NGƯỜI K’HO THOÁT NGHÈO TỪ DÂU TÂY-DJUAI ANIA K’HO PƠKLAIH MƠ|NG TƠLƠI {UN RIN YUA PLA BOH YÂO TÂY

            {u djơ\ kơno\ng hơdôm sang ano juăt pla boh yâo mơ\ng hlâo đô] ôh, ră anai lu sang ano\ mơnuih [ôn sang djuai ania K’ho pơ tring kuăl Lạc Dương, tring ]ar Lâm Đồng ăt hor ngă hmua pla djuai boh yâo boh kơbuă yom anai mơn. Phun boh yâo [udah boh kơbuă Prăng jing gơnam pla [u thâo kơ [ah laih anun [rư\ hrơi dưi pok prong đơ đam pla [ơi anai.

Đang boh yâo tây mơ\ng sang ano\ ơi Krajan Syl, plơi Đăng Gia, tring kuăl Lạc Dương, tring ]ar Lâm Đồng klâo thun laih. Do\ ter pơkra đing ia pruih jai, ơi Krajan Sil ră ruai brơi gơmơi hmư\ rah bruă `u mă. Hlâo adih, ăt kah hăng lu sang ano\ mơnuih [ôn sang iao gah mơn, ơi Sil pla a`ăm pơtam juăt pla kah hăng a`ăm hơbơi anu\ng, a`ăm hla rui. ~u lăi: “Pla a`ăm pơtam klâo, pă blan kah bu] s^, lơm hơmâo noa le\, hơmâo [o\ng mơn, samơ\ tơdah a`ăm trun noa hă [u djo\p prăk blơi kmơ\k hơbâo proai ôh. {uh arăng pla phun boh kơbuă, boh yâo prăng, kâo ăt blơi pơjeh ba glăi pla, pla abih 5 sao hmua đang. Pla boh kơbuă anai rơnoh yom, s^ noa hơđong, rim hrơi pe\ s^ na nao anun `u đ^ hloh kơ pla a`ăm pơtam”.  Pha ra hăng boh yâo tây, boh kơbuă prăng arăng pla [ơi Đà Lạt, juăt `u arăng pram bôk `u hăng rơ\k tơ\k krô, phun kơbuă pla [ơi Lạc Dương le\ arăng pram bôk hăng hla kyâo, rơ\k tơ\k amăng glai klô mơtam, kah hăng hla kyâo hơngô krô. Ơi Syl brơi thâo, mơnuih [ôn sang pla phun boh kơbuă prăng nao pơ ]ư\ adih, kih hoai mă hla kyâo hơngô krô, ba glăi pram [ơi bôk pla phun kơbuă prăng. Hla hơngô krô le\, [âo hiam laih anun dưi lui sui hrơi, sui mơn `u bru\, huăi hua] prăk, hrơi mông nao ep hla kyâo pram kơ phun kơbuă ôh. Phun boh kơbuă klâo thun laih, `u trun yơh hơnong mơboh, ơi Syl glăk pơkra hơdră ako\ bruă kiăng pơ hroa tui [ơ [rư\ djuai boh kơbuă prăng phrâo dơ\ng.

