Gia Bắc lĕ să kual asuek, kual ataih gah tơring glông Di Linh, tơring čar Lâm Đồng, hăng 95% mrô mơnuih ƀôn sang lĕ djuai ania K’ho. Hrŏm hăng tơlơi lăng ba tuh pơplai mơ̆ng Ping gah hăng Kơnuk kơna kơ djop mơta, tơlơi gir run hrưn đĭ mơ̆ng rim mơnuih ƀôn sang pô amăng hơdôm bôh plơi pla lĕ tơlơi kiăng pioh pơđĭ kyar bơwih ƀong hăng tơlơi hơdip mơda. Thâo rơđah kơ tơlơi anun, hrŏm hăng ƀing mơnuih ping gah pơkon ƀơi anai, dong mơ̆ng hrơi dưi mut ping gah, ayong K’Bơn, mơnuih hlăk ai apăn bruă mơ̆ng să Gia Bắc, tơring glông Di Linh, tơring čar Lâm Đồng hmâo gir run abih pran jua amăng lăi pơhing, pơsur mơnuih ƀôn sang ngă tui hơdôm bruă pơphun yua kơ să pok phun. K’Bơn brơi thâo kiăng mơnuih ƀôn sang thâo hluh hăng ngă tui, rim mơnuih ping gah apăn bruă khom jing pô ba jơlan hlâo ngă gru nao hlâo amăng ngă tui djop bruă.

  “Lơm jing mơnuih ping gah, kâo hmâo tơhnal thâo hluh rơđah hloh kơ hơdôm hơdră pơtrun, jơlan gah mơ̆ng Ping gah, hơdră bruă, tơlơi phiăn mơ̆ng Kơnuk kơna. Kơnang kơ anun, kâo mơ̆ng dưi ngă klă bruă dưi Ping gah, Gong gai jao. Mơ̆ng anun, dưi djru gum neh wa lu hloh amăng pơđĭ kyar bơwih ƀong, pơdŏng plơi pla phrâo ba glăi bôh tơhnal hloh”.

Dong mơ̆ng đing nao pơdŏng ping gah, pơdŏng bruă kơđi čar kơjăp phik, truh ră anai Ping gah să Gia Bắc hmâo pơlar hmâo 96 čô mơnuih ping gah, lu ñu lĕ mơnuih ping gah djuai ania ƀiă, jơnum ƀơi 9 grŭp ping gah. Tui hăng ơi K’Thanh, Khua git gai Ping gah grŭp Ping gah plơi Ka Sá, să Gia Bắc, tơring glông Di Linh, mơnuih ping gah lĕ khom ba gru hlâo amăng ngă tui hơdôm hơdră pơtrun, jơlan gah, hơdră bruă mơ̆ng Ping gah hăng tơlơi phiăn mơ̆ng Kơnuk kơna. Yua anun, rơngiao kơ ƀu pơdơi pơhrăm, hrăm tui, tŭ mă dong hơdôm bôh thâo tŭ yua pioh lăi pơthâo glăi hăng plơi pla, ƀing mơnuih ping gah amăng grŭp ping gah leng kơ gum hrŏm klă pơsur neh wa pơplih hơdră phun pla, kơtưn bơwih ƀong huă ngă đang hmua, djru nao rai tơdruă pơđĭ kyar bơwih ƀong, pơbliu, phun pla – hlô rông, pĕ pha lŏn pơkra jơlan nao rai, pơdŏng plơi pla phrâo… Kơnang kơ anun, tơlơi hơdip mơda bơwih ƀong mơ̆ng mơnuih ƀôn sang amăng plơi Ka Sá lăi ha jăn, să Gia Bắc lăi hrŏm tañ pơtrut kơdun tơlơi rin rơpa, hrưn đĭ jing să djơ̆ hăng plơi pla phrâo. Ơi K’Thanh, Khua git gai Grŭp Ping gah plơi Ka Sá, lăi:

 “Ngă tui Akô̆ bruă mrô 04 mơ̆ng Ping gah tơring glông, mơ̆ng dêh čar kơ “Pơdŏng plơi pla phrâo”, neh wa mơnuih ƀôn sang ƀơi plơi anăp nao biă, pĕ pha lŏn pioh pok prong jơlan nao rai. Hăng bruă mă lĕ Khua git gai ping gah plơi, drơi pô kâo lăi pơhing na nao, pơsur mơnuih ƀôn sang, sang anô̆, neh wa amăng plơi pơđĭ kyar bruă ngă đang hmua, pơđĭ tơlơi hơdip mơda, ngă pơplih ƀô̆ mơta mơ̆ng plơi pla”.

Ƀu kơnong kơ hmâo mơnuih ping gah apăn bruă ƀơi hơdôm bôh plơi pla đôč ôh, mơnuih ping gah lĕ khua git gai Jơnum min mơnuih ƀôn sang hơdôm bôh să, tơring kual mơ̆ng tơring glông Di Linh ăt ngă tui klă mơn bruă ba jơlan hlâo, ngă gru hlâo hăng hơdôm bruă mă rơđah hăng sit nik. Hăng mơnuih ping gah K’Ly, Kơ-iăng Khua Jơnum min mơnuih ƀôn sang să Tân Thượng, tơring glông Di Linh, ƀu kơnong kơ ngă klă bruă hmâo jao đôč ôh, ñu dô̆ khin hơtai ĕp jơlan pơđĭ kyar bơwih ƀong phrâo hăng hơdră pla rơbung Prang. K’Ly brơi thâo, kiăng pơplih tơlơi pơmin ngă đang hmua mơ̆ng mơnuih ƀôn sang khom pơdah rơđah hăng bruă mă sit nik.

 “Kiăng bơwih ƀong mơ̆ng neh wa pơđĭ kyar hơđong, kơjăp, rơngiao kơ phun pla lĕ kơphê, să pơsur mơnuih ƀôn sang pla plah, pơplih kual lŏn pla kơphê tha sui thun hơdai nao pla djop djuai phun bôh hmâo nua hloh kah hăng bơr, sầu riêng, mắc ca… Drơi pô kâo hmâo ba jơlan hlâo amăng pla phun rơbung Prang pioh mơnuih ƀôn sang hrăm tui hăng ngă tui. Ră anai phun rơbung Prang hmâo anih sĭ hơđong, nua sĭ mơ̆ng 70.000 truh kơ 100.000 prăk sa kg, lu mơnuih hyu ĕp blơi nao pơhrui blơi tơl đang pla samơ̆ ƀu hmâo rơbung pioh sĭ mơn”.

 Ră anai đơ đam tơring glông Di Linh, tơring čar Lâm Đồng hmâo rơbêh kơ 4.400 čô mơnuih ping gah, amăng anun hmâo giăm truh 900 čô mơnuih ping gah lĕ djuai ania ƀiă. Ƀing ping gah anai yơh pô ba jơlan hlâo, ngă gru amăng djop bruă, djru ngă pơplih tơlơi pơmin hơdră ngă amăng hơdôm bôh plơi pla djuai ania ƀiă, djru klă amăng tơlơi pơđĭ kyar bơwih ƀong mơnuih mơnam amăng plơi pla čư̆ siăng Di Linh./.