Hrŏ trun rin rơpa mơ̆ng anăn “braih Phú Thiện”
Thứ bảy, 06:00, 09/03/2024 Hoàng Qui VOV Tây Nguyên/Siu H’ Prăk pơblang Hoàng Qui VOV Tây Nguyên/Siu H’ Prăk pơblang
VOV4.Jarai – Tơring glông Phú Thiện lĕ anih anom hmâo neh wa djuai ania ƀiă lu, hmâo hmua pơdai prong hloh nao hrŏm hăng anăn păn hmư̆ hing braih blung a mơ̆ng tơring čar Gia Lai. Pơphun mơ̆ng Tơlơi pơtrun pơsit 05 – NQ/HU thun 2012 mơ̆ng Ping gah tơring glông Phú Thiện, truh ră anai, tơdơi rơbêh kơ 10 thun pok pơhai pơjing anăn păn braih pơdai, Phú Thiện hmâo laih hơdôm blah hmua pơdai prong, mă yua măi mok phrâo, ba glăi tơlơi hơdip mơda trơi pơđao kơ neh wa djop plơi pla.

Thun 2012, sang anô̆ Ksor Drĭa, ƀơi Plei Tal, să Ia Sol, tơring glông Phú Thiện gah sang anô̆ ƀun rin, dưi čơkă mă hơdră bruă djru gum mơ̆ng Kơnuk kơna. Hăng sa čô mơnuih ping gah, ñu ƀu mơ-ak lơm khom čơkă mă tơlơi gum djru, pơsit pran jua pơplih tơlơi pơmin, hơdră ngă. Tui anun yơh tơhnal gal hmâo truh laih lơm tơring glông pok pơhai tơlơi pơtrun pơsit mơ̆ng Ping gah tơring glông gah pơtrut kơtang mă yua bôh thâo phrâo amăng bruă ngă đang hmua anăp nao pơjing anăn păn “Braih Phú Thiện”. Lu bruă jơnum dưi pok pơhai, djop tơlơi bơngot, tơlơi akă ƀu rơđah kơ hơdră ngă, ba glăi bôh tơhnal, bôh tŭ yua ba glăi dưi pơsir rơđah rơđông, tŏng ten. Mơnuih ping gah, Khua plơi, Tha plơi, pô hmâo arăng đăo kơnang nao hlâo pioh ană plơi kiăo tui. Ơi Ksor Drĭa hmâo tañ čan prăk, mă yua bôh thâo phrâo ngă hmua pơdai 2 bơyan pơdai ƀơi hmua 1 ektar mơ̆ng sang anô̆. Tơdơi kơ lu thun kreh kruñ hăng bruă hmua pơdai, tơlơi hơdip mơda sang anô̆ ñu hmâo jơlan tơbiă klă laih.

 “Kiăng tơtlaih mơ̆ng rin rơpa, pơplih bơwih ƀong sang anô̆, hrưn đĭ amăng tơlơi hơdip mơda lĕ amăng rim sang anô̆ khom ha pran jua gum djru nao rai tơdruă ƀu ăh gơnang, dô̆ tơguan tơlơi gum djru mơ̆ khom gơgrong pô pơsur, gir run amăng bruă ngă đang hmua tui anun pô ƀuh hmâo anô̆ ƀong, anô̆ huă, anô̆ pioh lui, pơdŏng sang dô̆ prong hiam. Samơ̆ ăt bơni mơn Kơnuk kơna hmâo lăng ba djru gum pioh neh wa pơplih tơlơi pơmin hơdră ngă, pioh bruă đang hmua ba glăi bôh tơhnal hloh, mơ̆ng anun neh wa hrưn đĭ pơđĭ kyar bơwih ƀong”.

Giăm hmâo 70 thun hăng plơi pla, phun pơdai hmua kơdư, hơbơi plum hmâo djru laih sang anô̆ ơi A Nghiêm să Ia Yeng, tơring glông Phú Thiện, Gia Lai hmâo anô̆ ƀong, anô̆ huă, băn ao buh. Samơ̆ rơbêh kơ phul thun hăng anai, hmua kơdư hơđăp jing laih hơdôm blah hmua pơdai 2 bơyan hmâo lu bôh, tơlơi bơwih ƀong sang anô̆ pơplih ƀuh rơđah, ơi A Nghiêm ƀơƀrư̆ juăt tui hăng bruă jŭ yap prăk pơhrui glăi hăng prăk kơmlai:

 “Hlâo adih ngă pơdai ƀu hmâo lu đơi ôh yua kơ mơnuih ƀôn sang ngă hmua raih daih, akă thâo mă yua bôh thâo phrâo măi mok hăng ruah pơjeh, hăng kiăo tui anun lĕ gơnam ngă rai sĭ hyu ƀu hơđong. Samơ̆ ră anai djop mơta gêh gal hloh, dưi ngă đang hmua ƀơi hmua prong, mă yua măi mok, hăng hmâo lu pơjeh tơjŭ pla phrâo anun lĕ mrô gơnam pơhrui glăi lu rơđah biă”.

