Tơring glông Lâm Hà - Lâm Đồng: Thun phrâo lu tơlơi mơ-ak phrâo
Thứ tư, 07:00, 04/01/2023 Quốc Học-K'Duẩn/Siu Đoan Pơblang Quốc Học-K'Duẩn/Siu Đoan Pơblang
VOV4.Jarai-Rơnuč blan 10 thun 2022 rơgao, ƀrô tal hơdor glăi 35 thun hrơi akŏ pơjing tơring glông Lâm Hà, Jơnum min mơnuih ƀon sang Lâm Đồng hơmâo pơphun mông tŭ mă hră pơsit tơring glông plơi pla phrâo, tŭ mă Miđai mă bruă mrô III. Anai lĕ pơdah tơlơi đing nao mơng Ping gah hăng Kơnuk kơna, pran gum pơgôp, gir run mơng djop djuai ania.

Ƀing gơmơi nao pơ tơring glông Lâm Hà lăp amăng hrơi mông mơnuih djuai ania ƀiă ƀơi anai glăk dik dak pơphun hrơi gum pơgôp - čơkă mơ-ak lơ̆m tơring glông đĭ plơi pla phrâo. Mơñum tơpai čeh “Dà Mpao”, ơi Krăjan Nhang - tha plơi Dà Mpao, să Dă Đờn, tơring glông Lâm Hà pơ-ư ang lăi thâo: Anai lĕ gơnam tui OCOP mơng să, hơmâo ba nao lăi pơthâo amăng hrơi ngui ngor. Tha plơi lăi nao kơ ană tơpai čeh “Dà Mpao” amăng tơlơi K’ho, pơplang nao tơlơi yuăn lĕ “Suối Mơ”.

“Mơnuih ƀon sang mut hrŏm amăng hrơi gum pơgôp abih bang mơnuih mơ-ak biă mă, Ping gah, kơnuk kơna sui sui kah pơphun hrơi gum pơgôp djop djuai ania tui anai, abih bang mơnuih mut hrŏm amăng hơdôm bruă amăng hrơi mơ-ak hăng hur har pran jua anai. Mơnuih ƀon sang djru hrơi mă bruă, pơgôp gơnam tam, pơyơr lŏn kiăng pơđĭ kyar ƀon lan anun lĕ: man pơkra jơlan, rơmet pơagaih amăng plơi pla, tơlơi bơwih ƀong huă jai hrơi đĭ tui. Met met wa ăt thâo djă pioh gru grua djuai ania pô, hơmâo čing hơgor, mơñam abăn ao…kơ bruă pơđĭ kyar bơwih ƀong huă, abih bang mơnuih tuh pơ alin rông rơmô kơbao, mơnŭ bip, kơphê, ngă hmua pơdai. Yua anun tơlơi hơdip jai hrơi hrưn đĭ”.

Jơlan amăng să mơng tơring kual Đinh Văn nao pơ hơdôm boh să hơmâo pok prong, găn nao hơdôm đang pla kơphê mơtah mơda pla pơplah hăng sầu riêng laih dong hơdôm phun kyâo boh troh. Nao truh sa boh plơi pơdrông asah hơmâo lu sang man pơdong pơprong, mơnuih ƀon sang glăk pruih ia, trơi than phun kyâo pla lăng hiam dua bơnah jơlan hăng rơmet pơagaih jum dar plơi pla pioh čơkă thun phrâo. Ơi K’Brối - Khua Jơnum min djop djuai ania mơnuih mơnam Việt Nam să Liên Hà brơi thâo: “Liên Hà” lĕ anăn sa boh să amăng tơring glông Đan Phượng, ƀôn prong Hà Nội, lơ̆m neh met wa nao pơ tơring čar Lâm Đồng pok pơhai bơwih ƀong huă. Đơ đam să hơmâo rơbêh 2.000 boh sang anŏ hăng giăm 9.000 čô mơnuih. Tơdơi kơ tŭ yap “Să plơi pla phrâo” mơng thun 2019, abih bang mơnuih tŏ tui gir run kiăng ngă pơgiong tui hơnong pơkă plơi pla phrâo tui kru hle.

“Tơdơi kơ să Liên Hà tŭ yap lĕ să plơi pla phrâo, ăt hơmâo tơlơi pơtrun mă bruă kơplah wa Jơnum min djop djuai ania mơnuih mơnam, tŏ ngă tui pran gum pơgôp gir run ngă tui hơnong pơkă hle dong amăng jơlan hơdră plơi pla phrâo. Rĭm thun, Jơnum min djop djuai ania mơnuih mơnam ngă tui pran gơgrong mơng ding kơna, sit biă ñu lĕ tha plơi, khua plơi mơnuih djuai ania ƀiă, ha pran sa jua đĭ tui hơnong pơkă plơi pla phrâo ƀơi hơdôm boh ƀon lan, anăp nao man pơdong să plơi pla phrâo tui kru hle”.

Tui lăi pơthâo mơng Jơnum min mơnuih ƀon sang tơring glông Lâm Hà, tơring čar Lâm Đồng, găn rơgao 35 thun pơjing hăng pơđĭ kyar hăng 10 thun pok pơhai ngă tui jơlan hơdră tui hơnong pơkă dêh čar amăng man pơdong plơi pla phrâo, tơring glông Lâm Hà hơmâo ƀơƀrư̆ hrưn đĭ amăng djop mơta, ba glăi tơlơi truh kih amăng djop mơta bruă. Amăng rơwang thun 2015-2020, rơnoh pơđĭ kyar bơwih ƀong huă rĭm thun mơng Lâm Hà dưm dưm 7,6% ha thun. Kơnong thun 2022 laih rơgao, rơnoh pơđĭ kyar bơwih ƀong huă ƀơi Lâm Hà giăm 8,5%, pơhrui rĭm akŏ mơnuih giăm 57 klăk prăk. Hơdôm thun laih rơgao, abih tih rơnoh jak iâu gum pơgôp man pơdong plơi pla phrâo amăng tơring glông rơbêh 5.300 klai prăk. Truh ră anai, anih anom, jơlan glông hơmâo đing nao tuh pơ alin ha amăng plĕ, djơ̆ hơnong pơkă.

Hăng hơdôm boh than dưi ngă, lơ 12/7/2022, Khua dêh čar hơmâo tơlơi pơtrun tŭ yap tơring glông Lâm Hà, tơring čar Lâm Đồng lĕ tơring glông plơi pla phrâo. Lơ 19/10/2022, Khua dêh čar hơmâo tơlơi pơtrun jao Miđai mă bruă mrô III brơi kơ Ping gah, gong gai hăng mơnuih ƀon sang tơring glông Lâm Hà yua hơdôm tơlơi truh kih amăng bruă pơplông “Đơ đam dêh čar gum tơngan hrŏm man pơdong plơi pla phrâo”. Ơi K’Tân - Kơ-iăng Jơnum min djop djuai ania mơnuih mơnam Việt Nam tơring glông Lâm Hà, tơring čar Lâm Đồng pơsit tong, tơlơi dưi ngă anai, hrŏm hăng tơlơi đing nao mơng Ping gah hăng Kơnuk kơna, ăt pơdah pran gum pơgôp djop djuai ania amăng tơring glông.

“Jơnum min djop djuai ania mơnuih mơnam Việt Nam tơring glông Lâm Hà amra krăo lăng hơdôm bruă, gum pơgôp tum pơƀut abih bang mơnuih. Ƀrô 35 thun akŏ pơjing tơring glông Lâm Hà, phrâo anai tơring glông pơphun mông tŭ yap tơring glông plơi pla phrâo. Mơnuih ƀon sang djop djuai ania amăng tơring glông hok mơ-ak biă mă. Lơ̆m anun hơmâo tơlơi gum pơgôp prong prin mơng Jơnum min djop gưl, tui rĭm hơnong pơkă. Kơnong Jơnum min djop djuai ania mơnuih mơnam Việt Nam hơmâo 10 hơnong pơkă, 10 hơnong pơkă kiăng sem lăng tŭ yap plơi pla phrâo, ƀon lan ba gru,  ƀon lan pơplih phrâo, hăng wŏt bruă bơwih brơi tơlơi hơdip kơ mơnuih ƀon sang”

Thun phrâo 2023 truh laih, mơnuih djop djuai ania tơring glông Lâm Hà, tơring čar Lâm Đồng dik dak mơ-ak. Anai lĕ tơlơi pơtrut kiăng Ping gah, gong gai hăng mơnuih ƀon sang djop djuai ania amăng tơring glông tŏ ngă tui gru gru gum pơgôp, ha pran sa jua gir run pơjing tơring glông Lâm Hà jai hrơi pơdrông asah.

Quốc Học-K'Duẩn/Siu Đoan Pơblang

Viết bình luận

TIN CÙNG CHUYÊN MỤC