VOV4.Jarai - Bôh pia Việt Nam hmâo tơlơi pia “Kơbao le\ phun pioh kơ bruă mă”. Tơlơi anun kiăng lăi đ^ noa prong prin mơng kơbao hăng rim sang ano#, yua kơ `u le\ kông ngăn prong biă.

 

Hăng djuai ania Bơnông [ơi tơring ]ar Daklak lăi ha jăn hăng djop djuai ania [ia\ [ơi kual }ư\ Siăng lăi hrom, kơbao hmâo bruă mă yôm phăn biă amăng tơlơi hơd^p mơda bơwih [ong huă mơng rim sang ano#.

 

Yua anun, lom 2 thun, djuai ania Bơnông glăi pơphun ngă yang kơbao hăng pơkra glăi war kơbao sa wot kiăng pơdah pran jua ană mơnuih pioh kơ djuai hlô anai.

           

Hơdôm hrơi rơnu] blan 3, sang ano# ơi Y Chung Buôn Dap, djuai ania Bơnông [ơi thôn mrô 2, să Nam Ka, tơring glông Lak, tơring ]ar Daklak glăk prăp lui pơphun ngă yang kơbao hăng pơkra glăi war kơbao.

 

~u brơi thâo, anai le\ phiăn mơng djuai ania Bơnông dưi pioh glăi mơng đưm hlâo, ră anai neh wa ăt do# djă pioh mơn.

 

Mơng đưm hlâo, sang ano# djuai ania Bơnông hơpă leng kơ rông kơbao pioh yua pran `u kah hăng kai, ]aih, dui kyâu…, hăng jing kông ngăn prong mơng sang ano#.

           

Tui hăng phiăn juăt mơng đưm pioh glăi, djuai ania Bơnông pơkra war kơbao amăng rơnu] blan 3 rim thun.

 

Samơ\ hlâo kơ pơkra war kơbao m[s ngă yang kơ plơi rơkâo yang rơbang pơgang ba ană plơi hăng ană kơbao suaih pral, tuh rai lu ană.

 

Ơi Y Chung Buôn Dap brơi thâo, dong mơng ako# thun anai, sang ano# ăt hmâo pơphun mơn ngă yang plơi, blan 3 anai mơng pơphun ngă yang war kơbao.

           

“Hlâo kơ pơkra war kơbao khom ngă yang. Tơdah sa thun, dua thun, ană plơi do# hmâo tơlơi [u phă, [u klă le\, tal ngă yang plơi hlâo.

 

Thun hơpă leng kơ pơphun ngă yang plơi sôh kiăng rơkâo yang lo\n, yang ia, yang dlai amăng ako# thun.

 

Amăng mông ngă yang khom jak iâu tha plơi, mơnuih hmâo ara\ng đăo gơnang pơphun; jak iâu neh wa gum hrom djop [u hmâo rơkut hlơi.

 

Gơnam ngă yang plơi tui hluai pô hmâo, hmâo un ngă yang hăng un, hmâo rơmô ngă yang hăng rơmô. Ngă yang plơi dưi pơphun amăng ako# thun.”

           

Kiăng prăp lui pơkra war kơbao, hlâo adih pô sang gơnang kơ gru\p sang ano# hyu dlai e\p hơdôm hre\ huai prong dlông năng ai `u mơng 5 truh 10 met.

 

Tơdơi kơ anun, lom koh hơdôm phun kram [udah kyâu anet păng prong `u hmâo mơng 10-15cm phun tơpă do\ng hmâo rơnoh thun mơng 2 truh kơ 3 thun.

 

Tui hăng tơlơi pơmin mơng djuai ania Bơnông, kiăng hmâo hơdôm gơnam pơkra klă, gru\p mơnuih juăt pơkra hyu dlai mă phun kyâu mơng mơguah kiăng be\  djroah hôh, ]im blang khă.

 

Pơblang tơlơi anai, ơi Y Chung Buôn Dap brơi thâo, tơdah pioh djroah hăng ]im blang thâo pô hyu dlai laih anun gơ`u mơ`i thơ [u phă ôh. Yua anun, pô sang khom ruah mă sa hrơi klă hiam pioh hyu dlai.

