun pla, gum pơ]ruh prăk pioh gum hrom pơkra jơlan plơi pla phrâo.

Anun le\ tơlơi gir run mơng gong gai [ơi să amăng bruă hyu lăi pơhing pơsur hăng tơlơi thâo hluh mơng m[s tu\ ư hrom hăng să pioh pơdo\ng plơi pla ngă gru hlâo pơ\ anăp anai”./.

Siu H’ Prăk: Pô c\ih pơblang  hăng pôr