VOV4.Jarai - Hơdôm tơring glông, plơi prong [ơi tơring ]ar Daklak glăk yak amăng tal 2 pơdo\ng plơi pla phrâo, hăng lu tơlơi tơnap tap hmâo lăng [uh hăng sa dua tơlơi găn rơgao truh kih dưi mă tu\.

Hăng sa dua bôh să [ơi tơring glông Krông Pa], tơring ]ar Daklak, tơlơi găn rơgao truh kih prong hloh, dưi thâo hluh rơguăt le\: kiăng pơdo\ng truh kih plơi pla phrâo, hrim ]ra\n lon [ơi anai  khom sit nik jing sa ]ra\n mah.

Lu sang ano# m[s [ơi hơdôm bôh să Ea Kênh, Ea Yông hmâo laih noa sa ]ra\n lom sa ]ra\n mah lom truh kih hăng hơdră pla plah mut phun bôh troh amăng đang kơ phê, pơđ^ tui kơmlai lu hloh hơdôm pluh wot bơhmu hăng pla sa djuai phun pla.

Rơnu] blan 10, đang kơ phê mơng ơi Lê Hải Đăng, plơi Phước Thành, să Ea Yông, tơring glông Krông Pa] hmâo pơ phun [uh laih hơdôm tul bôh kơ phê tơsa\ mriah, lăi pơthâo sa bơyan pe\ pơhrui kơ phê phrâo.

Amăng đang, hơdôm bôh sang mơnu\ anet phlu `u\p gah rơgo#p phun kyâu, jua mơnu\ mơ`i brơ]ep. Hơdôm phun bôh sầu riêng pla plah amăng đang ]at đ^ dlông kah hăng kyâu dlai.

Ơi Đăng brơi thâo, rông mơnu\ gah rơgo#p tơ-ui kyâu jing hơdră phrâo dưi ngă lông lăng amăng thun anai.

Bơ\ gơnam ba glăi kơ `u lu klai prăk amăng giăm truh 10 thun rơgao, anun le\ kơ phê hăng rơbêh kơ ha rơtuh phun bôh sầu riêng hăng bôh [ơr Booth, pla plah amăng đang:

“Mơnuih pla kơ phê [u tui anun hă tơnap biă. Samơ\ ră anai pla tom phun bôh [ơr Booth, phun bôh sầu riêng, [uh `u đ^ go\ mo\ [ia\.

Kah hăng kâo ăt blơi laih mơn hơdôm bôh rơdêh ô tô. Ană kâo 3 ]ô le\ brơi `u hrăm hră truh kih sôh yơh”.

Kah hăng ơi Lê Hải Đăng, ơi Ngô Văn Tam [ơi plơi Phước Hoà ăt jing laih mơnuih pơdrong asah hăng kơnong kơ 1 ektar đang kơ phê pla plah nao phun sầu riêng hăng bôh [ơr.

Ơi Ngô Văn Tam, brơi thâo, hrim thun hăng noa sầu riêng mơng 20 truh kơ 30 klăk prăk lom sa tơn, sang ano# pơhrui hmâo mơng 600 truh 800  klăk prăk.

Thun hlâo, prăk pơhrui glăi hmâo truh kơ sa klai 200 klăk prăk, hăng thun anai đ^ truh kơ 1 klai 600 klăk prăk.

Lom sa bơyan, kơnong kơ mơng 3 truh kơ 4 [e\ phun bôh sầu riêng, `u amra dưi blơi hmâo 10 ]i mah. Ơi Tam lăi pơthâo:

“Ngă tui anai pơhrui glăi blung a  le\ phun kơ phê, dua le\ phun bôh sầu riêng hăng tlâo le\ phun bôh [ơr.

Amăng anun, sầu riêng pơhrui glăi lu hloh, lom sa phun tui anai le\ 10 klăk prăk, sa ektar hmâo 800 klăk prăk. Bơ\ kơ phê, tơdơi kơ no#p kơ kơnuk kơna do# hmâo mơn 2 tơn”.

Tơdơi kơ 13 thun hơdră pla phun bôh sầu riêng plah amăng đang kơ phê, đơ đam kual pla kơ phê rơbêh kơ 400 ektar [ơi să Ea Yông, tơring glông Krông Pa], tơring ]ar Daklak kah hăng sa kual dlai klô hăng ba glăi kơ mơnuih ngă đang hmua hơdôm rơtuh klai prăk amăng sa thun.

Tui hăng ơi Nguyễn Phụng Minh, Khoa git gai Ping gah să Ea Yông, anai le\ hơdră bơwih [ong [uh rơđah hloh mơng să.

Pơ phun tal 2 pơdo\ng plơi pla phrâo, truh kih anai amra dưi hmâo să pơhư prong [ơi djop plơi pla:

“Gru pơđom pioh bruă đang hmua  [uh rơđah hloh [ơi să le\ pla plah phun bôh troh amăng đang kơ phê.

Sa ektar pơhrui hmâo mơng 700 klăk truh kơ 1 klai 200 klăk prăk sa bơyan kơnong kơ mơng phun sầu riêng, akă yap nao kơ phun kơ phê.

Đơ đam să hmâo năng ai `u 300 bôh sang ano# hmâo rơnoh pơhrui glăi tui anai.

Yua kơ bôh tơhnal prong mơng hơdră pla plah, anun să hmâo ba hơdră anai amăng tơlơi pơtrun pơsit hăng glăk dưi pok pơhai [ơi lu anih anom”.

{u djơ\ kơnong kơ hơdră [uh rơđah mơng Ea Yông đo#] ôh, pla plah phun sầu riêng klă hiam amăng đang kơ phê glăk jing hơdră [uh rơđah hloh [ơi kual }ư\ Siăng ră anai.

Hơdră anai dưi ngă tui ano# gal mơng lon dro\t bazan, laih anun hmâo rơnoh tuh pơ plai [ia\, kơmlai lu hăng hơđong.

Lu să [ơi tơring glông Krông Pa], tơring ]ar Daklak hăng hơdôm tơring ]ar kual }ư\ Siăng hmâo nao laih pơ\ Ea Yông  hrăm tui hăng pơhư prong hơdră anai amăng đang hmua pô, hăng anih anom hơpă leng kơ truh kih sôh.

Sa amăng hơdôm gru truh kih phrâo le\ [ơi să Ea Kênh, tơring glông Krông Pa].

Ơi Trần Thành Vinh, Khoa Jơnum min m[s să brơi thâo, amăng hơdôm thun pơ\ anăp, pơhrui glăi hơnong `u lom sa ako# mơnuih đơ đam să amra đ^ lu hloh dua wot, lom giăm truh 1 rơbâo ektar đang sầu riêng pla plah amăng đang kơ phê dưi pơhrui glăi:

“Sầu riêng truh ră anai, să hmâo 30 ektar, lom sa ektar pơhrui hmâo mơng 50 truh 70 tơn.

Thun 2018 amra hmâo 50 ektar hăng thun 2019 amra hmâo năng ai `u 1 rơbâo ektar dưi pe\ pơhrui glăi, yua neh wa ara\ng pla mơng thun 2012.

Tơdah hăng mrô laih anun  noa `u kah hăng ră anai thơ thun 2018, 2019, pơhrui hmâo hơnong `u lom sa ako# mơnuih đơ đam să amra hmâo mơng 50 truh kơ 70 klăk prăk amăng sa thun” .

Plơi pla phrâo hmâo truh kơ 19 tơhnal pơkă khom ngă tui, samơ\ abih bang leng kơ anăp nao pơđ^ noa gơnam ngă rai hăng tơhnal kơja\p mơng gơnong bruă đang hmua.

Phun sầu riêng lăi ha jăn, hơdôm phun bôh troh lăi hrom, leng kơ djơ\ hăng lon dro\t bazan [ơi Daklak, hăng amra pla plah amăng đang kơ phê.

Bôh nik `u, hơdră pla plah anai glăk ngă brơi noa lon dro\t anai truh rơnoh ]ang rơmang mơng djop mơnuih, sa ]ra\n lon sa ]ra\n  mah.

Tơdah dưi pơhư prong hăng hmâo him lăng kơ anih anom s^ mdrô `u, anai amra jing phun akha amăng bruă pơdo\ng plơi pla phrâo [ơi tơring ]ar.

Siu H’ Prăk: Pô ]ih hăng pôr