VOV4.Jarai - Hrŏm hăng bruă man pơdong plơi pla phrâo, tơring čar Lâm Đồng glăk gir run pok pơhai jơlan hơdră rĭm boh să sa gơnam tui OCOP. Hơdôm thun laih rơgao, tơring čar anai hơmâo tuh pơ alin rơbêh 13 klai 300 klăk prăk kiăng kơ ngă tui akŏ bruă pơđĭ kyar jơlan hơdră tui OCOP. Mơng anun, pơgôp kiăng pơđĭ kyar bơwih ƀong huă ƀon lan, hrưn đĭ nua sĭ mơdrô gơnam tam, kiăng kơ tañ ngă pơgiong jơlan hơdră man pơdong plơi pla phrâo thun 2021 hăng hơdôm thun tŏ tui pơ anăp dong.

Lâm Đồng lĕ sa amăng 9 boh tơring čar, ƀôn prong hơmâo Kơnuk kơna ruah, git gai pok pơhai ngă tui jơlan hơdră OCOP rơwang rhun 2018-2020, anăp nao thun 2030. Găn rơgao 2 thun laih rơgao, tơring čar hơmâo laih 124 gơnam tam tui OCOP arăng pơsit 5 asar pơtŭ, 4 asar pơtŭ hăng 3 asar pơtŭ gưl tơring čar hăng gưl dêh čar. Boh than dưi ngă anai lĕ pran gir run prong prin mơng tơring čar Lâm Đồng amăng pơplih bơwih ƀong huă, pơplih glăi bruă ngă hmua kiăng pơđĭ kyar amăng plơi pla, lu dong prăk pơhrui, hrưn đĭ tơlơi hơdip kơ mơnuih ƀon sang lơ̆m ngă tui jơlan hơdră tui hơnong pơkă dêh čar amăng man pơdong plơi pla phrâo, ƀơƀrư̆ ngă tŭ yua dong hơdôm črăn hơnong pơkă amăng bơwih ƀong huă hăng ngă đang hmua.

Ƀơi Lạc Dương, tơring glông arăng lăng lĕ anih ba gru amăng pơđĭ kyar hơdôm gơnam pla pơjing yôm hloh tui jơlan hơdră OCOP. Tơdơi kơ 2 thun ngă tui jơlan hơdră OCOP, rơnoh pơhrui mơng ngă hmua amăng tơring glông truh pơ 300 klăk prăk/ektar/thun, giăm 3 wŏt pơhmu hăng đơ đam dêh čar. Lạc Dương ăt hơmâo lu hơbô̆ bruă ngă hmua mă yua boh thâo phrâo, ngă hmua thâo rơgơi hăng pơlir hơbit bơwih ƀong, kĭ pơkôl blơi gơnam tam đang hmua mơnuih ƀon sang, mơng anun plai ƀiă bưp tơnap tap yua kơ “pơhrui hơmâo samơ̆ trun mua”. Tui hăng Khua Jơnum min mơnuih ƀon sang tơring glông Lạc Dương Sử Thanh Hoài, kiăng kơ gum djru mơnuih ƀon sang pơtrut hơmâo lu dong gơnam tui OCOP, tơring glông glăk ƀơƀrư̆ pơgiong akŏ bruă man pơdong sang măi pơkra pơjing gơnam tam đang hmua tơdơi kơ pĕ pơhrui prong 25 ektar. Laih dong, tŏ tui tuh pơ alin amăng hơdôm akŏ bruă pơđĭ kyar pla phun akha kyâo yôm mơng mơnuih djuai ania ƀiă anun lĕ: Atiso, Sâm Ngọc Linh…

Lăi nao tơlơi dưi mơng bruă pơplih phun pla hăng hơdră bruă pơtrut hơmâo lu gơnam tui OCOP, Khua Jơnum min mơnuih ƀon sang să Dă Sar, Liêng Jrang Ha Ro Ky brơi thâo, thun 2016 prăk pơhrui rĭm akŏ mơnuih ƀơi să dưm dưm 18 klăk ha mkrah, truh thun 2020 đĭ rơbêh 42 klăk/mơnuih/thun. Tui rơnoh prăk pơhrui anai, mơnuih ƀon sang ăt hơđong amăng bơwih ƀong huă.

