VOV4.Jarai-Đah bơnai tơdơi kơ tơkeng, pran joa tơdu, amu` hơmâo tơlơi ruă. Khă hnun, [ơi lu plơi pla }ư\ Siang, đah bơnai tơdơi kơ tơkeng bơwih bơwang mtam asơi ia bruă kơdrăo, tơlơi anai hu\i rơ hyư\t bia\ mă.
Blung a le\ tơlơi ruă duam rơ-o\t.
Rơ-o\t drơi jan tơkai tơngan juăt bư\p biă [ơi đah bơnai tơdơi kơ tơkeng. Tơdah mơnơi hơgơi [u dah pok quăt amra angin đi\. Hlak anai, khut khăt [u dưi mă yoa khan rơ-ot ôh pioh oă drơi jan, mơ\ kơnong mă khan thu su\t oă brơi abih ia hăo hăng buh ]ut eng ao pơđao.
Pioh pơgang hlôm hu\i angin đi\, đah bơnai tơdơi kơ tơkeng khom kiang kơ-điang ngă pơđao drơi jan. Tơdơi kơ mơnơi, su\t oă thu drơi jan hăng khăn rơmoan laih anun ]u\t eng ao pơđao pioh be\ beng hi\ ano# rơ-ot. Lơm pi\t đih mơsum aban truh pơ tơda hu\i ruă hrah rơkông đok. {u dưi [ong gơnam rơ-ot ôh yoa hu\i bo# hlung rơ-ot kian, yoa tơdơi kơ tơkeng kian ta mda, anun khom [ong mơ`um hlor.
Yoa tơkeng tuh drah lu, đah bơnai ta amra k[ah drah hăng [u ai boai, anun khom kiang [ong huă lu, [ong hơdôm ano# [ong jơman [iă kiang hơmao mă glăi pran hăng hơmâo ia tơsao rông nge. Tăo hlôh neh wa ta [ong mơnong un asar, rơpông, boh mơnu\ kiang bơboă drah; [ong lu boh trôh djơh hăng kroăi mih, boh pơneh, ka-rôt, a`am hơngô#t…pioh bơboă vitamin.
Boh biă `u amăng tơlơi hdip, lu adơi amai ta djơ\ angin, ta lăi angin đi\, djơ\ hleng rong nao blơi mă ia jrao kơnin lưh duam ba glăi mơ`um. Tơlơi anai hu\i rơhyưt biă mă, yoa dah kơnin kơnong pơdjai [u dah ngă kơdư\ hi\ dôm kơman đô] [u djơ\ pơ-rai abih kơman ôh, anun ngă tơlơi ruă bơblih jai ktang tui, amra joă hi\ jrao. Biă `u, khu\t khăt [u dưi kơ-hul hla kyâu pơtâo ôh, yoa tơlơi ngă anai si\t mơn ngă drơi jan ta angin đi\ hram amăng lăm. Tơdah [le\ ia hăo, tuh pơ-ôh thơ [ai jai mơn ta pơđuăi pran dleh hlôh.
Tơlơi yôm hlôh le\ khom kiang thâo kran angin đi\ hăng hơdrap rơ-ot.
Hơdrap hăng rơ-ot ngă, angin đi\ đa `u pơ [uh ]i rup mơn anun ta juăt hual. Tơdah [u hơmao thâo kran thơ, angin đi\ pơ blih jing ngă ruă kơtang hlôh dơng hăng tơnăp pơjrao:
Hơdrap: Ano# pơ[uh `u le\ brah ruă rơkông đok, duan ruă ako#, pơtuk, ruă amăng drơi jan. Juăt `u to# tơno# hơmâo mă, rơgah dleh sui mơng sa hrơi kom, ruă tơrơ-om amăng drơi jan.
Angin đi\: Juăt `u [le\ ia dung, duam, duam yơ hyưm, pơtuk [le\ ia kơ hak, drơi jan pu\ o\t. Pô anun dleh bơrơgah, sa tuh pơ-o#h, ruă amăng drơi jan.
Mta 2 le\ tơlơi ruă săng ană trun:
Săng ană trun le\ sa tơlơi ruă amu` bưp [ơi đah bơnai tơdơi kơ tơkeng, biă `u [ơi hơdôm [ing đah bơnai hơmâo thun laih, pơ dôm plơi pla. Tơlơi anai hă yoa [ă ană ker, tơkeng lu đơi, lơm tơkeng mă [oai [u tong, [u djơ\ hdră. Hơdôm mơnuih juăt mă bruă kơdrăo [u dah mă bruă mtam tơdơi kơ tơkeng… dah [u thâo kơ-điang đa truh tơbiă lung. Rơngiao kơ anun le\ đah bơnai drơi jan [u suaih pral, k[ah ano# bơboă, [uh eng [u thâo kom amra hơmâo tơlơi ruă anai. Hơdôm đah bơnai ]i [ă ană dơng tal tơdơi, dah sang ană trun thơ tơnăp yơh tơkeng. Dah [u tơkeng tah le\ ăt bơ ba] truh kơ tơlơi pơ hơ]ih drơi jan, mơnơi hơgơi mơn.
Săng ană trun le\ sa tơlơi ruă [u hu\i rơ hyư\t lơi samơ\ bơba] prong truh tơlơi nao rai, mă bruă rim hrơi. Tơlơi ruă anai [u kiang bra] tơkiă ôh dah ta pơjrao ta`, samơ\ dah ktang thơ si\t mơn tơkiă hi\ săng ană.
Pioh be\ beng hi\ kơ tơlơi ruă anai tơdơi kơ tơkeng, đah bơnai phrâo tơkeng [u dưi ta` je\ giam ung mo# đơi ôh hăng [u dưi [ă ană ker hăng [ă ană lu đơi lơi. Tăo hlôh tơkeng pơ sang ia jrao arăng mă [oai klă agaih.
Kơđiang ho\: Đah bơnai tơdơi kơ tơkeng khom pơ agaih drơi jan, mă bruă djong, [ong lu a`am hla rok kiang hoăi đôm eh laih dơng gum drơi jan ta djul ta` suaih pral…
Tơdơi kơ tơkeng, đah bơnai [u dưi mă bruă mtam ôh hu\i trun săng ană tơbiă lung. Tăp năng, tơdơi kơ tơkeng [u mă bruă lu, [u mă bruă kơdrăo ôh khom bơkơjap drơi jan kian proăi, tui anun amra ngă drơi jan ta` pral. Neh wa ta hdor nao kham na nao 6 blan ha wot kiang ta` [uh tơlơi ruă gah đah bơnai ta` pơjrao./.
R]om H’Ly : pô pơblang hăng pôr
Viết bình luận