Hăng mơnuih [ôn sang djuai ania K’ho bruă pla phun boh kơbuă prăng tơnap  tap biă le\, hơdră pla hăng răk rem lơm phun kơbuă hlăt pơ]răm. Ayo\ng Krajan Srôn, hơmâo năm sao đang phun boh kơbuă prăng pơ plơi Đăng Gia hăng lu sang ano\ pơko\n, đang boh kơbuă prăng `u tơnap tap yơh lơm hơmâo hlăt pơ ]răm. Lơm mông anun, ayo\ng Srôn lăi, `u juăt nao pơ hơdôm sang s^ mơdrô jrao hlăt, jrao pơgang kyâo pla laih anun nao tơ`a kơ pô hmua pơko\n kiăng hrăm tui. Djo\p pô lăi pơthâo kơ `u hơdră pơgang mă phun  boh kơbuă prăng. Tơlơi anun djru kơ [rư\ hrơi thâo hăng juăt h^ bruă pơgang mă phun đang boh kơbuă sang ano\. Rơngiao kơ anun, hơdră pơbu\ phun, răk rem đang boh, `u tơ`a hơduah na nao rim hrơi kiăng thâo, [ơi ano\ nao hrăm pơ anih arăng pơtô kơ hơdră wai pơgang gơnam pla kơ mơnuih [ôn sang. Hăng ayo\ng Srôn, bruă pla phun boh kơbuă yơh hơmâo djru kơ sang ano\\ `u pơblih tơlơi hơdip mơda, pơhrui prăk kăk lu hloh, abih bang mơnuih lơm sang ano\ lêng kơ hơmâo bruă mă soh, huăi tơnap kơ [ah kah hăng hlâo dơ\ng tah. {u djơ\ kơnong hơmâo bruă mă kơ mơnuih amăng sang ano\ đô] ôh, đang boh yâo `u rim hrơi kho\m hơmâo na nao mơ\ng 5-6 ]ô mơnuih mă bruă, lơm sa blan prăk blan pơhrui glăi truh kơ 3 klăk prăk kơ sa ]ô, djru pơsir bruă mă kơ mơnuih [ôn sang [u hơmâo bruă mă amăng  plơi pla.

Lăi nao kơ bruă pok prong đang boh yâo tây amăng kuăl plơi pla mơnuih [ôn sang djuai [iă tring kuăl Lạc Dương, khua mua gong gai kơnuk kơna amăng tring glông anai djru biă mă. Ơi Nguyễn Văn Hiếu, Kơ-iăng Khua jơnum min tring kuăl Lạc Dương, tring glông Lạc Dương, tring ]ar Lâm Đồng lăi: “Ră anai, đơ đam tring kuăl Lạc Dương, hơmâo 50 boh bơbung sang pla boh kơbuă prăng (yâo tây), amăng anun sang ano\ mơnuih djuai ania K’ho le\ 20 boh bơbung sang, ră anai jai hrơi lu tui. Bruă pla boh yâo tây djru kơ mơnuih [ôn sang jai hrơi dưi pơ hrui glăi lu prăk kăk, pơsir bruă mă [ơi plơi pla, đ^ hloh kơ bruă pla a`ăm pơtam s^ mơdrô. Gơmơi djru abih pran jua mơtam kơ ană plơi pla kiăng thâo hơdră pla boh yâo tây, kah hăng pơphun anih pơtô hrăm hơduah ep kơ bruă pla boh yâo tây, djru kơ ană plơi pla thâo hluh hăng pla boh troh hơdjă.

{u djơ\ kơnong ba boh yâo tây kơ ano\m s^ mơdrô đô] ôh, ră anai djo\p đang boh troh, đang boh kơbuă prăng mơ\ng mơnuih [ôn sang djuai ania K’ho pơ kuăl gah yu\ tơkai ]ư\ Lang Biang do\ hơmâo lu bruă mă, ]ơkă tuai hyu ngui lăng đang hmua, ]ư\ siăng. Hăng ano\ gêh găl hơmâo ]ư\ siăng Lang Biang, đang boh troh, boh kơbuă prăng lu dưi pơ hư] [ing tuai hyu ngui, kiăng pe\ boh [o\ng, blơi boh troh ngă gơnam ba glăi mơ\ng tơlơi hyu ngui. Bruă mă anai, amra ba glăi tơlơi tu\ yua pơ hrui prăk kăk kơ mơnuih [ôn sang, bơvih brơi kơ [ing tuai rơnguai hyu ngui mơak, hyu lăng pưk hmua, đang boh troh. {ing tuai juăt đ^ ]ư\ siăng Lang Biang ăt hor mơn weh nao ]uă đang boh kơbuă prang, jing h^ bruă mă ]ơkă tuai amra hing ang [ơi Lạc Dương.

Phun boh kơbuă prang, yâo tây gơnam [o\ng jơman hmư\ hing ba glăi tơlơi trơi pơđao yâo mơak kơ mơnuih [ôn sang djuai ania K’ho gah yu\ tơkai ]ư\ Lang Biang ./.

                                                            Pơblang hăng pôr : Nay Jek