Boh Hồnh amu krô sĭ hơmâo nua ƀơi să Xuân Trường, plơi prong Đà Lạt

Hơmâo arăng pơtô brơi tong ten, djru brơi boh thâo măi mok, anai lĕ tơlơi pơtrut kiăng mơnuih ƀon sang hrưn đĭ pơdrong asah amăng lŏn mơnai ơi yă pioh glăi. Lăi nao kơ rơnoh pơhrui lu lơ̆m mă yua măi amu krô gơnam mơng Japan hăng boh hồng ƀơi ƀon lan, Khua khul mơnuih ngă hmua să Xuân Trường (plơi prong Đà Lạt, Lâm Đồng) Lê Thịnh brơi thâo: Hlâo anun aka ƀu hơmâo măi mok mơng Japan, mơnuih ƀon sang sĭ boh hồng dŏ mơtah hăng nua ƀiă đôč (lu hloh lĕ 3.000 prăk sa kĭ). Tơdơi mơnuih ƀon sang hơmâo arăng pơtô hrăm hăng dưi yua măi amu krô, rơngiao hăng boh hồng dŏ mơtah, ră anai Xuân Trường hơmâo dong boh hồng amu krô hơmâo lu mơnuih blơi. Rơnuč thun hlâo, boh hồng amu krô hơmâo pơsit tui OCOP 3 asar pơtŭ. Tui hăng jŭ yap mơng mơnuih ƀon sang, kiăng hơmâo 1 kĭ hồng krô, mơnuih ƀon sang amra pơkrô 5 kĭ boh hồng dŏ mơtah sĭ nua mơng 12 truh 15 rơbâo prăk. Tơdơi pơkrô hĭ, amra hơmâo nua giăm 250 rơbâo prăk sa kĭ; tơdơi kơ duh hĭ prăk tuh pơ alin, mơnuih ƀon sang hăng anom bơwih ƀong sĭ mơdrô hơmâo lu kmlai. Ră anai, rơnoh pơhrui rĭm akŏ mơnuih amăng ha thun ƀơi să Xuân Trường lĕ 110 klăk prăk. Boh than anai pơgôp ngă tơlơi hơdip jơnap tui amăng man pơdong plơi pla phrâo ƀơi ƀon lan.

Tui hăng Khua gơnong bruă ngă hmua hăng pơđĭ kyar ƀon lan tơring čar Lâm Đồng ơi Nguyễn Văn Sơn, tơring čar glăk pơtrut pơplih phrâo hăng pơđĭ kyar hơdôm bruă pơphun, pơlir hơbit ngă hmua, yôm phun lĕ pơđĭ kyar hơdôm hơbô̆ bruă pơlir amăng ngă hmua hăng blơi pơhrui gơnam tam; pơtrut pơđĭ kyar anăn păn sĭ mơdrô, anăn sĭ mơdrô “Đà Lạt - gơnam yôm mơng kual lŏn hiam” hăng ngă tui jơlan hơdră rĭm boh să sa gơnam tui OCOP. Blung hlâo, pơtrut mă yua boh thâo măi mok amăng ngă hmua hăng pơkra pơjing gơnam tam tui OCOP anăp nao pơkra gơnam klă, pơgôp ngă đĭ tui nua gơnam tam amăng đang hmua hơđăp dưi pơhrui glăi lu wŏt pơhmu hăng hlâo anun.

Hơmâo thâo, hlâo adih, tơring čar Lâm Đồng amra pơtrut đing nao pla pơjing hơdôm gơnam sĭ nua yôm, arăng lăng lĕ tơlơi gal amăng ƀon lan laih dong pơsur mơnuih ƀon sang, anom bơwih ƀong sĭ mơdrô pơlir hơbit, kiăng hơmâo gơnam tam djơ̆ hăng OCOP. Pơđĭ kyar pơlir hơbô̆ bruă bơwih brơi tuai čuă ngui ƀơi đang hmua kiăng pơđĭ kyar bowih ƀong. Gơnong bruă ngă hmua hăng pơđĭ kyar ƀon lan glăk ječ ameč pơgiong akŏ bruă pơđĭ kyar ngă hmua tui hơdră djop mơta bruă, djop gơnong bruă hăng tuai čuă ngui pơlir hăng ngă đang hmua.

Siu Đoan: Pơblang