VOV4.Jarai-Lu thun hăng anai laih, mơnuih ƀôn sang hơdôm să Ea Mnang, Quảng Tiến hăng tơring kual 34 Quảng Phú, tơring glông Čư̆ Mgar, Dak Lak tŭ añ kơ tơlơi hơƀak jrak ƀâo brŭ djah djâo mơ̆ng anih tuh djah Đắk Ánh, să Quảng Tiến. Mah tơring glông Čư̆ Mgar hơmâo pơčrâo brơi laih anih tuh djah pioh đuăi hĭ mơ̆ng anih tuh djah hơđăp, samơ̆ ƀu hơmâo prăk kăk tuh pơ alin ngă tui, anun yơh akŏ bruă tuh pơ alin ngă anih tuh djah phrâo lui soh, dŏ hnong aka ƀu ngă bruă.

Ƀu thâo pơđuăi hĭ anih tuh djah, mơnuih ƀôn sang ăt tŭ añ kơ tơlơi hơƀak jrak, hơdôm să anai tơnap yơh dưi ngă tui djơ̆ tơhnal pơkă plơi pla phrâo yua đôm  kơ anŏ pơkă ayuh hyiăng hơdjă rơgoh aka dưi ngă.

Jơlan Phan Bội Châu pơtruh nao rai hăng tơring kual Quảng Phú hăng hơdôm să Êa Mnang laih anun Quảng Tiến ataih 2 km. Ƀơi anih ataih mơ̆ng tơring kual Quảng Phú đôč 800 met, hơmâo anih tuh djah anăn Đắk Ánh, dŏ ƀơi akiăng jơlan hăng sui thun hăng anai laih. Amai Nguyễn Thị Hà, dŏ pơ să Êa Mnang lăi, rĭm hrơi hơmâo hơdôm hơpluh boh rơdêh pơgiăng djah djâo mơ̆ng mơnuih ƀôn sang dŏ pơ tơring kual Quảng Phú, Êa Pôč hăng hơdôm să Quảng Tiến, Êa Mnang, Êa Mdroh ba glăi tuh pơ anai.

Rĭm hrơi hơmâo mơ̆ng 40-45 tơn djah ba pơtum pơ anih tuh djah Đắk Ánh

Djah tuh lui bur bar laih anun dor amăng lŏn. Plơi pla mơnuih ƀôn sang jum dar tŭ tơlơi hơƀak jrak kơtang biă mă yua ƀâo brŭ djah djâo, bơbeč djơ̆ kơ tơlơi suaih pral. Amai Nguyễn Thị Hà lăi:

“Kâo nao re se jơlan anai, gơñu čuh djah, glom djah djâo tă tăn ngă kơ tơlơi hơƀak jrak kơtang biă mă. Mơnâo ƀâo brŭ, ƀâo khiă bơbeč truh kơ tơlơi suaih pral mơnuih ƀôn sang. Tăp năng hơmâo angin rơbŭ pưh rai, đung wơ̆t djah, mut amăng sang mơnuih ƀôn sang. Ƀuh hơƀak jrak biă mă”.

Anih tuh djah Đắk Ánh dŏ ƀơi akiăng jơlan amăng să Quảng Tiến, prong sa hektar, hơmâo mơ̆ng thun 1997. Ră anai, yua kông ty wai lăng anih hơdip jum dar hiam Čư̆ Mgar wai lăng hăng mă bruă. Rĭm hrơi hơmâo năng ai mơ̆ng 40-45 tơn djah ba glăi tuh pơ anai. Djah anai pơkra ming hăng tơngan đôč, laih anun čuh hăng dor amăng lŏn, ƀu pơgang lăp hơdjă anih hơdip jum dar ôh. Đơ đam lŏn anih dor djah abih laih, djah arăng pơgiăng glăi ƀu hơmâo anih či tuh dơ̆ng tah, tăp năng blai nao pơ rơngiao, truh pơ jơlan, bơbeč yua biă mă tơlơi hơdip mơda mơnuih ƀôn sang.

