Ngă yang pơpu\ suaih pral mơng djuai ania K’ho
Chủ nhật, 00:00, 29/09/2019

 

VOV4.Jarai - Ăt kah hăng djuai ania pơko\n [ơi kual Dăp kơdư C|ư\ Siăng mơn, ngă yang suaih pral ăt pơphun ngă na nao mơn amăng tơlơi hơdip mơng djuai ania K’ho Lâm Đồng.

 

Ngă yang kiăng djhôl amăng pran jua, hơđong amăng pran jua yua pơmin hơmâo yang c\ơđôm ba.

 

Anai ăt jing hrơi mông ngui ngor hok mơ-ak kơ pô phrâo tơgu\ mơng duam ruă, suaih pral.

 

Kiăng prăp lui kơ tơlơi ngă yang suaih prak mơng djuai ania K’ho, hlâo kơ hrơi pơphun ngă, [ing đah rơkơi hyu pơ glai koh kram hăng gong drai, klơi jrao hơc\ih, hăng hla nha mồng pioh hơprah (phun `u kah hăng rok, hla a`e\, dô), jăp mơnuih amăng sang ano\ ngă yang.

 

Gơnam ngă yang le\ bê, mơnu\ hăng tơpai c\eh. Bơ đah kơmơi le\ hyu sem djuh ia, pe\ a`ăm pơtăm amăng glai [udah a`ăm hơbai hro\m hăng wec\ bê, a`ăm tơpung.

 

Bê hăng tơpai c\eh juăt hơmâo sang ano\ tơko\ng prăp lui mơng lu blan laih.

 

Tha plơi K’Brỏh, do\ [ơi [ut plơi K’Ming, tơring kual Di Linh, tơring glông Di Linh, tơring ]ar Lâm Đồng brơi thâo, tơlơi ngă yang suaih pral mơng djuai ania K’ho yua sang ano\ pơphun ngă mă amăng ha hrơi:

 

‘’Tơdah sang ano\ [u hơmâo pô duam ruă le\ [u hơmâo bruă hơget ôh. Bơ amăng sang hơmâo pô duam ruă le\ arăng pơmin yua rơhung atâo jrao gun ngă.

 

Yua anun kho\m ngă yang yơh, kiăng yang rơbang lăng ba anăm brơi atâo brâo ngă sat kơ ană mơnuih.

 

Sang ano\ [uăn hăng yang tơdah pô duam suaih mơtăm le\ amra pơyơr ha drơi bê c\i pơpu\ kơ yang lo\n, yang adai, pơpu\ kơ yang ngo\ yang yu\ , pơpu\ kơ yang sang, yang ano\, yang hiam drơi jăn pran jua’’.

 

Mơng mơguah hrơi ngă yang suaih pral mơng djuai ania K’ho, [ing đah rơkơi, ană đah rơlơi amăng sang prăp lui ngă gong drai, pơhrup hiam gong drai hăng rup c\im brim, hlô mơnong. Tơdơi kơ prăp giong, arăng pơdong đ^ [ơi anăp lan sang.

 

Ană bê pioh ngă yang hơmâo dưm [ơi gong drai laih anun iâu pô phai (pô phai juăt `u tha plơi, mơnuih arăng đăo gơnang, hơmâo pran jua) c\i iâu yang.

 

Sa c\ô đah rơkơi do\ mơdrah thâo huec\, huec\ mơ`i 3 wơ\t lăi pơhmư\ kơ yang rơbang, biă mă `u le\ yang suaih pral lăng ba kơ sang ano\.

 

Ră anai sang ano\ ngă yang suaih pral lăi pơhmư\ kơ yang glăi mơ`um [ong hro\m hăng sang ano\.

 

Tơdơi kơ phai giong, ană bê hơmâo arăng taih ngă a`ăm [ơi gong drai mơtăm. Mơnu\ hơmâo trơ\i drah [ơi anih dưm pra yang ơi yă.

 

Tơdơi kơ pô phai lăi pơhmư\ hăng yang rơbang giong, ako\ hăng 4 [e\ tơkai bê hơmâo atôl đ^ hăng gong drai [ơi anăp sang c\i lăi pơhmư\ kơ yang sang ano\ ngă yang hăng bê, jak iâu yang rơbang glăo mơ`um [ong pơsit brơi kơ sang ano\.

 

Tơdơi kơ prăp lui abih a`ăm [ong hăng a`ăm pioh ngă yang, pô phai ngă yang prah ia hơc\ih. Tha plơi K’Brẹp, do\ [ơi plơi Kròt Sớt, să Bảo Thuận, tơring glông Di Linh, Lâm Đồng le\ mơnuih juăt phai yang rơkâo suaih pral, hơmâo tơlơi phai yang tui anai:

 

‘’Ơ yang, sa gah adih, dua klâo gah adih, pă rơma năm gah adih. Anai kâo phai rơkâo tơlơi suaih prak, kjăp pran jua, [ong jơman, pit hiam, rơkâo huăi duam ruă pơ-iă hlor, ia jrao hơc\ih anai yơh puh pơđuăi atâo brâo đuăi ataih mơng sang nao\, plơi pla, duam ruă tơbiă đuăi mơng ană mơnuih, ơ yang’’.

 

Pô yôm hloh mơng mông ngă yang le\ pô hơmâo arăng ngă brơi yang suaih pral, buh ao hiam hloh, hơmâo iâu nao do\ tong krah lan sang.

 

Pô phai yang mă ia hơprah mơng tlôn. Abih bang mơnuih amăng sang ano\ ngă yang kho\m nao lăng, pơ [ut [ơi adring sang.

 

Abih bang kun ro\ng kơ bah amăng, [ô| mơta lăng nao pơ anăp kiăng pô phai hơprah ia mơng ro\ng.

 

Ia jrao anai hơmâo jrao hơc\ih, hla nha mồng pioh hơprah, tơpai c\eh hăng ia kuor hro\m, arăng iâu ia jrao.

 

Hơprah ia jrao hơc\ih c\i puh pơđuăi rơhung atâo, klin duam ruă đuăi mơng drơi jăn, [u brơi klin duam ruă đuăi glăi dong tah.

 

Amăng ia jrao hơc\ih anai hơmâo tom drah bê, drah bê hơmâo yang kiăng biă samơ\ rơhung atâo `u hu\i. ơi K’Brỏh lăi pơthâo rơđah dong:

 

‘’Hơprah jrao anai yang kiăng biă mă, lơ\m anun rơhung atâo `u hu\i yua hơmâo drah bê, [u khin pơwơ\t glăi ngă sat kơ ană mơnuih dong tah, laih anun tơlơi yôm mơng bruă hơprah ia le\ puh đuăi dri\ driăng đuăi ataih mơng sang ano\, tơlơi duam ruă đuăi mơng drơi jăn’’.

 

Hlâo c\i pơphun ngă yang suaih pral mơng djuai ania K’ho, pô sang iâu abih bang kơnung djuai rai pơ sang mơng mơguah mơtăm yơh, djru pô sang prăp lui gơnam ngă yang.

 

Tơdơi kơ kơnung djuai, pô sang prăp lui giong abih a`ăm [ong hơmâo pơkra mơng mơnong bê hăng lu a`ăm [ong pơko\n dong, pô hơmâo arăng ngă yang hlă đing tơpai, mơ`um trep mă kiăng hơmâo pran jua, mơng anai truh pơ tlôn huăi djơ\ djuăm duam ruă dong tah.

 

Tơdơi kơ anun, [ing tha truh kơ am^ ama, kơnung djuai mơ`um…

 

Anai ăt jing hrơi mông mơ`um [ong, ngui ngor mơng pô phrâo tơgu\ mơng duam, yua anun amăng mông ngă yang, neh met wa amăng plơi [rô [ong huă mơ-ak kơ pô duam suaih pral anăm mă bruă pla pơjing, [rô tơ`a bla nao rai tơdruă tơdơi kơ lu hrơi [u bưp, [rô ră ruai tơlơi bơwih [ong hiư\m pă kiăng hơmâo [ong hơmâo huă, ană mơnuih ta hiam drơi jăn pran jua, plơi pla huăi duam ruă.

 

Abih bang [ong huă, ngui ngor mơ-ak truh kơ tơpai tơba kah mơng glăi pơ sang đih pơdơi kiăng hrơi tơdơi anăm hyu pơ hmua.

 

Hlâo adih, djuai ania K’ho pơmin, lơ\m ană plơi duam ruă juăt yua yang sat ngă, yua anun kho\m iâu pô phai rai pơklaih brơi, lơ\, suaih duam amra ngă yang suaih pral.

 

Samơ\ rơnuk anai, lơ\m duam ruă, ană plơi nao pơ sang ia jrao laih. Truh hrơi suaih kah mơng ngă yang suaih pral kiăng hok mơ-ak amăng sang ano\.

 

Tui hluai kơ sang ano\ mơn mơng pơphun ngă yang phara, [rô djă lui gru grua, tơlơi phiăn, [rô kiăng abih bang mơnuih amăng plơi pla thâo kơđiăng kơ tơlơi suaih pral mơng pô.

 

Siu H’Mai: Pơblang hăng pôr

Tags:

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC