Dong mơng hrơi hmâo jơlan hơdră Rim să sa gơnam tam (OCOP), lu mơnuih ngă đang hmua ƀơi tơring glông Ia Grai, tơring čar Gia Lai, khin hơtai pơkra gơnam tam, pơjing anăn păn gơnam tam hăng ba gơnam mơng tơring glông tơbiă gah rơngiao tui hơdôm jơlan sĭ mơdrô hăng măi mok, ba glăi bôh tơhnal bơwih ƀong kơ sang anô̆ hăng plơi pla.

Bruă pla hăng pơkra kơ phê tui jơlan hơdră OCOP, amai Nguyễn Thị Thảo – ƀơi tơring kual Ia Kha, tơring glông Ia Grai, tơring čar Gia Lai hmâo 6 mơta tơlơi kơ phê dưi tŭ yap 3 hăng 4 asar bôh pơtŭ gưl tơring čar. Tui hăng ñu, kiăng gơnam OCOP hmâo anih dŏng kơjăp phik ƀơi anih sĭ mơdrô, bôh than pơsit dŏng amăng anô̆ klă hăng bruă lăi pơhưč sĭ gơnam tam. Mă yua kơ phê mơng 200 ektar đang kơ phê tui tơhnal pơkă 4C ƀơi tơring kual Ia Kha, ñu pơkra ƀơƀiă, pơđăm ñu đĭ mơxăm laih anun čơhmu hăng dlông pra dlông pioh gơnam ngă rai djă pioh hơnong mơng gơnam anun. Hrŏm hăng anun, sang anô̆ ñu lăi pơthâo sĭ gơnam amăng plăng internet, plăng face book. Ră anai, hơdôm kơ phê djă anăn Thảo Hiên hmâo sĭ laih brơi rơbêh kơ 10 bôh tơring čar, ƀôn prong amăng đơ đam dêh čar:

 “Gơnam pơkra mă ƀiă sĭ ñu ƀu pơmă đơi ôh, anun hmâo tơlơi djơ̆ bơyan rơngiă nua. Yak blung a kiăng hmâo gơnam klă lĕ ƀing ta khom hmâo kual pla klă, gơnam mơng kâo mă gơnam djơ̆ hăng tơhnal pơkă 4C lĕ kâo ƀuh ñu djơ̆ hăng mơng plơi pla ƀu djơ̆ mơng sĭ mơdrô ôh. Bơhmu hăng gơnam mơ̆ akă djơ̆ hăng OCOP lĕ gơnam djơ̆ tui OCOP hmâo nua hloh, ñu pơjing pran đăo gơnang prong”.

Ăt hăng hơdră ngă đing nao anô̆ klă ñu, ayong Nguyễn Văn Thiêm, ƀơi să guai dêh čar Ia Chía, tơring glông Ia Grai, hmâo pơjing truh kih gơnam mă mơng bôh ñông hna hăng hra djơ̆ hăng tŭ yap 4 asar bôh pơtŭ OCOP gưl tơring čar. Rơgao kơ lu thun djă pioh tơlơi găn rơgao, ñu hmâo pơkra laih lu gơnam mơng bôh ñông hơdjă, bôh ñông djă pioh hơnong kơđuh amăng lăm hăng bôh ñông asăt pơkra ia tơsâu, dưi hmâo arăng blơi yua ƀơi djop hơdôm bôh tơring čar, ƀôn prong amăng kual Dơnung, pơ̆ Kơdư dêh čar hor biă:

 “Ră anai pơ ala kơ sĭ bôh ñông lĕ ta ăt amra pơkra mơn, đĭ tui nua ñu lu biă mơ̆, biă ñu mơnuih mă bruă ƀơi plơi pla, kâo ăt djru mơn lu adơi ayong hmâo dong bruă mă. Kâo ăt pơtrut kơtang mơn rơnoh bruă, gum hrŏm sa dua bruă jơnum ngui sang čơ hăng hơdôm glông sĭ mơdrô tui măi mok kah hăng Zalo, Face book, Tik Tok, anun lĕ hơdôm anăn pioh sĭ gơnam ba glăi bôh tŭ yua biă”.

Dong mơ̆ng thun 2017 truh kơ ră anai, tơring čar Gia Lai hmâo laih 311 mơta gơnam tam djơ̆ hăng OCOP dăp mơng 3-4 asar bôh pơtŭ gưl tơring čar. Amăng anun, kơnong kơ tơring glông Ia Grai hmâo 14 mơta gơnam dưi tŭ yap 4 asar bôh pơtŭ gưl tơring čar, biă ñu lĕ gơnam mă mơng đang hmua kah hăng asar bôh ñông, mắc ca, kơ phê... Ơi Đỗ Văn Đông – Kơ-iăng Khua Jơnum min mơnuih ƀôn sang tơring glông Ia Grai, tơring čar Gia Lai brơi thâo, mơng jơlan hơdră OCOP, mơnuih ngă đang hmua hmâo pơplih laih tơlơi pơmin mơng bruă pla gơnam hơdai nao tơlơi pơmin pơkra, sĭ mơdrô, pơdŏng klă bruă pơlir hơbit gơnam tam. Ră anai, tơring glông glăi gum hrom dong mơnuih ngă đang hmua lăi pơhưč, pơđĭ tui anô̆ klă gơnam kiăng gơnam ƀơi plơi pla pô pơhlôm anih dŏng kơjăp ƀơi anih sĭ mơdrô:

 “Ră anai, hơdôm gơnam anai hmâo pơhlôm laih hơdôm tơhnal pơkă tui tơlơi kiăng mơng tơring čar hăng rim thun rơgao kơ pel ĕp glăi pơsit lĕ hơdôm gơnam anai leng kơ dưi djă pioh hăng leng kơ dưi tŭ yap glăi. Mơta pơkon, tơring glông ăt črâo ba mơn lĕ, khom pơđĭ tui anô̆ klă gơnam OCOP. Kiăo tui anun, gah anăn păn rup rap pơhlôm djơ̆ rơnoh pơkă, gah hơduah ĕp anih anom pla pơkra dưi pơđĭ tui laih sa yak djơ̆ hăng tơlơi kiăng blơi yua mơng mơnuih amăng hăng gah rơngiao kơ tơring čar”.

Ơi Lưu Trung Nghĩa – Khua Gơnong bruă đang hmua hăng pơđĭ kyar ƀôn lan tơring čar Gia Lai brơi thâo: Rơwang mơng thun 2021-2025, tơring čar đing nao pơđĭ kyar hơdôm khul bơwih ƀong gum hrom OCOP, djru pơdŏng hơdôm anih anom lăi pơthâo hăng sĭ gơnam kiăng djru pơđĭ tui nua sĭ gơnam, kơmlai kơ hơdôm anom pla pơkra, khul bơwih ƀong sĭ mơdrô. Tơring čar ba tơbiă tơhnal pơkă truh thun 2025 hmâo dong 250 mơta gơnam OCOP djơ̆ hăng 3-4 asar bôh pơtŭ hăng hmâo ƀiă biă mă ñu 2 gơnam hmâo 5 asar bôh pơtŭ. Hrŏm hăng anun lĕ djru, lăi pơthâo bruă marketing online, pơsit jơlan gah mă yua hơdră 4.0; pơphun hơdôm grŭp pơtrut sĭ mơdrô gơnam gưl tơring čar ƀudah anom bơwih ƀong ba anăn OCOP ƀuh rơđah hloh nao lăi pơthâo ƀơi anih anom sĭ mơdrô amăng dêh čar hăng pơ̆ dêh čar tač rơngiao. Hrŏm hăng anun, pơjing hăng mă yua hmao tlôn hơdôm hơdră bruă djru ngă tui Jơlan hơdră OCOP./.