VOV4.Jarai - Lom do# anet, djuai ania Bơnông juăt ba tơbiă hơdôm tơlơi pơkă rơđah đông kơ tơlơi hơd^p mơda mơng pô kiăng hrưn đ^.

 

Gơ`u ngă sa phiăn ngă yang anet rơkâo yang rơbang pơgang ba, djru gơ`u dưi ngă truh kih, hăng [uan amra ngă yang bơni lom dưi hmâo.

           

Phiăn ngă yang bơni mơng djuai ania Bơnông dưi ngă tui lom pô sang hmâo djop tơlơi gal, amăng anun truh hrơi [uan hlâo kơ anun, tơlơi bơwih [ong đ^ đăi, tơlơi suaih pral klă hloh hăng khom hmâo tơlơi tu\ ư mơng tha plơi [udah mơnuih tha hloh amăng sang ano#, kơnung djuai.

 

Anai le\ phiăn ngă yang prong hloh mơng sa bôh sang ano# hăng rim mơnuih kơnong kơ ngă tui sa wot amăng sa rơnuk.

           

Mơng mơguah, sang ano# ayong Y Thiu Byă, [ơi Bản Đôn, să Krông Na, tơring glông {ôn Đôn, tơring ]ar Daklak, hmâo dik dak amăng bruă mă pioh ngă yang bơni kơ yang rơbang.

 

Rơbêh kơ 10 thun hlâo adih, lom phrâo pơdo\ng sang ano#, rơkơi bơnai duam ruă, bơwih [ong akă djơ\ hăng tơlơi kiăng, anun sang ano# `u ngă yang rơkâo yang rơbang pơtrun brơi tơlơi suaih pral hăng bơwih [ong huă đ^ kyar.

 

Ră anai sang ano# hmâo djop tơlơi suaih pral hăng gơnam tam, `u ngă yang bơni, ngă tui tơlơi [uăn hlâo adih hăng yang rơbang.

           

Kah hăng hmâo [uan laih hlâo adih, tơdah rơkơi bơnai `u hmâo tơlơi suaih pral klă hloh hăng sang ano# jơnap `u amra ngă yang bơni sa drơi kơbao tơnô hăng tơjuh bôh ]eh tơpai. Amăng hrơi ngă yang bơni, sang ano# Y Thiu Byă hmâo ngă djop laih:

           

“Hrơi anai kâo ngă yang le\ amra giong [ơi anai, yua kơ kâo [uan hiưm hơpă le\ kâo bơni tui anun. Dong mơng ră anai kâo [u hmâo do# đôm tơlơi [uan dong tah hăng yang rơbang,  kâo ]uh kơbao tơnô hăng kă 7 bôh ]eh tơpai laih.

 

Ngă yang bơni giong le\ kâo [uh pran jua mơ-ak hloh, mơng ră anai amăng pran jua [u do# pơmin [u do# bơngo\t dong tah. }ang rơmang sang ano# mơng ră anai pơ\ anăp suaih pral na nao, bơwih [ong huă jai hrơi jai đ^ kyar hloh dong”.

           

Hlâo hrơi ngă yang, ayong Y Thiu Byă ]rông sai hăng adơi ayong kơnung djuai, pơ pha bruă mă kơ rim ]ô mơnuih amăng sang ano#. Khă hnun hai, `u hmâo prăp lui laih djop gơnam ngă yang, anun le\ sa drơi kơbao tơnô, 7 bôh ]eh tơpai.

           

Hrơi ngă yang, rim ]eh tơpai dưi kă giăm sa po\ng gai kram dlông, tơpă brăng [ơi krah sang. Mơguah, lom yang hrơi phrâo [le\ le\, tơlơi ngă yang dưi pơ phun. Kơbao pioh ngă yang amra kă pha ra [ơi gah rơngiao po\ng kyâu mơng mơmo\t hrơi hlâo.

 

 Pô ngă yang ba braih hăng apui hlin nao pơ\ anih kă kơbao, ngă yang hlâo lăi pơthâo kơ yang rơbang le\ kơbao anai amra dưi hmâo pô sang ]uh ngă a`ăm pioh ngă yang bơni. Tơdơi kơ anun kơbao amra hmâo sang ano# ba nao ngă `ăm.

 

Gơ`u mă [ơ [ia\ drah, ako# kơbao hăng sa [e\ pha kơbao gah hnuă pioh ngă yang amăng sang. }ra\n do# glăi pơkra a`ăm [ong mơ`um pioh sang ano# hăng tuai nao ngui mơ-ak hrom. Gum hrom ngă yang bơni, wa Me Mpưt, [ơi Bản Đôn, să Krông Na, tơring glông {ôn Đôn, brơi thâo:

           

“Kâo ngă yang bơni anai kiăng sang ano# kâo dưi hmâo yang rơbang djru ba kơ sang ano# suaih pral, rơnuk rơnua, tơlơi hơd^p mơda jai hrơi pơđ^ kyar, ană bă hrăm hră truh kih.

 

Anai le\ sa tơlơi phiăn ngă yang djă jă gru grua bôh thâo đưm mơng djuai ania pô, yua kơ `u hmâo dong mơng sui laih”.

           

Amăng sang, giăm hơdôm bôh ]eh tơpai bă kơ ia hling nao, pô sang prăp lui dong 7 bôh mong asơi phrâo tơnă, 7 bôh mong a`ăm kơbao pơkra lui hlâo. Djop mơnuih amăng sang do# ber giăm hơdôm bôh ]eh tơpai.

           

Blung a pô ngă yăng phai yang lăi pơthâo hăng yang rơbang, bơngăt jua ơi yă hlâo. Tơlơi ngă yang kiăng bơni yang rơbang pơtrun brơi tơlơi ta#o yâu kơ sang ano#, hmâo tơlơi suaih pral kiăng ngă rai lu gơnam tam, brơi ană bă nao hrăm hră truh kih.

 

Hăng tơlơi rơkâo mơng ră anai pơ\ tlôn sang ano# bưp tơlơi phă na nao, suaih pral na nao kiăng ngă rai lu dong gơnam tam, tơlơi hơd^p mơda sang ano# jai hrơi jai pơđ^ kyar.

           

Tơdơi kơ mông ngă yang bơni, pô ngă yang ngă yang kơ pô sang hăng rim ]ô mơnuih amăng sang ano#. Mông ngă yang kơ tơlơi suaih pral brơi abih bang djop mơnuih amăng sang ano# dưi hmâo tom sa ]eh tơpai hue\] hăng sa drơi mơnu\ anet.

 

Amai Me Quân, brơi thâo rơđah hloh kơ bruă ngă yang anai:

           

“Tơdơi kơ pô sang dưi ngă yang le\, amăng [rư\ am^ ama, adơi ayong amăng sang ăt dưi ngă yang tui mơn.

 

Lăi hrom wot dua bơnah sang rơkơi hăng bơnai leng kơ dưi ngă yang hlao.

 

Ngă yang tui anai kiăng pô suaih pral, kiăng thâo bơwih [ong, ngă yang dưm kơnar abih [u do# hmâo hlơi leng jong [udah [u tu\ ư hrom ôh”.

           

Tơdơi kơ ngă yang giong, amăng [rư\ rim mơnuih amra khom mơ`um abih amăng [rư\ abih bang hơdôm bôh ]eh tơpai hmâo kă lui hlâo anun.

 

Kiăo tui anun gơ`u amra huă [ia\ asơi hăng [ong [ơ [ia\ a`ăm mơnong. Mơnuih mơ`um tơpai hăng [ong blung a le\ đah kơmơi amăng sang ano#.

 

{ing tuai jak iâu nao ngui mơ-ak hrom ăt mơ`um mơn amăng [rư\ abih ]eh tơpai kah hăng mơ`um tơlơi phă mơng pô sang.

             

Phiăn ngă yang bơni ră anai ăt dưi ngă tui mơn [ơi hơdôm bôh plơi mơng djuai ania Bơnông. {u djơ\ kơnong ngă yang bơni kơ yang rơbang, mơ-ak brơi tơlơi hơd^p mơda jơnap trơi pơđao, anai do# jing tal tum jơnum adơi ayong kơnung djuai, gum hrom lăi pơthâo nao rai tơlơi găn rơgao bơwih [ong huă sang ano# hăng ]em rông, pơtô lăi ană bă klă hloh./.

Siu H’ Prăk: Pô ]ih hăng pôr