Djah ƀơi Đắk Ánh, să Quảng Tiến, tơring glông Čư̆ Mgar

Yă Nguyễn Thị Thanh Vân, Kơ-iăng Khua jơnum min mơnuih ƀôn sang să Quảng Tiến brơi thâo, tơdron tuh djah anai ƀu găl dơ̆ng tah hăng anŏ pơkă hnong plơi pla, sa črăn pơkă brơi ngă lŏn pơdong sang, plơi pla. Tơdah ƀu pơđuăi ôh anih tuh djah anai, mơnuih ƀôn sang ăt tŭ añ kơ tơlơi hơƀak jrak ân ñân biă mă, tơhnal pơkă pơdong plơi pla phrâo, pơkă anŏ hơdjă anih hơdip jum dar mơ̆ng să tơnap biă dưi ngă giong.

“Să Quảng Tiến lu wơ̆t laih ngă hră rơkâo đĭ hăng Jơnum min mơnuih ƀôn sang tơring glông rơkâo brơi hơmâo hơdră pơđuăi hĭ djah djâo anai nao pơ anih pơkŏn, tơring glông tŭ ư laih mơ̆n brơi pơđuăi hĭ, samơ̆ truh ră anai aka ƀu dưi ngă mơ̆n. Ƀơi anăp mơta lĕ, să ăt rơkâo kơ Jơnum min mơnuih ƀôn sang tơring glông brơi git gai kông ty wai pơgang anih hơdip jum dar Čư̆ Mgar brơi pơhrui mă djah hăng pơsir kiăng pơgang anih hơdip jum dar kơ mơnuih ƀôn sang”.

Ơi Lê Nam Cao-Khua Jơnum min mơnuih ƀôn sang tơring glông Čư̆ Mgar brơi thâo, anih tuh djah Đắk Ánh ƀơi să Quảng Tiến lu thun hăng anai laih ngă hơƀak jrak kơ mơnuih ƀôn sang ieo gah, tơring glông thâo laih tơlơi pơhing anun. Laih dơ̆ng, tŭ mă hră rơkâo mơ̆ng să Quảng Tiến kơ bruă brơi pơđuăi anih tuh djah pơ anih pơkŏn ataih ƀiă mơ̆ng anih plơi pla mơnuih ƀôn sang dŏ jing pơ anih găl hloh. Tơring glông hơmâo pơkă anih rơhaih 10 hektar mơkrah ƀơi să Êa Mdroh pioh tuh djah. Samơ̆, amăng akŏ bruă mă yua prăk sui hơdôm thun ƀrô ƀơi tơring glông aka ƀu dưi mă yua ôh, bruă man pơdong anih tuh djah phrâo aka pok pơhai ôh.

Djah tuh bur bar blai nao pơ jơlan ngă hơƀak jrak anih dŏ jum dar

“Amăng akŏ bruă mă yua prăk sui hơdôm thun man ƀrô truh thun 2025 lĕ aka dưi mă yua ôh tuh pơ alin pơđuăi hĭ anih tuh djah phrâo. Yua kơ anun, ră anai kơnong pơsir jăng jai brơi čuk, pơƀut čuh djah hăng dor amăng lŏn kiăng plai ƀiă ƀâo brŭ ngă hơƀak jrak mơ̆ng djah djâo; rĭm blan pơtrun hiăp kơ anom bruă wai lăng anih hơdip jum dar tơring glông rơmeh hĭ  anih djah pơ rơngiao truh pơ jơlan.

Tơring glông ăt hơmâo jơlan hơdră mơnuih ƀôn sang djru hrŏm iâu pơthưr tuh pơ alin samơ̆ bruă anai tơnap đơi ƀu hơmâo kơmlai ôh anun ƀiă đôč anom bruă sĭ mơdrô khin tuh pơ alin. Ră anai kơnong dŏ tơguan prăk kơnuk kơna đôč”.

Aka ƀu thâo hơbil ôh mơ̆ng hơmâo prăk pioh pơđuăi hĭ anih tuh djah Đắk Ánh ƀơi să Quảng Tiến, tơring glông Čư̆ Mgar truh pơ anih phrâo kiăng pơgang anih hơdip jum dar hơdjă. Pioh pơgăn tơlơi ngă hơƀak jrak ayuh hyiăng anih hơdip jum dar, anom bruă wai lăng anih dŏ khŏm hơmâo hơdră klă hloh, ba pơtum djah hăng pơsir djah; laih dơ̆ng pơtô lăi mơnuih ƀôn sang, jak iâu mơnuih ƀôn sang tuh djah djơ̆ anih pơkă kiăng  hơdjă rơgoh.

Tuấn Anh pô čih-Nay Jek: Pơblang