VOV4.Jarai - Mah thun anai 75 thun laih samơ̆ rĭm hrơi, Ơi A Lim dŏ ƀơi plơi Kon Trang Long Loi, tơring kual Đăk Hà, tơring glông Đăk Hà, tơring čar Kontum ăt dŏ mơñam hơkă rô mơn yua anai lĕ bruă ngă kơ ñu hor biă mă. Bruă mă mơng ñu ƀu djơ̆ kơnong hơmâo dong prăk kak plai ƀiă hơdip gơnang nao ană tơčô, laih dong ñu ăt kiăng djă pioh bruă mơñam hơkă rô kah hăng djă pioh gru grua mơng djuai ania Bahnar dong.

Ƀing gơmơi bưp ơi A Lim ƀơi sang ñu lơ̆m ñu glăk dŏ mơñam kiăng pơgiong hĭ sa boh hơkă. Ƀuh tuai rai pơ sang, ơi A Lim klao mơ-ak hăng pơhiăp bit hrŏm laih anun gir mơñam brơi pơgiong hĭ hơkră. Lơ̆m pơhiăp bit hrŏm, ơi A Lim mơñam hơkă rah, bơră ruai hrŏm hăng ƀing gơmơi rah, ñu brơi thâo ñu hrăm mơñam hơkă rô mơng anet, lơ̆m anun glăk 12 thun. Tui ñu bơră ruai glăi, lơ̆m lăng tui ama ñu mơñam hơdôm gơnam pơkra mơng ale, kram, ñu hor biă mă. Mơng anun, ñu gir kiăo tui lăng hăng hrăm tui tơdah hơmâo mông, ƀơƀrư̆ ñu rơguăt hăng thâo mơñam lu gơnam, tơdah kiăng hơget thơ amra mơñam mă pô.

Laih pơhiăp bit, ơi A Lim mut nao amăng sang apui djă rai hơdôm gơnam yua kơ ñu mơñam anun lĕ kriang, hơ-i tua, hơkă rô mơ̆ lêng kơ ñu soh mơñam pioh yua amăng sang anŏ. Ñu hok mơ-ak pơdah brơi ƀing gơmơi ƀuh abih bang gơnam yua amăng sang anŏ, gơnam yua nao pơ hmua rĭm hrơi kơ neh met wa amăng plơi pla lêng kơ yua ñu mơñam brơi.

Ơi A Lim brơi thâo: “Hlâo adih, tơlơi hơdip dŏ tơnap tap, hơdôm gơnam tam pioh yua rĭm hrơi lêng kơ pơkra pơjing mă soh, amăng anun ƀu kơƀah ôh hơdôm gơnam mơñam mă pô. Lơ̆m anun, mơnuih djuai ania ƀiă juăt ngă bruă pơ đang hmua yua anun kiăng lu gơnam yua amăng ngă hmua hăng amăng tơlơi hơdip mơda mơñam mơng ale, kram. Yua anun yơh, tơlơi juăt mơng mă yua gơnam mơñam mă jing tơlơi juăt tui gru grua, tui tơlơi hơdip mơng đưm đă ră hlâo kơ mơnuih djuai ania Bahnar”.

Lu gơnam amăng sang anŏ lêng yua ơi A Lim mơñam

Truh ră anai, hơdôm hơkă rô yua ơi A Lim mơñam hơmâo hmư̆ hing laih, hăng hơmâo ană plơi pla nao hơduah tơña hăng blơi glăi yua. Ñu brơi thâo, tơdah kiăng mơñam sa boh hơkră rô rơngiă mơng 2-3 hrơi. Kiăng kơ hơmâo gơnam hiam, mă yua kjăp, kiăng kơ prap lui ale, kram brơi klă hloh, biă mă ñu lĕ blah, krih ale, kram khŏm lăp djơ̆, pơhlôm pih, moăn kiăng kơ amuñ lơ̆m mơñam.

Ñu brơi thâo dong: “Ană plơi pla juăt rơkâo lui hlâo, juăt mơng 12-15 boh. Đa hrơi blan, arăng rơkâo blơi lu biă mă, kâo khŏm jak iâu ană tơčô djru brơi. Mơng anun kah mơng hơmâo prăk pơhrui mơng mơñam hơkă rô ngă kơ sang anŏ lơ̆m ră anai ñu thun tha ƀu anăm mă bruă dong tah”.

Ayong A Bát (39 thun) - Tơčô ơi A Lim hăng anai lĕ mơnuih thâo mơñam hơkă rô hloh amăng ƀing mơnuih kiăo tui hrăm, ñu brơi thâo “Ñu dŏ hơdor glăi lơ̆m dŏ anet, ñu hrŏm hăng ƀing gơyut gơyâo amăng plơi hơmâo ơi pơtô brơi mơñam hơkă rô. Lơ̆m anun lơi lơi lêng kơ hok mơ-ak yua kơ dưi hrăm mơñam. Samơ̆ truh prong, ƀing gơyut gơyâo ñu hlơi hlơi lêng kơ lui hĭ abih, dŏ kơnong hajăn ñu đôč kiăo tui hrăm. Bruă mơñam hơkă rô ăt ƀu ba glăi prăk pơhrui lu ôh, hơmâo hơdôm hơƀơ̆i yua hơdôm anun, samơ̆ ñu ăt dŏ mơñam mơn tơdah hơmâo mông rơhuông bruă kiăng kơ hơmâo dong prăk pơhrui laih dong djă pioh gru grua mơng ơi yă. Ră anai, hơmâo lu mơnuih rơkâo blơi, kâo ăt gir kơtir mơñam pơgiong kiăng kơ tañ jao brơi kơ arăng”.

Tui hăng ơi A Lim, ră anai ƀiă đôč mơnuih thâo hăng dŏ mơñam hơkă rô. Kiăng kơ pơgiong sa boh hơkră ƀudah gơnam yua hơgĕt thơ ăt rơngiă sui hrơi mơn, yua anun ƀing hlăk ai ră anai ƀu gưt dong tah, ƀing gơñu hyu ĕp bruă arăng apah lu prăk kak. Ƀing hlăk ai ră anai hrăm samơ̆ ƀu mơñam na nao yua anun jai hrơi wơr hĭ.

Ơi A Lim ƀô̆ mơta hning rơngŏt brơi thâo: “Ƀing mơnuih tha rơma lĕ ƀing thâo mơñam hơkă rô amăng plơi jai hrơi ƀiă tui. Hlăk ai ră anai ƀu hor dong tah, ƀu gưt tŏ tui gru grua ơi yă. Ñu bơngŏt tơdơi anai amra rơngiă hĭ abih mơtăm yơh.

Kiăng kơ djă pioh bruă mơñam hơkă rô mơng djuai ania pô, ơi A Lim juăt pơtô pơblang brơi neh met wa thâo tơlơi yôm mơng hơdôm bruă pơkra pơjing gơnam tui gru grua djuai ania pô, amăng anun hơmâo mơñam hơkă rô amăng hơdôm mông jơnum tum pơƀut rĭm wŏt hrơi tơjuh. Hơdôm hrơi rơnuč rơwang hrơi tơjuh, lơ̆m rơhuông bruă, ơi A Lim ăt juăt jak iâu ƀing hlăk ai amăng plơi nao pơƀut pơ sang ñu kiăng kơ hmư̆ ñu bơră ruai rah hăng pơtô brơi bruă mơñam hơkă rô rah hăng tơlơi čang rơmang djă pioh gru grua ơi yă.

Ơi A Lim brơi thâo: “Lơ̆m plơi pla pơphun pơtô hrăm mơñam hơkă rô, ñu arăng jak iâu nao pơtô brơi. Mah prăk apah ƀu lu ôh samơ̆ ñu hok mơ-ak biă mă yua kơ dưi pơtô glăi bruă mơñam hơkă rô brơi ƀing hlăk ai mơng anun pơgôp djă pioh gru grua djuai ania pô”.

Tơdơi kơ bưp ơi A Lim, ƀing gơmơi ƀuh rơđah rơđông ñu lĕ mơnuih abih pran jua amăng bruă mă hăng tơlơi čang rơmang kiăng pơtô glăi hăng djă pioh gru grua mơñam hơkă rô. Čang rơmang, hăng pran hur har, gir run djă pioh bruă mơñam hơkă rô mơng ơi A Lim, tơdơi anai amra hơmâo lu dong anih pơtô hrăm kiăng kơ ñu dưi pơtrut pơsur ƀing hlăk ai hor kơ bruă mơñam hơkă rô mơng djuai ania Bahnar laih dong tŏ tui djă pioh na nao ƀu brơi rơngiă ôh.

Siu Đoan: Pơblang