Tha plơi ơi Siu Bình hrăm hăng ngă tui Wa
Thứ sáu, 06:00, 20/10/2023 Hà Thảo (VOV1)/Siu H’ Prăk pơblang Hà Thảo (VOV1)/Siu H’ Prăk pơblang
VOV4.Jarai – Rơbêh kơ 10 thun dưi ruah ngă tha plơi, ơi Siu Bình, ƀơi plơi Sơn, să Ia Nan, tơring glông Đức Cơ, tơring čar Gia Lai hmâo gum hơgôp laih tơlơi pơplih mơ̆ng plơi ƀơi guai dêh čar anai hăng hơdôm bruă mă rơđah, sit nik. Hrăm hăng ngă tui Wa, abih pran jua hăng bruă mă, pơhiăp nao hrŏm hăng bruă mă, ba gru hlâo rơđah amăng rim bruă mă yua kơ tơlơi hơdip trơi pơđao mơ̆ng ană plơi, rim bruă mă ƀu prong mơ̆ng tha plơi Siu Bình hmâo djru pơdŏng laih plơi Sơn đĭ kyar ră anai.

Plơi Sơn lĕ plơi mơ̆ng djuai ania Jarai ta ƀơi kual guai dêh čar Đức Cơ. Hlâo adih, amăng tơlơi anom mă yua akă pơđĭ kyar, jơlan nao rai ƀơi krah kual amăng lŏn ia hăng guai dêh čar akă ƀu lu lĕ, bruă mơnuih ƀôn sang khom bŏng glăi hăng hơdôm tơlơi “ƀu klă mơ̆ng lŏn ia” kah hăng ƀu thâo hră yua ƀu hmâo hrăm hră, blah trong yŏng gai, bơwih ƀong huă ƀu thâo pơđĭ kyar lĕ tơlơi tơnap ƀu tlaih ôh. Tha plơi Siu Bình jing pô blung a ba jơlan hlâo pơđĭ kyar bơwih ƀong, hăng sa ektar đang kơ phê, rơbêh kơ 2 ektar đang kơ su, sa ektar đang bôh ñông. Yua kơ tui kơ ñu, kiăng neh wa ngă tui, hmư̆ tui thơ drơi pô khom pơdah pran jua ba gru hlâo:

 “Mơnuih ƀôn sang ta ngă hơget hlâo lĕ kiăo tui đôč. Ƀơi plơi pla anun, hlâo adih ƀu hmâo hlơi pla kơ su ôh, kâo pla, ƀơƀrư̆ ƀuh phun kơ su hơđong kơjăp hloh lĕ pla. Ƀuh kâo pla lĕ ngă tui đôč”.

Rơbêh kơ 70 thun, samơ̆ yak tơkai mơ̆ng tha plơi Siu Bình ăt hmơ hmet mơn, pơđom gru ƀơi rim kual lŏn mơ̆ng plơi Sơn. Ñu nao rim sang, hyu truh tơl đang hmua pơsur neh wa, biă ñu hơdôm bôh sang anô̆ ƀun rin khin hơtai hrăm tui, mă yua hơdôm hơdră ngă klă, hơdôm hơdră bơwih ƀong ba glăi bôh tơhnal pioh pơplih phrâo tơlơi hơdip mơda. Hăng tơlơi găn rơgao sit nik, ñu gơgrong hlâo pơtô brơi, pơtô hơdră pla kơphê, kơ su brơi sa dua bôh sang anô̆ mơnuih ƀôn sang amăng plơi. “Hơjan sui ia hram mơn” hăng “djă tơngan črâo bruă” lĕ dua hơdră ngă mơ̆ amăng 10 thun rơgao ƀu hmâo mă yua laih kiăng amăng ƀrư̆ djru mơnuih ƀôn sang, amăng anun hmâo sang anô̆ amai Ksor H’Phiêng pơplih tơlơi pơmin, hơdră ngă, pơđĭ kyar bơwih ƀong sang anô̆ kơjăp phik. Ñu lăi pơthâo: “Sang anô̆ ngă hmua pơdai, pla đang kơ su hăng bôh ñông. Tha plơi ơi Bình ăt črâo brơi tơl anih tơl tơngan. Črâo hơdră pla, hơdră bôh thâo phrâo, laih anun hơdră pruai kơmok hiưm ñu kiăng djơ̆ bơyan, hmâo lu bôh. Hlơi ƀu thâo nao tơña, ñu leng kơ črâo brơi abih pran jua sôh. Neh wa ƀing gơmơi hmư̆ tui biă hăng hmư̆ tha plơi ơi Bình pơhiăp. Ñu lĕ mơnuih hmâo arăng đăo gơnang biă mơ̆ng plơi ƀing gơmơi".

Hăng amai Siu H’ Lan, tha plơi ơi Siu Bình lĕ pô djru sang anô̆ ñu hơđong trơi pơđao, ƀu djơ̆ kơnong kơ bruă bơwih ƀong huă ôh mơ̆, ñu dô̆ pơsir brơi wot hơdôm tơlơi bơrơdjơ̆ bơrơsao amăng sang anô̆ dong:

 “Dua rơkơi bơnai măt tơpai ơi Bình nao pơsir brơi. Ñu juh lum, tơdơi anai ƀu hmâo tơlơi hơget dong tah”.

Tha plơi ơi Siu Bình lĕ pơblang ƀu prong mơn samơ̆ yôm phăn biă:

 “Hmâo tơlơi bơrơdjơ̆ bơrơsao kah tơbiă dua bơnah, kâo dŏng tŏng krah. Kâo khom gơgrong khom lăi. Ñu bơrơdjơ̆ bơrơsao ƀu dưi pơgang lĕ iâo kâo nao pơsir”.

Dong mơ̆ng tơlơi brơdjơ̆ anet amăng plơi pla, truh bruă pơsur mơnuih ƀôn sang ƀu hmư̆ tui ƀing sat plư, wai lăng hơđong kơjăp kual guai dêh čar, kơđi tơlơi tơnap hơpă leng kơ gơnang kơ tha plơi Siu Bình pơsir djơ̆ phiăn djơ̆ pran jua. Thiếu tá Nguyễn Đăng Duẩn, mơnuih mă bruă pơsur mơnuih ƀôn sang puih kơđông pơgang guai dêh čar ƀơi Ia Nan brơi thâo:

 “Tha plơi juăt bơkơtuai hăng ƀing adơi ayong ling tơhan pơgang guai dêh čar, pơsur pơtô ba neh wa pơđĭ kyar bơwih ƀong sang anô̆, juăt gum hrŏm hăng grŭp mă bruă ƀơi plơi pla nao tơl sang pơtă pơtăn mrô sang anô̆ mơnuih ƀôn sang hmâo đang hmua giăm guai dêh čar ngă tui tơpă tơlơi pơtrun pơkă 34 kơ guai dêh čar, laih anun hơdôm tơlơi pơkôl mơ̆ng plơi pla, tơlơi pơkă mơ̆ng să”.

Bơ̆ tha plơi ơi Siu Bình kơnong kơ pơmin ƀu prong ôh: neh wa dô̆ kiăng khăp, đăo gơnang, ñu dô̆ pran, dô̆ jua lĕ amra gum hrŏm gơñu, ngă brơi plơi Sơn jing plơi pla phrâo ngă gru hlâo:

 “Arăng ruah kâo, kâo khom gơgrong ba, hmâo bruă hơget kâo nao pơsir brơi abih. Kâo khom bơwih brơi kơ mơnuih ƀôn sang koh”.

Jơlan nao pơ̆ plơi Sơn, să guai dêh čar Ia Nan, tơring glông Đức Cơ, tơring čar Gia Lai ră anai tô̆ tui ia mơtah bă mơta lăng mơ̆ng kơ su, đang phun bôh ñông, kơ phê, brơi ƀuh tơlơi hơdip mơda hơđong hăng trơi pơđao. Ƀơi anun hmâo tha plơi Siu Bình glăk hrơi mlăm pioh glăi bruă mă klă kơ neh wa pơdŏng pran gum hrŏm hơbit, yua kơ tơlơi trơi pơđao, rơnuk rơnua hăng pơđĭ kyar mơ̆ng plơi pla./.

Hà Thảo (VOV1)/Siu H’ Prăk pơblang

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC