Thun 2022, tơdơi kơ pơdơi bruă thun tha, mơ̆ng bruă ngă Khua khul mơnuih ngă hmua să Quảng Trực, ơi Điểu Dray hơmâo ruah ngă Kơ-iăng khua ping gah plơi, Khua plơi Bu Prăng 1, ngă ruah Kơ-iăng khua grup wai lăng jơlan guai. Ƀơi djŏp bruă mă, ñu leng kơ pơđĭ tui pran gơgrong bruă, abih pran jua yua kơ mơnuih ƀôn sang.

Amăng bruă ngă hmua, ơi Điểu Dray jing mơnuih nao hlâo amăng pơplih hơdră ngă hmua pla kyâo, ngă hiam glăi đang hmua, ba glăi boh tŭ yua bơwih ƀong huă. Thun 2010, Jơlan hơdră pơtrut pơsur ba phun măk ka glăi pla pơ guai Quảng Trực. Lơ̆m anun hơmâo lu sang anŏ dŏ hŭi, djưng djư, jing sang anŏ ơi Điểu Dray gơgrong pla rơbêh 1ha măk ka. Blung a hơmâo ngă tŭ yua, sang anŏ ñu pok prong đang pla măk ka plah amăng đang kơphê, tiu. Tha plơi Điểu Dray brơi thâo:“Ră anai, đang pla măk ka mơ̆ng sang anŏ gơmơi lĕ 8ha, amăng anun 1,5ha glăk pĕ pơhrui laih, 1 thun pĕ dua wơ̆t, rim wơ̆t hơmâo năng ai 2 tơn, nua sĭ năng ai 70 klăk prăk/tơn amăng bơyan ƀiă či puih (blan 3-4), bơ bơyan phun ñu mơtăm (blan 9-10) nua pơmă hloh”.

Kiăng ngă hmua hơđong kjăp, sang anŏ ơi Điểu Dray mut hrŏm pơ Anom ngă ƀong hrŏm ngă hmua pơ să. Ñu gir hrăm tui boh thâo ia rơgơi, hơdră rông phun pla, pĕ pơhrui, pơkra gơnam mơ̆ng hmua hơđong kjăp. Ñu ăt iâu pơthưr neh met wa mut hrŏm amăng anom ngă ƀong hrŏm či pơtruh đĭ kyar hơđong kjăp.

Truh ră anai, să Quảng Trực, tơring čar Lâm Đồng hơmâo laih 1.500 ha măk ka, jing gêh gal či ngă pơdrong kơ mơnuih ngă hmua, biă ñu lĕ mơnuih ƀôn sang djuai ania ƀiă. Ƀơi ƀon Bu Prăng 1, hơmâo hơdôm pluh sang anŏ pla măk ka, lu sang anŏ hơmâo prăk pơhrui hơđong hơdôm rơtuh klăk ƀơ̆i. Ơi Đoàn Lê Anh – Khua Jơnum min djŏp djuai ania mơnuih mơnam Việt Nam să Quảng Trực brơi thâo, kiăng hơmâo măk kak tui hăng ră anai, hơmâo tơlơi gum djru prong biă mơ̆ng tha plơi Điểu Dray:“Ơi Điểu Dray jing tha plơi ană plơi kơnang biă mă, hlâo adih ñu ngă Khua khul ngă hmua să, anun jing bruă pôr pơthâo, pơtŏp bruă pơtrut ngă hmua hơmâo tom ñu jing ană plơi kơnang biă. Ñu jing mơnuih gum ngă jơlan hơdră pla măk ka blung a ƀơi Bu Prăng 1, Bu Prăng 2, mơ̆ng anun neh met wa hrăm tui, djru ba hơdôm boh plơi pơ guai jai hrơi đĭ kyar”.

Ƀu kơnong nao hlâo amăng bruă ngă hmua pla pơjing, tha plơi Điểu Dray ăt lăng ba bruă djă pioh, pơtrut tui gru grua djuai ania Mnông. Phrâo rơgao, tơdơi kơ puih bơyan, mơnuih djuai ania M’nông pơ să Quảng Trực pơphun ngă yang mơ-ak bơyan pơdai kơtor amăng jua čing đik đak. Tha plơi Điểu Dray hiam biă hăng abăn ao mơñam, ba jơlan grup ayông čing Bu Prăng 1. Yă Thi Sư, khua Anom bruă gru grua mơnuih mơnam să Quảng Trực, brơi thâo: tha plơi Điểu Dray hrŏm hăng grup atông čing hơmâo lu bruă ngă tŭ yua, hơmâo apah bơni ƀơi hơdôm tal pơplông, ngui ngor:“Ñu jing mơnuih hur har amăng bruă hơmâo amăng plơi, jing mơnuih ba jơlan iâu pơthưr neh wa djă pioh tơlơi phiăn. Jing khua grup atông čing, ñu nao pĕ atông amăng hrơi ngui ngor, ngă yang, ăt pơtô kơ ƀing čơđai hrăm hăng djă pioh gru grua djuai ania ƀiă”.

Ƀơi guai dêh čar să Quảng Trực, tơring čar Lâm Đồng, Tha plơi Điểu Dray hơmâo hmư̆ hing kah hăng “gong guai hơdip”. Blan 6 thun hlâo, ñu hơmâo Anom bruă git gai tơhan pơgang guai bơni jing “mơnuih mơ̆ ană plơi pơ guai, pơ bul pơtâo ia rơsĭ đăo kơnang” amăng jơlan hơdră “Anih kơnang mơ̆ng plơi pla”. Tha plơi Điểu Dray jing Kơ-iăng grup wai lăng jơlan guai pơ Quảng Trực. Ñu gir ngă hrŏm hăng tơhan pơgang guai hyu tir, pơgang guai; juăt hyu pơtô pơblang kơ neh met wa ƀu hmư̆ tui tơlơi pơčuh pơčao, gir ngă bruă “Abih bang mơnuih gum pơgang lŏn ia, rơnuk rơnua guai dêh čar”. Ơi Điểu Minh Nhật, Kơ-iăng khua Jơnum min djŏp djuai ania mơnuih mơnam, Khua khul hlăk ai mut phung rơnuk Hồ Chí Minh să Quảng Trực brơi thâo, tha plơi Điểu Dray jing mơnuih ngă kơnuih kiăng hlăk ai hla tui:“Hlăk ai să ngă hrŏm hăng hơdôm boh plơi, grup pơgang jơlan guai hrŏm Puih kơđông tơhan pơgang guai bong kjăp rơnuk rơnua pơ guai. Tha plơi ơi Dray ăt ngă hrŏm hăng Hlăk ai să ngui ngor atông čing, pơtô hlăk ai djă pioh gru grua, hla tui tơlơi phiăn, bong kjăp glai rưng, anăm hmư̆ tui tơlơi plư pleč ngă bruă soh tơlơi phiăn”.

Hơdôm tơlơi gir run mơ̆ng tha plơi Điểu Dray jing djru ƀon Bu Prăng 1 să Quảng Trực (tơring čar Lâm Đồng) ăt bong kjăp rơnuk rơnua, đĭ kyar bơwih ƀong huă, djă pioh gru grua hiam. Sit pô ñu tha plơi hơmâo lu wơ̆t gong gai hăng tơhan pơgang guai apah bơni yua rơgơi iâu pơthưr pơtô ba mơnuih ƀôn sang, akŏ podong plơi pla phrâo hăng pơgang guai./.