Ngă hiư̆m pă kiăng drơi jăn hơmâo pran pơgang tơlơi duam ruă?
Thứ tư, 10:35, 05/05/2021

 

VOV4.Jarai - “Ao pơsơi” djru pơgang glăi djŏp tơlơi duam ruă klă hloh anun lĕ ia pơgang tơlơi duam ruă hăng bạch huyết mơng drơi jăn ta. Amăng bơyan glăk hơmâo klin, wai lăng tơlơi suaih pral hăng ngă kơ drơi jăn ta hơmâo pran jua jing tơlơi yôm hloh mơng rim čô mơnuih ƀing ta kiăng pơgang glăi klin klon:

Pơgang glăi tơlơi duam ruă, anun lĕ drơi jăn ƀing ta dưi pơgang glăi tơlơi duam ruă hơmâo mơng rơngiao hăng amăng lăm drơi jăn ta. Tơlơi pơgang klin duam ruă hăng rim čô mơnuih lĕ phara. Amăng sa anih, hơmâo tơlơi ruă pô anai ruă samơ̆ pô pơkŏn huăi ôh. Pô huăi ruă lĕ drơi jăn ñu añrăng, dưi pơgang glăi klin duam ruă hloh kơ ƀing duam ruă. Ƀudah lơ̆m hơmâo tơlơi ruă lĕ ăt tañ suaih mơn yua drơi jăn ƀing ñu hơmâo pran...

Hơdôm tơlơi bơbeč djơ̆ kơ tơlơi dưi pơgang glăi klin duam ruă

Rơngiao kơ hơdôm tơlơi ruă kah hăng AIDS, rim čô ƀing ta ăt hơmâo tơlơi ruă ngă tơdu pran pơgang glăi klin, hăng hơnong ñu phara yua lu tơlơi bơbeč djơ̆ amăng lăm pô ta ngă. Pơhmutu kah hăng thun tha, pơmin lu đơi, ƀong huă ƀu djŏp ia jơman, ƀu triang rơbat hyu, ƀư̆ drơi jăn, ƀu triang hyu čuă lăng anih anom, ruă hơtai, ruă mơañă tơbiă ia sik, mă yua ia jrao, djơ̆ jrao măt mơng hoá chất...lêng jing tơhnal ba truh tơlơi ruă ngă tơdu pran pơgang glăi tơlơi duam ruă ƀơi anăp klin ngă duam ruă.

Kiăng drơi jăn ta añrăng, dưi pơgang glăi klin duam ruă, tơlơi yôm hloh lĕ kiăng hơmâo lu vitamin hăng chất khoáng: Vitamin hăng khoáng chất yôm biă mă hăng tơlơi añrăng găng, djă bong arăt drah rông drơi jăn. Anai lĕ hơdôm ia pơjing rai tế bào, pơplih enzym amăng tế bào, jing ia ƀu dưi kơƀah ôh hăng tơlơi pơđĭ kyar mơng tế bào lăi hơjăn hăng drơi jăn ra lăi hrŏm.

Bruă mơñum ƀong kơƀah acid amin (đạm), vitamin A, B1, C, PP, chất khoáng hăng nguyên tố vi lượng pơkŏn kah hăng sắt, kẽm truh kơ sui thun amra ngă đoh rơwang, ngă drơi jăn ta ƀu dưi pơgang glăi klin duam ruă.

Hơdôm tơlơi kơsem min boh thâo lêng brơi ƀuh bruă ƀong gơnam hơmâo vi sinh kah hăng sữa chua ăt klă mơn. Hơdôm djuai vi sinh anai djru ngă drơi jăn ta añrăng, dưi pơgang glăi tơlơi duam ruă.

Amăng mông plih bơyan, klin klon glăk hơmâo ƀơi lu anih, neh met wa kiăng ƀong huă hơmâo ia jơman, rông drơi jăn, đah mơng dưi pơgang hlâo tơlơi duam ruă.

Amăng gơnam ƀong huă, hơdôm mơta gơnam ƀong kah hăng toih, rơsun, hla kinh giới, hơmâo lu ia klă pơgang glăi kman ngă sat kơ drơi jăn ƀing ta. Toih hơmâo arăng yua kah hăng jrao, dưi pơgang kman, pơgang pơmao ngă kơtal, pơgang arong aruač hrŏm hăng djru drơi jăn ta hơmâo pran jua, klă biă amăng bruă pơjrao tơlơi ruă pơtuk hơdrap...

Bơmao ƀong (anun lĕ bơmao arăng pla, ƀu djơ̆ bơmao măt amăng glai ôh) ăt dưi ngă drơi jăn ta hơmâo pran mơn. Ƀong bơmao dưi pơgang pơtuk hơdrap, ruă rơkông đok, bơbrah amăng kian pruăi hăng pơgang ruă mơtron.

Rơngiao kơ anun dong, ƀing ta triang rơbat hyu, ƀư̆ drơi jăn rim hrơi ăt djru drah rô mơ-ak, ngă tơluh đuăi abih ia măt amăng drơi jăn, yua anun ia hiam pơgang tơlơi duam ruă hơmâo lu tui...Yua hnun, ƀing ta khŏm ngui tơlơi bơkơjăp drơi jăn ƀơi thơ ƀing ta hor, kah hăng đuăi, juă rơdêh tang wang, luai ia, rơbat tơkai...

Siu H’Mai: Pơblang

 

Tags:

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC