VOV4.Jarai - Tui hăng [ing kơsem min, phiăn xăm [o#, drơi jăn hmâo mơng rơnuk đưm laih. {u djơ\ kơnong kơ sa hơdră ngă hiam ôh mơ\ tui hăng tơlơi pơmin mơng sa dua djuai ania, rup xăm djru be\ phao kơtoang mơng [ing ayăt lom bơblah hăng jing sa amăng hơdôm gru kiăng thâo mơnuih pô juăt, kơnung djuai.

Sa dua djuai ania kah hăng Brâu, Hơdang, Kơ Tu … do# hơd^p mơda [ơi kual Trường Sơn – Dăp Kơdư hlâo adih hmâo phiăn juăt xăm [o#.

Djuai ania Brâu le\ sa amăng hơdôm djuai ania [ia\ mơnuih hloh amăng djop djuai ania [ia\ [ơi dêh ]ar ta, do# hơd^p mơda [ơi plơi Đak Mế (să Bờ Y, tơring glông Ngọc Hồi, tơring ]ar Kontum).

Đah kơmơi djuai ania Brâu hmâo phiăn xăm [o# hăng uă tơgơi, ]ut gal. Lu mơnuih ]ơphin ru\p hmâo nao tơl plơi djuai ania Brâu kiăng ]ơphin glăi hơdôm ru\p [ing yă tha do# djă pioh glăi gru nam ru\p xăm [ơi [o# mơng pô.

Amăng anun khom lăi nao yă Nàng Bun – pô tu\] rơnu] do# djă pioh ru\p xăm [ơi [o# gah djuai ania pô hăng hmâo djă ba [o# xăm kiăo tui ơi yă đưm giăm truh 20 thun hăng anai.

Je# hăng anai, amăng facebook ăt hmâo lăi pơhing mơn ru\p đah kơmơi djuai ania Rơ Măm pơđom pioh ru\p djuai ania pha ra biă: tơngan djă tăng hot, ]ut kông, ]ut a`u\ pơhro#p drơi jăn hăng bôh a`u\, asar keo, prăk ia kông, bôh dreo…

Biă `u, [ơi [o# hmâo xăm ru\p rơđah biă. Ru\p xăm ngă ara\ng đing nao hloh le\ hơdôm jơlan rek do\ng hrom hrom hăng anun [ơi yu\ kang, kiăo tui le\ ru\p xăm kah hăng tơdu\ hre\ hrông dua bơnah meng.

{ơi thơi ăt hmâo ru\p xăm ru\p guang rô mơng thơi trun dua bơnah măh hlok, bơnah ku mơta do# hmâo ru\p bơnga.

Anai ăt le\ ru\p djuai ania djă pioh lăng mơ-ak biă, pơdah phiăn juăt đưm hlâo mơng djop djuai ania do# hơd^p mơda [ơi kual Pơngo\ Dăp Kơdư.

Ơi Jean-Marie Duchange mơnuih dêh ]ar Prang ăt hmâo laih lu ru\p djă pioh yôm phăn kơ bôh thâo Dăp Kơdư.

~u gum hrom khul ling tơhan hăng rai pơ\ dêh ]ar Việt Nam mă bruă mơng thun 1952 truh thun 1955 [ơi Anom bruă ia jrao mơnuih mơnam kual ]ư\ siăng Nam Đông Dương. ~u ]ơphin ru\p năng ai `u 200 pok lăi kơ tơlơi hơd^p amăng djuai ania [ia\ Dăp Kơdư.

Yă Nàng Bun – pô tu] rơnu] djă pioh phiăn xăm ru\p [ơi [o# mơng djuai ania Brâu

Tơdơi kơ `u rơngiă, mơnuih amăng sang ano# `u hmâo brơi laih kơ Sang djă pioh gru grua djuai ania Việt Nam sa dua pok ru\p.

Hơdôm ru\p anun mơng `u dưi pơdă pưng [ơi Sang djă pioh gru grua djuai ania Việt Nam, Sang djă pioh gru grua tơring ]ar Kontum, Sang djă pioh gru gru tơring ]ar Daklak, amăng anun hmâo ru\p 2 ]ô đah kơmơi djuai ania Hơdang xăm rim bơnah 3 tu\t vil [ơi [ek mơbah.

{ơi anih dưm hơdrôm hră Đông Dương ăt hmâo mơn ru\p tui anun. Mơng anun ta amra pơmin nao sa phiăn juăt do# glăi amăng djuai ania Hơdang.

Djuai ania Kơtu [ơi ]ư\ siăng Trường Sơn ăt hmư\ hing mơn hăng phiăn xăm ru\p. Lom truh thun tơdăm dra leng kơ xăm ru\p [ơi [o#.

Arăng mă yua phun kyâu dlai ]uh apui [ong kiăng đo#p mă asa\p, yua drơi phun huai dưm amăng đing kram anet kiăng xăm đ^ [ơi anih kiăng xăm, tơdơi kơ anun pik nao jrao hăng asa\p kyâu dlai đ^ [ơi hơdôm anih xăm.

Bôh thâo xăm ru\p mơng djuai ania Kơtu dưi hmâo Le Pichon (sa ]ô mơnuih kơsem min dêh ]ar Prang) lăi nao truh amăng ru\p hơdôm mơnuih hyu mă drah: “Gơ`u juăt xăm hơdôm ru\p hling hlang; [ơi thơi đah kơmơi adôh suang; [ơi dua gah [ek xăm ru\p yang hrơi; [ơi ging mơta hăng hơdôm nam tu\t prong ju\ truh pơ\ tơngia; [ơi ru\p xăm bôh pơtu\ hăng ru\p kyâu brơkal”./.

Siu H’ Prăk: Pô pơblang