           

“Hlâo kơ pơkra war kơbao ta khom hyu dlai ruah koh phun kram, kyâu, [udah kyâu ale pơkra tơmeh hăng hre\ huai tha kơja\p, samơ\ khom ruah hrơi klă hiam.

 

Tơdah hmư\ djroah hôh, ]im blang khă thơ lui nao, yua kơ `u lăi pơthâo tơlơi [u klă hiam. Tơdah hrơi tal dua `u iâu le\ huăi hơget ôh, bơ\ hrơi blung a le\ ara\ng kom biă.”

           

War kơbao djuai ania Bơnông juăt pơkra kah hăng ru\p gal, hmâo 4 bơnah dưm kơnar kiăng dưm kơnar rim kơbao nao kơdun. Bơ\ war prong [udah anet tui hluai kơ mrô kơbao mơng rim sang ano#.

 

Samơ\ kiăng pơgang hlô hơtai plong nao phă kơbao hăng kiăng war pơgăn rim wot kơbao bơmơnuh plông tơbiă gah rơngiao thơ, war kơbao khom pơkra dlông đ^.

 

Tơdơi kơ pơkra war giong, [ing hlăk ai amăng plơi hrom hăng sang ano# amăng [rư\ wang kơbao mut amăng war.

 

Lom wang kơbao glăi, ara\ng ruah kơbao prong hloh, hiam hloh huăi hơtai mut hlâo, tơdơi kơ anun le\ hơdôm drơi kơbao pơkon. Kiăo tui, pô sang mơng pơphun prăp lui gơnam ngă yang kơbao hăng war phrâo.

 

Ơi Y Chung Buôn Dap brơi thâo đưm hlâo, sa gru\p mơnuih lu sang ano# pơphun pơkra hrom sa war kơbao anun ngă yang hrom. Samơ\ ră anai, rim sang ro\ng ngă mă pô ngă yang ha jăn.

           

“Tơdơi kơ pơkra war kơbao giong le\ pơphun ngă yang war kơbao hăng ngă yang kơbao. Hlâo adih, ngă yang hrom anun rim sang ano# pơgo#p hrom sa ]eh tơpai, sa drơi mơnu\.

 

Bơ\ un le\ yua kơ sang ano# ngă khua gru\p bơwih brơi. Plơi hmâo mơng 9 truh kơ 10 bôh sang ano# rông kơbao le\ pơkra sa war.

 

Tơdah ha bôh plơi rông le\ pơkra dua bôh war kơbao. Đưm hlâo adih ngă tui anun, bơ\ ră anai le\ pơkra war pha ra hăng ngă yang war kơbao rim sang ano# pơkra pha ra.”

           

Gơnam ngă yang war kơbao juăt dưm [ơi anăp bah amăng mut tơbiă. Pô pơ ala kơ hơdôm bôh sang ano# hmâo kơbao tum pơ[u\t [ơi anăp war kơbao, pô sang ngă khua gru\p [udah tha plơi pơđok tơlơi ngă yang.

 

Bôh yôm tơlơi ngă yang le\ rơkâo yang rơbang djru ba pu\ kơbao suaih pral, huăi duam ruă, tuh rai lu ană; war rông kơja\p, huăi hmâo hlô hơtai phă.

 

Tơdơi kơ ngă yang giong, djop mơnuih amăng plơi tum pơ[u\t jum dar pioh [ong huă, mơ`um tơpai, ră ruai brơ]ôk, lăi pơthâo nao rai tơlơi găn rơgao rông kơbao hăng adôh ngui mơ-ak mơ-ai.

           

Ră anai, tơlơi hơd^p mơda hmâo lu tơlơi pơplih, rim sang ano# leng kơ hmâo măi mok pioh yua kơ bruă đang hmua.

 

Samơ\ djuai ania Bơnông [ơi Daklak ăt rông lu kơbao, yua kơ `u ăt jing kông ngăn prong mơng rim sang ano#.

 

Yua anun, djuai ania Bơnông ăt djă pioh mơn phiăn ngă yang war kơbao, ngă yang kơbao pioh pơdah tơlơi kiăng khăp kơ kơbao, ăt kah hăng djă pioh kông ngăn mơng sang ano# mơn./.

Siu H’ Prăk: Pô ]ih pơblang