VOV4.Jarai- Ră anai, ayuh hyiăng [ơi kual C|ư\ Siăng glăk pơ-iă kơtang biă mă. ayuh hyiăng pơ-iă kơtang ngă hơmâo lu tơlơi duăm ruă, biă mă `u le\ tơlơi ruă amăng kian pruăi kah hăng c\roh pơtah, c\roh kian, eh drah, ruă kian pruăi yua djơ\ kman lar hyu…Ayuh hyiăng pơ-iă hang tui hăng anai ăt ba truh tơlơi ruă amăng hơtai boh hăng kơsô| mơ\n.

Pơ-iă hang ngă bơbec\ sat kơ tơlơi suaih pral, amu` biă hơmâo klin duăm ruă:

-Ngă amu` biă hơmâo kơ kman plar đ^ amăng gơnam [ong huă, ngă măt.

-Ngă ruă c\roh kian yua ia yua [u hơdjă.

-Ngă drơi jăn ta kơ[ah pran, amu` biă c\i hơmâo lu mơta tơlơi duăm ruă.

Hơdôm tơlơi ruă juăt bưp amăng bơyan pơ-iă hang:

Anai le\ hrơi mông gluh đ^ lu djuai klin, biă mă `u le\ [ơi c\ơđai anet, lơ\m kơ[ah pran.

{ing c\ơđai duăm ruă yua ayuh hyiăng [u djơ\ lăp ngă kah hăng ruă brah rơkông đok, brah grông adung, brah kơsô|, duăm pơkơ`ăk, duăm uh mriah kl^, c\roh kian, brah hruh dlô…

Brah jơlan suă jua: Tơlơi ruă jơlan suă jua yua kman siêu vi ngă le\ tơlơi ruă juăt [uh hloh [ơi c\ơđai anet lơ\m ayuh hyiăng pơplih phara.

Tơlơi ruă juăt hơmâo nam kah hăng pơtuk [reh đok sui hrơi laih anun kơtang tui samơ\ [u hơmâo ia khak ôh.

Pơtuk jơlut mơtăm, tơdơi kơ anun le\ hơmâo ia khăk. Tơdah [u thâo krăn tơlơi ruă hăng pơjrao hmao tlôn amra ba truh tơlơi ruă kah hăng ruă klong amăng tia, brah grong adung, brah kơsô|…

Ruă c\roh kian: C|ơđai amu` biă mă c\roh kian yua djơ\ kman rota virus ngă. Adai pơ-iă kơtang ngă kman siêu vi hơmâo amăng angin, ayuh hyiăng hăng amăng gơnam [ong huă, ia mơ`um gluh đ^.

Tơlơi ruă [u hmao thâo ôh, ngă c\ơđai [le\ pơtah, eh ia h`ơr, djơ\ ano\ `u hơmâo drah [udah eh mơtah, ruă kian, duăm uh, kơnah hlung…

Brah hruh dlô: Anai le\ tơlơi ruă rơhyưt biă mă yua kman siêu vi, pơmao [udah yua klan ngă.

Tơlơi ruă brah hruh dlô tơdah [u hmao [uh ta` hăng pơjrao ta` amra tơnap biă suaih abih, tơlơi djai bru\ kơtang biă mă laih anun amra ba truh tơlơi ruă pơko\n kah hăng hwing, dlô ia, rơwen ha bơnah drơi.

Kơ tơlơi ruă pơplih bơyan [ơi [ing tha: Ayuh hyiăng pơ-iăng kơtang jing hơmâo tơlơi ruă lơ\m kl^ ta djơ\ pơ-iă.

Kl^ ta amra [ư [rư\ pơkom lơi hơdôm tơlơi [u klă yua pơ-iă ngă, lu tơlơi ruă kơnong ngă sat kl^ klang ta đôc\, samơ\ djơ\ ano\ `u ba truh tơlơi djai bru\ mơ\n.

Pơ-iăng le\ tơhnal phun ngă bru\ kl^. Pơ-iă kơtang amra ngă lu mơnuih ruă hơtai boh [udah amu` biă c\ih rơbuh djai ngot, [u anăm suă pran…

Wai lăng tơlơi suiah pral lơ\m adai pơ-iă hang:

Bơyan adai pơ-iă kơtang le\ hrơi mông amu` biă hơmâo tơlơi duăm ruă. Yua anun neh met wa kiăng kơđiăng:

- Kih rơmet agaih agong sang ano\, anih ieo gah, [ong huă tơsă, mơ`um ia hơtuk să, [ong huă jơman rim hrơi, anăm krong mlăm ôh, anăm do\ jê| asăp hot djup ôh…

- Khut khăt anăm [ong gơnam pioh sui ôh mơ\ [u pioh amăng tu ngă pơrơ-ơ\.

- Đoa đoan, đoan prong tơkhiơng mơtăm yơh lơ\m tơbiă amăng pơ-iă, anăm brơi drơi jăn djơ\ pơ-iă ôh; anăm do\ amăng pơ-iă sui đơi ôh.

- Lơ\m [uh c\ơđai hơmâo tơlơi ruă kah hăng: duăm uh, pơtah, ruă ako\, pơkơ`ăk drơi jăn [udah hơdrap, pơtuk, c\roh kian…kiăng ba c\ơđai nao pơ sang ia jrao mơtăm yơh c\i khăm hăng pơjrao.

- Hăng [ing tha rơma, kiăng krăp lăng hu\i hơdôm tơlơi ruă kơđông drah amăng arăt dlô kah hăng rơmuăn abih tơkai tơngan, ruă tơda, pơhiăp [u mơ`i, arăt drah [u hơđong…

Kiăng krăp lăng na nao tơlơi suaih pral laih anun gơnam [ong huă le\ amu` eh mơ`ă, lu chất xơ kiăng hơtai boh ta pơpư\ hơđong. Pô ruă hơtai boh ăt kho\m rơbat nao rai, [ư\ drơi jăn na nao mơ\n.

Anăm mơnơi lu đơi ôh. Kiăng mơnơi [ơi anih ưt angin, mơnơi ia pơđao hu\i ruă brah kơsô|.

                                                        Siu H’Mai: Pô c\ih hăng pôr