Lơm bôh tơhnal ƀuh rơđah, pơdai tơsă kơñĭ hyiak ƀơi hmua pơdai, neh wa pơphun hmư̆ tui hăng gum hrŏm ngă hmua pơdai, mơ̆ng anun hơdôm blah hmua pơdai prong pơphun lu tui. Hơdôm bôh sang anô̆ ƀơi plơi, să lŏm lui kueng hmua, pơmut hrŏm, mă yua măi mok ngă pơdai hmua ia. Ƀu dô̆ tơlơi pha drơi pha ngă dong tah. Kơnang kơ anun, mrô pơdai pơhrui glăi ƀu pơdơi lu tui, lu sang anô̆ hmâo 7,5 truh 8 tơn pơdai sa ektar. Ơi Rmah Dmeo plơi Brai, să Ia Piar, tơring glông Phú Thiện, brơi thâo:

 “Ră anai ngă pha ra kơ hlâo laih, bruă đang hmua leng kơ mă yua măi mok sôh, hăng hnoh ia pơhlôm kơ hmua pơdai, kah hăng đưm hlâo ngă hăng tơkai tơngan tơnap biă, ră anai abih bang mă yua măi mok anun bruă mă ăt rơnang hloh mơn, kơnong kơ triăng mă bruă đôč, kiăo tui anun ră anai hmâo lu pơjeh phrâo ba glăi pơdai lu, yua anun ta amra ngă hmua tui bơyan mă yua pơjeh pha ra, hlâo adih ngă sa bơyan đôč, ră anai pơplih jing 2 bơyan laih”.

Ngă tui Tơlơi pơtrun pơsit mrô 05/2012 mơ̆ng Ping gah tơring glông Phú Thiện gah pơtrut kơtang mă yua măi mok amăng ngă đang hmua, anăp nao pơjing anăn păn “Braih Phú Thiện”, rim thun tơring glông đing nao prăk djru mơnuih ngă đang hmua, biă ñu neh wa djuai ania ƀiă pok prong hmua pơdai pơtem sa djuai pơjeh, hăng djuai pơjeh hơđong hmâo lu bôh, klă hiam. Tơdơi rơbêh kơ 10 thun pok pơhai Tơlơi pơtrun pơsit 05 mơ̆ng Ping gah tơring glông, Phú Thiện hmâo pơjing laih 18 blah hmua pơdai yua sa djuai pơjeh, hăng kual lŏn prong giăm truh 700 ektar. Thun 2019, anăn braih Phú Thiện hmâo laih Anom bruă pơsit bôh thâo ia rơgơi (Ding jum bôh thâo phrâo hăng hơdră mă yua măi mok) pơsit hră tŭ yap. Mơ̆ng anun, anăn păn braih Phú Thiện sit nik dưi pơgang ba amăng đơ đam dêh čar. Tui hăng ơi Vũ Hồng Duy, Kơ-iăng Khua git gai Ping gah tơring glông Phú Thiện, hmâo amăng anăn păn anai, ƀu djơ̆ kơnong kơ mrô pơdai mơbôh lu, klă hiam, nua braih ôh mơ̆, ñu dô̆ jing tơlơi rô nao rai hơdai hmâo yua amăng bruă pơlir hơbit sĭ mơdrô gơnam tam:

 “Pơlir hơbit, gum hrŏm hăng hơdôm bôh anom bơwih ƀong, gum hrŏm hăng Grŭp Lộc Trời amăng pơjing anăn braih Phú Thiện, ăt kah hăng pơlar djuai pơjeh pơdai klă hiam ƀơi tơring glông. Mơ̆ng anun ăt blơi mơn braih pơdai klă hiam kơ neh wa ƀơi tơring glông mơ̆ng anun djru djă pioh rơnoh đĭ kyar bơwih ƀong mơnuih mơnam mơ̆ng tơring glông”.

Pơlar anăn braih pơdai ƀơi tơring glông Phú Thiện, tơring čar Gia Lai ăt amăng sa glông bruă mă sui thun. Na Nao hơdôm pơjeh pơdai hmâo bôh lu, klă hiam dưi yua rah pơtem. Hơdôm blah hmua pơdai prong, ngă tui rơnuk anai, glăk pok prong dong, nua braih pơdai đĭ na nao... mơ̆ng anun, đĭ tui prăk pơhrui glăi kơ neh wa hơdôm bôh plơi pla./.

Hoàng Qui VOV Tây Nguyên/Siu H’ Prăk pơblang

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC