Amai H’Yôk Êban ( H’Dốk Êban) ƀơi ƀôn Ea Mâp, tơring kual Ea Pôč (Ea Pôk), tơring glông Čư̆ Mgar phrâo yuă giong pơdai pơ hmua bơyan mơyan. Hăng hơdôm hơpluh kơsăk pơdai dăp hĭ dlông sô̆ yông treng či pơnăng sang. Amai H’Yôk Êban brơi thâo, sang anŏ gơñu hăng mơnuih ƀôn sang amăng plơi ră anai huăi bơngơ̆t đơi ôh kơ braih pơdai, asơi huă. Hơdră phrâo, mơneč ngă hmua pla pơdai thâo thăi ƀiă laih, anun pơdai boh mơ̆ng 4 truh 6 tơn lơ̆m sa hektar (ha), djop ƀong huă brơi kơ lu sang anŏ, đơ đa rơbêh pioh sĭ mơdrô pơhrui glăi prăk kăk. Tui hăng amai H’Yôk, dưi hơmâo tơlơi pơblih phrâo anai, yua hơmâo sang bruă ngă adơi ayong, jing Anom Pơtô bruă ping gah tơring čar Dak Lak hăng kông ty pơčruh ngăn gru grua hiam tơring čar ngă adơi ayong hăng plơi gơñu, hơmâo ƀing mơnuih thâo bruă pơtô brơi hơdră ngă hmua, pơčrâo brơi bruă mă tơl pơ đang hmua, djă gron wăng hăng gor kuôk djru kơ ană plơi pla:

“Yua hơmâo tơlơi pơtô ba anun ta ngă tui djơ̆, pơdai pơjeh ƀâo phu anai pơtem amăng hmua 200 met karê đôč hơmâo 2 kơsăk, dŏ glăi ăt pơtem amăng 200 met karê mơ̆n hơmâo 4 kơsăk, pơdai ƀâo phu lĕ hơmâo pơjeh boh lu, jor ƀiă, hơmâo pơjeh ƀu jor ôh, pơdai klŭk lĕ pơjeh pơmă hloh. Lơ̆m phrâo rah anah ta dưm nao hơbâo sunfat, truh pơdai dlông laih dưm 2 mơta hơbâo kmơ̆k 2 wơ̆t pruai hơbâo NPK djop yơh”.

Ơi Tha Mlô, Khua git gai ping gah ƀôn Ea Mâp brơi thâo, abih bang amăng ƀôn ră anai hơmâo 535 boh sang anŏ hăng dŏ 24 boh sang anŏ đôč ƀun rin. Mrô sang anŏ ƀun rin hlăk hrŏ tañ biă yua hơdôm thun giăm anai mơnuih ƀôn sang ngă hmua hơmâo gơnam sĭ mơdrô mơ̆ng boh čroh (boh troh) đang hmua đĭ đăi nua. Hrŏm hăng anun, hơmâo tơlơi pơblih phrâo amăng kual plơi pla, bruă mă pơđĭ kyar ping gah amăng ƀôn lan ăt pơblih lu mơ̆n. Mơ̆ng sa boh ƀôn ƀu hơmâo mơnuih ping gah ôh lơ̆m thun 2004, truh ră anai, ƀôn hơmâo 1 khul ping gah amăng plơi hăng 17 čô mơnuih ping gah. Hơdôm boh tơhnal dưi ngă anun hơmâo lu tơlơi pơgôp hrŏm amăng bruă akŏ pơdong bruă kơđi čar ƀơi kual plơi pla, sa bruă mă ƀuh rơđah pơtô lăi, jĕ giăm ană plơi yơh yôm pơphăn, anun lĕ bruă ngă adơi ayong plah wah anom bruă kơnuk kơna hăng djop plơi pla. Ơi Y Tha Mlô lăi:

“Amăng hơdôm thun rơgao ƀing ngă bruă mơ̆ng djop sang bruă kơnuk kơna amăng tơring čar, ngă adơi ayong hăng djop ƀôn lan plơi pla, hơmâo djru kơ plơi pla pơkra jơlan hiam, jơlan phrâo, Biă  mă ñu pơđĭ kyar tơlơi bơwih ƀong huă, mah lu plơi pla anih ngă adơi ƀu hơmâo prăk ôh, kơnong djru hăng pran jua đôč, hơmâo tơlơi pơtô ba mơ̆ng ƀing apăn bruă kơnuk kơna, pơkra jơlan, pơčrâo brơi hơdră bơwih ƀong huă, pơđĭ kyar bruă mơnuih mơnam dưi pơgang hơđong rơnuk rơnua amăng plơi pla ala ƀôn”.

Tui hăng ơi Huỳnh Chiến Thắng, Kơ-iăng khua anom pơtô bruă ping gah tơring čar Dak Lak lĕ, jing anom bruă ngă adơi ayong hăng ƀôn Ea Mâp, boh tŭ yua amăng bruă pơblih phrâo tơlơi pơmin bruă mă mơ̆ng mơnuih ƀôn sang anih gơñu ngă adơi ayong yôm biă mă. Yua kơ anun, tơdơi kơ ngă adơi ayong anom bruă hơmâo akŏ pơjing khul ngă bruă git gai, sem lăng tơlơi pơhing amăng plơi pla, dăp hơdră, djru pơčrâo ngă tui akŏ bruă kiăng lăp, djơ̆ găl. Hăng sang anŏ tơnap tap aka ƀu hơmâo lŏn ngă hmua jak iâu pơčrâo ba bruă čem rông hlô mơnong, djru ba pơjeh phun pla, djuai hlô mơnong rông, pơtruh nao rai bruă mă hăng pơsir brơi bruă mă. Hơdôm sang anŏ hơmâo lŏn ngă hmua lĕ pơčrâo ba hơdră pla pơjing, ba yua lŏn tơnah kiăng hơmâo boh tŭ yua lăp djơ̆ hloh, huăi rơngiă soh sel rơnoh yôm amăng bruă mă; jak iâu ba ƀing thâo bruă ngă hmua pla pơjing laih anun jao mơnuih ping gah nao djru hrŏm, jơnum hăng khua mua ping gah amăng plơi kiăng tañ thâo tơlơi kiăng mơ̆ng ană plơi đah mơ̆ng hmao djru pơsir hĭ tơlơi mơnuih ƀôn sang dŏ gun:

“Ngă tui jơlan hơdră akŏ pơdong khul ping gah ngă djơ̆ 4 mơta bruă hiam mơ̆ng anom bruă ping gah tơring čar, anom pơtô bruă ping gah gơmơi akŏ pơjing, ngă kjăp tui gum hrŏm djop khul ping gah amăng plơi, sa blan jơnum hrŏm sa wơ̆t pơčrong sai bruă mă, djru čih pơkra hră pơtrun kơ bruă mă pơ anăp laih anun pơsir djop bruă hơmâo amăng kual plơi pla. Laih thâo tơlơi pơhing tong ten djru amăng bruă man pơdong plơi pla klă hloh”.

20 thun laih rơgao hơmâo 1.780 boh sang bruă, anom bruă kơnuk kơna, sang bơwih ƀong huă sĭ mơdrô ngă adơi ayong hăng 556 boh plơi pla, ƀôn lan mơnuih djuai ƀiă. Tui hăng ping gah tơring čar Dak Lak, boh tơhnal mơ̆ng bruă ngă adơi ayong thun blan rơgao hơmâo pơtong rơđah, jơlan hơdră djơ̆ lăp lĕ, ngă kjăp tơlơi đăo kơnang amăng pran jua mơnuih ƀôn sang, sa bruă mă kơđi čar, mơnuih mơnam, hiam klă prong biă mă. Kiăng pơđĭ tui boh tŭ yua mă bruă hăng kiăng ba glăi lu tơhnal ngă bruă djơ̆, hơđong ăt pơblih tui hơdră mă bruă, pơphun lăp djơ̆ hăng anŏ či kiăng mơ̆ng mơnuih ƀôn sang. Ơi Nguyễn Đình Trung Khua git gai ping gah tơring čar Dak Lak lăi lĕ, bruă ngă adơi ayong hăng djop plơi pla ƀu kơnong tơlơi ră ruai plah wah sang bruă kơnuk kơna pơlir hăng djop plơi pla đôč ôh, dŏ jing sa bruă mă ngă hrŏm mơ̆ng djop anom bruă ping gah, gong gai kơnuk kơna amăng tơring čar.

“Djop sang bruă, anom bruă ngă adơi ayong hăng ƀôn lan kơtưn hloh hăng abih bang sang bruă ping gah, gong gai kơnuk kơna amăng kual plơi pla anun kiăng thâo tañ tơlơi kiăng, hơdip mwoda mơnuih ƀôn sang amăng ƀôn ngă adơi ayong anun, mơ̆ng anun ƀuh hăng pơsir tañ tơlơi či kiăng mơ̆ng ană plơi pla kiăng djơ̆ lăp hăng tơlơi pơhing phrâo. Laih dơ̆ng, prăp lui bruă mă pơčrong sai nao rai, pơsir mơtam tơlơi gun lơ̆m hlăk pok pơhai bruă ngă adơi ayong”.

Bruă ngă adơi ayong lĕ dưi lăng kah hăng sa jơlan hơdră pơtruh nao rai mơak, lir hơbit kual plơi pla, jing sa gru grua hiam pơdjru nao rai amăng tơlơi hơdip mơda mơnuih ƀôn sang djop djuai ania Việt Nam, 20 thun laih rơgao gru grua hiam anun dưi ba yua ngă tui sit nik, ngă pơhiam tui djơ̆ lăp jơlan hơdră mơ̆ng ping gah tơring čar Dak Lak pơtrun, ngă rơđah hloh djop jơlan hơdră ping gah kơnuk kơna dêh čar, brơi kơtưn djru ba bruă ngă adơi ayong hăng djop plơi pla mơnuih ƀôn sang djuai ƀiă, mơ̆ng anun pơđĭ kơtang bruă gum pơgôp djuai ania hăng djop ƀôn lan, djru ngă kjăp tui bruă kơđi čar, rơnuk rơnua hơđong mơnuih mơnam, pơđĭ kyar tơlơi hơdip mơda, gơnam yua ƀong huă kơ mơnuih ƀôn sang djuai ƀiă.