VOV4.Jarai- Mă bruă rơbeh hăng 21 thun ha\ng anai laih, gah bruă mă buai tơkeng ana\, neh Hồ Thị Hồng, nai ia jrao, sang ia jrao să Krông Na, tơring glông Buôn Đôn, tơring ]ar Daklak, [u hdơr glăi ôh `u pu\ brơi đah bơnai tơkeng ana\ “ Am^ hiam, ana\ prong ktang”.

Samơ\ lu mơnuih [ôn sang [ơi anai, neh Hồng jing mơnuih pơklaih brơi sang ano\. Gơ`u iâu pơgui brơi ana\n amai le\ “ Nai mă [uai ana\”, mơng hơdôm plơi pla [ơi anai. Rơkâo ơi Pang yă Dôn ha\ng [ing gơyut hmư\ tơlơi ră ruai nai ia jrao mă buai hơmâo pran jua hur har bruă mă, Tơlơi ]ih mơng tơlơi ]ih “ Nai mă bruai tơkeng ana\ [ơi plơi pla”.

Neh Hồ Thị Hồng, mă bruă [ơi Sang ia jrao să Krông Na, tơring glông Buôn Đôn mơng thun 1995, hăng bruă mă tơlơi hrăm le\, ma\ [uai tơkeng ana\.

Hlăk anun sang ia jrao să kơ [ah mơnuih mă bruă, tui anun ama\ mă bruă gah mă [uai tơkeng ana\, brơi mơnuih [ôn sang [ơi să anai, laih anun amai mă rah tơlơi bruă mă pơ\ kon dơng, kah hăng pơgăng pơhlôm ]ơ đai rơwang rơweh, phung mơnuih djơ\ đut, mơnuih bum mơta hoa dui....

Hăng pran jua mă bruă hur har, neh Hồng thâo hluh rơđah bia\ mă kơ tơlơi dleh glăn phung nai ia jrao [ơi plơi pla, hơdôm tơlơi kơ [ah, tơlơi tơnăp tap mơnuih [ôn sang [ơi anai.

Dơng mơng anun yơh, neh gir run hloh dơng, djru ba neh met wa, bia\ mă đah bơnai tơkeng ana\ sang ano\ [un rin, [u hơmâo prăk nao khăm, pơjrao tơlơi duăm ruă. Neh Hồ Thị Hồng ră ruai tui ha\ng anai:

“ Mơnuih [ôn sang [ơi anai [un rin bia\ mă, gơ`u [u hơmâo ôh prăk. Lu wơt gơ`u rai tơkeng [ơi anai, [u hơmâo prăk ôh. Tơdang ta djru gơ`u yôm bia\ mă. Sang ano\ hơmâo hbơi ]ên, hbơi plum, [udah ktơr, gơ`u ba rai pha brơi. Kâo [uh pap bia\ mă, mơnuih [ôn sang [un rin, samơ\ hơmâo pran jua khăp”.

Amai H’Jim Mi Niê, [ơi Buôn Ea Krông B, să Krông Na, tơring glông Buôn Đôn thâo kơ neh Hồng, mơng am^, laih anun [ing amai `u, yua dah neh Hồng hơmâo djru ba lu đah bơnai tơkeng ana\, [ơi Krông Na tơkeng gio\ng ana\ ba\, hơmâo hiam drơi jăn.

Amai H’Jim Mi Niê ăt dua wơt laih tơkeng ana\, dua wơt anun leng kơ neh Hồng soh mă brơi buai. Amai H’Jim Mi Niê ruai glăi tui anai:

“ Ama\ng 2 wơt kâo rai tơkeng ana\, dưi hơmâo neh Hồng soh mă brơi ana\ kâo. Đih [ơi sang ia jrao să 5 hrơi glăi pơ\ sang. Tơdơi kâo glăi laih pơ\ sang, neh ăt rai ]ua\ hăng khăm brơi dơng”.

Thun 2002, tơdang sang ia jrao prong tơring glông Buôn Đôn phrâo ako\ pơdơng, hăng tơlơi mă bruă thâo thăi, neh Hồ Thị Hồng, dưi hơmâo khua mua brơi nao mă bruă, mă [uai [ơi khoa Sản, ama\ng sang ia jrao prong anai, kiăng mă [uai tơkeng ana\ ba\ brơi mơnuih [ôn sang [ơi tar [ar tơring glông.

Samơ\ mă bruă [ơi anai aka\ sui ôh, hơmâo lu tơlơi rơkâo mơng mơnuih [ôn sang să Krông Na, kiăng kơ neh wơt glăi mă bruă ama\ng să Krông Na, yua dah “ Mơnuih [ôn sang [ơi anai kiăng kơ neh”. Hdơr glăi tơlơi anun, neh Hồ Thị Hồng pơ pư\ pran jua lăi tui anai:

“ Tơdang kâo nao mă bruă [ơi tơring glông, neh met wa să nao truh pơ\ sang mă bruă să, gơ`u rơkâo neh  Hồng wơt glăi mă bruă ama\ng să, bơwih bơwang brơi neh met wa [ơi anai, [uh kơ neh met wa khăp hơ eng đơi, kâo do\ glăi sang ia jrao să anai”.

Lăi kơ neh Hồ Thị Hồng, Y sỹ Sơ\i Hwing, kơ ia\ng khua g^t gai sang ia jrao să Krông Na, tơring glông Buôn Đôn brơi thâo tui anai:

“Neh Hồng le\ mơnuih hơmâo pran jua hur har, gơgrong ba bruă mă pô, gơnang mơng anun yơh, amai adơi tơkeng ana\ [ơi sang ia jrao anai jai hrơi jai lu. Hrim thun đô], tơlơi jao leng kơ ngă tui rơgao h^. Neh juăt hơmâo na nao mơng khua mua tơring glông, tơring ]ar apah bơni brơi yua mă bruă thâo rơgơi, ngă gio\ng tơlơi jao”.

Dơng mơng tơlơi  gir run [u thâo pơdơi mơng neh, thun 2012 hăng thun 2013, neh Hồ Thị Hồng, dưi hơmâo mơng Ding jum ia jrao dêh ]ar ta, pơ pu\ brơi miđai Kỷ niệm chương, gah tơlơi mă bruă mrô mơnuih [ôn sang, laih anun mi đai Kỷ niệm chương yua tơlơi mă bruă mơng sang ia jrao, go\ng gai plơi pla apah brơi hră bơni, yua mă bruă rơgơi, ngă  giong h^ tơlơi jao.

Krông Na sa boh să hơmâo lu mơnuih [ôn sang djuai ania [ia\ truh 75%, lu `u le\ gah mơnuih [ôn sang; êđê, Jarai, M’nông, Lao....lu mơnuih [ôn sang [ơi anai do\ rin rơpa, hrăm hră [ia\, do\ ngă tui tơlơi phiăn mluk gu mơng ơi yă pơdo\ glăi.

Mơng thun 2007 truh kơ hlâo, hơmâo truh 90% đah bơnai tơkeng ana\ ama\ng sang pô đô], [u hơmâo mă [uai brơi ôh, samơ\ mơng thun 2007 truh hrơi anai, gơnang hyu pơtô pơblang, tơlơi thâo hluh mơng mơnuih [ôn sang, lăng pơyôm ama\ng tơlơi tơkeng ana\ ba\ đ^ tui.

Abih băng đah bơnai tơkeng ana\ leng nao pơ\ sang ia jrao să, [udah tơkeng pơ\ sang hơmâo nai ia mă [uai soh sel.

Gơnang ngă kah hăng anun yơh, mrô tơkeng ana\ ama\ng tar [ar să leng hiam drơi jăn, rơnuk rơnua. Yăp lăng mơng ako\ blan 10 thun 2016, tar [ar să hơmâo 62 ]ô đah bơnai leng tơkeng rơnuk rơnua hiam drơi jăn, ama\ng anun tơkeng ama\ng să hơmâo 30 ]ô, tơkeng ana\ [ơi hơdôm sang ia jrao să pơ\ kon hơmâo 32 ]ô, huăi hơmâo ôh mơnuih tơkeng pơ\ sang pô.

Dưi lăi, hơmâo boh tơhnal kah hăng anai, gơnang kơ tơlơi gir run [u anet ôh mơng hơdôm nai ia jrao pơ\ plơi pla, tơlơi hơmâo pran jua hur har kah hăng neh Hồ Thị Hồng.

Rơluch Xuân: Pô ]ih hăng pôr