Să Ngũ Lạc hlâo adih dŏ amăng tơring glông Duyên Hải, tơring čar Trà Vinh (hơđăp) hơmâo mơnuih djuai ania Khmer hơmâo 86% mrô mơnuih, hlâo adoh hmư̆ hing jing kual lŏn rin kơtang biă, yua lŏn tơnah hơmâo ia rơsĭ hram mơsin, jơlan nao rai tơnap, tơlơi hơdip tơnap biă mă. Samơ̆, yua hơmâo Jơlan hơdră dêh čar pơđĭ kyar bơwih ƀong huă - mơnuih mơnam kual mơnuih ƀôn sang djuai ƀiă hăng čư̆ siăng, să ngă gal brơi kơ rơbêh 3.200 boh sang anŏ čan prăk pơđĭ kyar bơwih ƀong, pơplih bruă mă hăng mrô prăk rơbêh 118 klai prăk.

Thun 2021, ayong Thạch Bỡ hơmâo čan 20 klăk prăk či blơi rơmô. Ƀu kơnong hơmâo prăk čan, ñu hơmâo hrăm rông rơmô dong. Yua hnun mơn, pŭ rơmô sang anŏ ñu prong rơmong, hrôh biă, hơmâo prăk lu mơn. Truh thun 2023, ñu hơmâo djru thim 50 jlăk či man pơdong sang dŏ gum pơgôp djuai ania. Pơƀut tom prăk sĭ rơmô hăng hơmâo adơi amai ñu djru ba, jing ñu hơmâo man sang truh kơ 150 klăk prăk. Ayong Thạch Bỡ ră ruai:“Rông rơmô kah hăng ta pơkom prăk, lơ̆m kiăng thơ ta sĭ mă 1 drơi. Rơngiao kơ rông rơmô, sang anŏ gơmơi hơmâo mơn hmua pơdai, lơ̆m hmao lĕ kâo pơtô brơi čơđai hrăm tơlơi Khmer. Yua să lăng kâo gir ngă bruă mơn, anun jing brơi kâo čan 50 klăk, rơngiao kơ anun dong adơi ayong ăt djru ba mơn, anun mơ̆ng dưi pơdong sang phrâo”.

Să Long Hiệp jing tơring glông Trà Cú, tơring čar Trà Vinh (hơđăp) tơdơi kơ pơmut hrŏm jing să phrâo ăt hơmâo mơnuih djuai ania Khmer truh kơ 80% mrô mơnuih. Amăng rơwang thun 2021-2025, să hơmâo Kơnuk kơna hăng tơring čar djru rơbêh 450 klai prăk či man pơdong jơlan nao rai, sang hră hăng djru ba sang anŏ rin pơđĭ kyar bơwih ƀong. Yua hnun mơn, mrô sang anŏ rin hrŏ trun dŏ glăi yŭ kơ 2%. Amai Thạch Thị Sa Rin - sa boh sang anŏ rin - ră ruai glăi hrơi blan ñu pơklaih ƀun rin. Hlâo adih, ñu dŏ amăng sang anet aneo, prăk hai ƀu hơmâo lơi, kơnang kơ bruă pơsir pung rơdêh, nao tơjŭ pơtĕm pơdai arăng đôč. Yua hơmâo jơlan hơdră kơnuk kơna djru brơi rơmô, hăng brơi čan prăk sĭ mlia, tơlơi hơdip sang anŏ ñu hơđong tui laih.“Lơ̆m ană bă glăk dŏ anet sang anŏ gơmơi rin kơtang kơtit, prăk hơmâo mơ̆ng bruă pơsir pung rơdêh, hyu pơtĕm pơdai, yuă pơdai arăng, ƀơi hơmâo ƀơi ƀu hơmâo ôh. Tơdơi anai Kơnuk kơna brơi rơmô, hăng brơi čan prăk sĭ mơdrô, anun jing prăk hơmâo hmăi ƀiă, hơmâo prăk pơdong sang”.

Ƀu kơnong djru prăk čan, hơdôm boh tơring ăt pok anih pơtô hrăm, jao glăi boh thâo ia rơgơi, biă ñu pơtô kiăng ană plơi thâo pơmin, gir run hrưn đĭ. Ơi Thạch Viên - sa boh sang anŏ pơklaih laih mơ̆ng rin rơpa pơsit, tơlơi djru ba mơ̆ng Kơnuk kơna jing pơtrut pơsur, samơ̆ pô ta khŏm gir kah mơ̆ng dưi pơklaih ƀun rin hlao. Ơi Thạch Viên lăi:“Lơ̆m hơmâo tơlơi djru mơ̆ng Kơnuk kơna jing kâo hơmâo pran dañ mơtăm yơh. Hlâo adih dŏ amăng sang tơ̆i phơ̆i, ră anai hơmâo sang kjăp baih, jing hơdip mơak hloh mơn, huăi hŭi hơget dong tah. Khă hnun, kiăng huăi rin, sit pô ta khŏm gir kah mơ̆ng dưi, Kơnuk kơna ñu djru ta ha bơnah đôč”.

Thun 2025, tơring čar Vĩnh Long hơmâo ngă kơčăo bruă Jơlan hơdră dêh čar pơđĭ kyar bơwih ƀong huă, mơnuih mơnam kual mơnuih ƀôn sang djuai ƀiă, hăng prăk rơbêh 284 klai, djru hrŏ trun mrô sang anŏ rin amăng kual mơnuih ƀôn sang djuai ania Khmer ƀơi tơring čar dŏ glăi 1,6%. Ơi Thạch Mu Ni - Kơ-iăng khua Gơnong bruă djuai ania hăng tơlơi đăo tơring čar Vĩnh Long brơi thâo, amăng rơwang thun 2025-2030, tơring čar amra tuh pơ alin djơ̆ akŏ kơ sang anŏ rin, rin ƀơ ƀiă hăng sang anŏ phrâo tơbiă anăn ƀun rin:“Hơdôm thun giăm anai, ƀơi kual mơnuih ƀôn sang djuai ania Khmer hơmâo pơtrun ngă ha amăng plĕ 3 Jơlan hơdră dêh čar pơtrun, mơ̆ng anun kual mơnuih ƀôn sang djuai ƀiă pơplih lu biă. Tui hăng tơlơi gơmơi krăo lăng, lu sang anŏ rin ră anai lĕ sang anŏ dŏ hơjăn păn, ƀing tha ƀu hơmâo ană bă, mơnuih duam ruă đôč. Dua lĕ hơdôm boh sang anŏ ƀu hơmâo nih hmua la đang, laih anun hơmâo mơn sang anŏ đa alah mă bruă. Kiăng hrŏ trun sang anŏ rin, blung a lĕ djru ba sang anŏ rin, rin ƀơ ƀiă hăng bruă djru gơñu bơwih ƀong. Yôm hloh lĕ pơtô ba kiăng gơñu gir jik bruă ngă hmua, gir bơwih ƀong kiăng huăi rin rơpa”.

Hơdôm boh sang phrâo hiam, hơdôm jơlan bê tông tơpă, kjăp, hăng tơlơi tlao hok mơ̆ng mơnuih ƀôn sang pơ hơdôm boh plơi pla Khmer ƀơi Vĩnh Long hrơi anai jing boh tŭ yua rơđah mơ̆ng sa jơlan hơdră djơ̆ lăp, djơ̆ hăng pran jua mơnuih ƀôn sang, pok rai tơlơi hơdip hiam hloh, trơi pơđao hloh kơ mơnuih ƀôn sang.