VOV4.Jarai- Ơi Păng yă Dôn ha\ng [ing gơyut khăp juăt ha\ng [u eng! Man pơdong plơi pla phrâo, amra [u giong le\ tơdah [u hmâo tơlơi gum gôp mơng khul hlăk ai. Dong mơng 3 thun ha\ng anai, ha\ng jơlan hdră “ Hlăk ai a`ru\ tơngan hro\m man pơdong plơi pla phrâo”, lu ring bruă, brua\ mă s^t nik dưi hơmâo khul hlăk ai tar [ar dêh ]ar ta mă bruă, laih anun jai hrơi pơđ^ kyar ba glăi tu\ yua, ama\ng bruă nga\ pơ plih h^ [o# mta plơi pla Việt Nam. Hữu Hiền pô mă tơlơi pơhing hơmâo ]ih glăi tơlơi anai. Rơkâo ơi pang yă Dôn ha\ng [ing gơyut hmư\ hro\m [ơi yu\ anai ho\.

Thun 2012, tơdơi khul hlăk ai knuk kna ta roah mă hdôm boh să ngă lông lăng man pơdong plơi pla phrâo. Khul hlăk ai  să Bản Qua, tơring glông Bát Sát, tơring ]ar Lào Cai, hmâo pơs^t iâo pơthưr anai lu [ơi hrim khul hlak ai, tơdăm dra. Lu bruă mă s^t nik hơmâo jao brơi hlăk ai kah ha\ng; Mă bruă gum djru brơi sang ano\ mơnuih [ôn sang [un rin, sang ano\ knuk kna ta djru ba, pơkra jơlan nao rai hluh pơ hrim boh plơi pla ala [ôn, tuh ha\ng bê tông rơbêh kơ 1200 mét jơlan nao rai, iâo pơthưr mơnuih [ôn sang man pơdong 216 boh sang juă dlai hiam hdjă, pla 10 ha đang kyâo  Trắm, kyâo Lát, kua\i hơnôh pơđôh ia rô, pơkra glăi pơsat tơhan hkru\ ta djai pơsa\n drơi yua kơ lon ia.... Hro\m ha\ng bruă ngă tơlơi khăp pap, hdor tơngia, ngă tui na nao. Khoa g^t gai hlăk ai să Bản Qua, Nguyễn Tiến Anh lăi tui anai: “ Rơgao 3 thun nga\ tui, [ing gơmơi  juăt djru brơi na nao, pre lui hlâo tơlơi hyu pơtô pơblang hdôm bruă nga\ kơ khul hlak ai. Rơgao mơng anun yơh, [ing gơmơi ngă rai lu bruă mă djru brơi hdôm khoa g^t gai, neh met wa thâo hluh tơlơi tu\ yua mơng bruă nao man pơdong plơi pla phrâo. Ră anai să [ing gơmơi nga\ gio\ng 17/19 tơlơi jao pơkă. Do\ 2 tơlơi pơka\ dong gah lon glai adai rơhuông, gơnam gah tơlơi gru groa phiăn juăt....”

Khul hlăk ai nao man   pơkra  jơlan nao rai pơ plơi pla

            Khoa g^t gai hlăk ai tơring ]ar Bạc Liêu, Trương Hồng Trang brơi thâo; 3 thun laih rơgao, bruă ngă “ Hlăk ai a`ru\ tơngan hro\m man pơdong plơi pla phrâo”, hơmâo ba glăi tu\ yua  hur har bia\ ma\. Anun le\ [u djơ\ hjan ring bruă, hơbo# bruă sit nik đu] ôh, samơ\ yôm hloh le\, anih ano\m, tơlơi dưi mơng khul hlăk ai dưi pơs^t kjăp hđo\ng, ama\ng bruă pơđ^ kyar plơi pla: “{ing gơmơi hơmâo gleng nao biă ma\ gah jơlan nao rai pơ plơi pla, jơlan prong, jơlan weh nao pơ plơi pla, laih anun djru dong sa dua boh ring bruă. Kah ha\ng sang Rung plơi pla, hơmâo man pơdong laih, samơ\ aka hmâo gơnam tam ôh. {irô apăn bruă hlăk ai tơring ]ar, hmâo iâo pơthưr hdôm sang s^ mdrô knuk kna ta djru ba hdôm plơi pla anun, abih ba\ng leng hơmâo măi computer. Rơgao mơng anun djru brơi hlăk ai, mơnuih [ôn sang ta pok lăng plăng internet, kiăng hrăm hla tui tơlơi ma\ bruă klă, mă bruă ba glăi tu\ yua”

            Rơgao 3 thun bruă iâo pơthưr: “ Hlăk ai a`ru\ tơngan hro\m man pơdong plơi pla phrâo”, hlăk ai tơdăm dra tar [ar dêh ]ar ta hmâo man pơdong giong 11 rơbâo km jơlan nao rai pơ plơi pla ala [ôn, rơbêh 89 rơbâo km jơlan rơdêh nao rai, hơnoh pơđoh ia rô brơi hơmoa pơdai, rơbêh kơ 2.820 boh sang Rung, sang jơnum plơi pla, hro\m ha\ng 5.255 boh sang do\ tơlơi khăp pap, sang do\ glăi ]ơđai hrăm hră yua mơnuih [ôn sang rông ba, rơbêh kơ 80 rơbâo boh sang juă dlai hiam hdjă... Tui ha\ng hdră”

            “Khul hlăk ai a`ru\ tơngan hro\m man pơdong plơi pla phrâo”, hơmâo djru brơi 30 rơbâo ]ô hlăk ai [ơi plơi pla dưi ]an prăk bơwih [o\ng huă, pơtô brơi, djru brơi bruă mă rơbêh 2 klăk 600 rơbâo ]ô hlăk ai, pơtô bruă mă rơbêh 350 rơbâo ]ô, djru bruă mă brơi  rơbêh 420 rơbâo ]ô hlăk ai. Amai Phan Thị Phúc, khoa g^t gai să Kim Long, tơring glông Châu Đức, tơring ]ar Bà Rịa- Vũng Tàu lăi tui anai, kiăng kơ hlăk ai nao man pơdong plơi pla phrâo tu\ yua, khom djru ba hlăk ai, hlăk ai pơđ^ kyar tơlơi bơwih [o\ng huă [ơi plơi pla, djru gơ`u pok prong bruă mă, s^ mdrô, ngă đang war... hasa tơlơi s^t nik, [u djơ\ dong glăi [ơi tơlơi pơtô đu] ôh, râo pơdưh pran jua bơwih [o\ng huă pô, lăi hro\m hro\m: “ Hdôm hơbo# bruă pơ plih phrâo bôh thâo ia rơgơi, măi mok le\ yôm pơ phăn brơi gơyut [ơi plơi pla pô ră anai. Djơh ha\ng hơbo# bruă gơmơi ăt kiăng knuk kna, gong gai plơi pla ba glăi hdôm hơbo# bruă mă phrâo laih anun thâo pơ]eh bôh thâo ia rơgơi, kiăng gơyut thâo pơ]eh pô, jing tơlơi thâo thâo thăi, djru bruă mă brơi gơyut [ơi plơi pla pô mtăm yơh”

            Kơ tơlơi anai, Khoa g^t gai hlăk ai knuk kna ta, met Nguyễn Anh Tuấn lăi tui anai; tơlơi gơ`a\m truh man pơdong plơi pla phrâo, [u djơ\ pơ plih [o# mta plơi pla đu] ôh, samơ\ yôm hloh le\, pơđ^ h^ tơlơi hd^p mda, tơlơi pơhrui glăi prăk kak mơnuih [ôn sang. Yua kơ anun yơh, kho\m pơtrut ktang pơđ^ kyar mă bruă, man pơdong, ngă lar hyu lu anih bơwih [o\ng huă, djru brơi mơnuih [ôn sang, ama\ng anun hmâo hlăk ai, ngă pơdrong [ơi plơi pla pô. “ Pơđ^ kyar bơwih [o\ng huă [ơi plơi pla ră anai, jing bruă nga\ phun. Anai le\ atur phun, kiăng tui giong hdôm tơlơi jao pơkă pơ kon gah man pơdong plơi pla phrâo kjăp. Tơdah tơlơi bơwih [o\ng huă pơđ^ kyar kjăp laih, hmâo tuh pơ alin glăi dong gah pưk sang đang hơmoa, brơi tơlơi gru groa phiăn juăt, tơlơi pơto juăt hra\m hră, hdôm tơlơi jao pơkon leng kjăp, kiăng djru bruă mă brơi pơ plơi pla. {ing gơmơi lăi tui anai; kho\m pơđ^ tơlơi rơgơi thâo thăi, ama\ng tơlơi bôh thâo ia rơgơi măi mok, laih anun bruă pơyơr pô kơ hlăk ai, ama\ng bruă nao man pơdong plơi pla phrâo”

            “ {ơi hpă kiăng, hlăk ai hơmâo, [ơi hpă tơnap hmâo hlăk ai”. Anai le\ tơlơi gru knal sa wot dong brơi ta [uh găn gao tơlơi mă bruă hur har, tu\ yua mơng hlăk ai tar [ar dêh ]ar ta, jai hrơi hmâo lu ring bruă, mă anăn khul hlăk ai tơdăm dra , gum gôp hur har pơ plih [o# mta plơi pla, pơđ^ h^ tơlơi hd^p mda mơuih [ôn sang, koal ]ư\ siăng krang pơtâo.

Rơluch Xuân: Pô ]ih ha\ng pôr