VOV4.Jarai - Hăng tơlơi gir run ngă giong tơhnal pơkă tal pă amăng bruă pơdo\ng plơi pla phrâo, amăng hơdôm hrơi rơgao, sang bruă apui lơtr^k Dak Rlấp, gah Sang bruă apui lơtr^k Daknông lăng yôm na nao pran jua gơrong, pơhlôm glông hre\ apui hơđong truh hăng m[s.

Glông hre\ apui pơhlôm [u djơ\ kơnong kơ djru tơlơi kiăng yua hloh mơng tơlơi hơd^p mơda ôh mơ\, `u do# djru m[s amăng bruă đang hmua, pơđ^ kyar bơwih [ong dong.

Ayong Lê Như Xa, thôn 3, să Nhân Cơ, tơring glông Dak Rlấp pok anih anom s^ kơ phê mơ`um hăng hơdôm mơta ia mơ`um pơkon hmâo lu thun hăng anai laih.

Hăng ano# pha ra mơng anih s^ kơ phê mơ`um jing `u ano# rơhaih, rơ-ơ\ hăng kiăng hmâo lu apui pioh yua kơ pul apui pơ]rang rơđah, măi pưh ha#u, tivi, adôh suang pơdah brơi mơnuih nao mơ`um kơ phê.

Hăng tơlơi glông hre\ apui hơđong na nao kah hăng ră anai djru laih bruă bơwih [ong s^ mdrô mơng sang ano# `u bưp lu tơlơi gal, hăng pơhrui glăi hơđong rơbêh kơ 10 klăk prăk amăng sa blan tơdơi kơ kah đuăi prăk mă yua blơi gơnam hăng prăk apah.

“Sang ano# kâo hmâo pok anih s^ mdrô kơ phê mơ`um, hlâo adih amăng bơyan phang, pơ-iă mơ\ apui djai thơ tuai [u rai mơ`um dong tah.

Hơdôm thun je# hăng anai mă yua apui lơtr^k [uh `u klă hloh, apui kơtang, tơlơi djai apui [udah apui tơdu [u hmâo dong tah, yua anun mơ\ tuai rai pơ\ anai lu hloh, djru kơ măi pưh ha#u hăng sa dua mơta gơnam tam mă yua hăng apui `u klă hloh”.

Ăt kah hăng lu neh wa pơkon ngă đang hmua, ơi Nguyễn Văn Thức pơ\ thôn 2, să Nhân Cơ, tơring glông Dak Rlấp brơi thâo, hơdôm thun hlâo adih, yua kơ đang hmua pơ\ anih ataih mơng plơi pla m[s do#, akă hmâo apui lơtr^k anun `u hăng lu sang ano# pơkon khom yua măi pơke\ apui anet pioh pruih brơi kơ đang kơ phê.

Djơ\ ano# `u măi pơke\ apui răm, bruă pruih ia khom pơdơi đo#] yơh, bơdjơ\ nao prong hăng phun pla, laih anun rơngiă hrơi mông dong. Samơ\ ră anai hmâo apui lơtr^k, bruă  [o#p ia pruih kơ đang hmua ăt amu` hloh mơn, pơkrem prăk apah hloh bơhmu hăng hlâo adih, djru hơdôm bôh sang ano# ngă đang hmua hơđong hloh. Ơi Nguyễn Văn Anh, ruai glăi:

“Lom phrâo kah tơring ]ar, glông hre\ apui lơtr^k akă hmâo, hrim wot mă yua, pơđoh pruih, măh kơ phê thơ kâo khom yua hăng măi pơke\ apui anet soh, prăk mă yua măi anai lu, bơ\ ră anai hmâo apui laih mă yua gơnam hơge\t leng kơ amu` sôh, hro\ trun prăk mă yua kơ mơnuih ngă đang hmua dong, hloh kơ anun dong apui lơtr^k rơgeh dong, geh gal, [u rơngia lu pran, anun bôh tu\ yua ăt dưi hmâo lu hloh mơn, hmâo apui lơtr^k kơ bruă đang hmua ăt hơđong [ơ [ia\ mơn”.

Ơi Nguyễn Văn Thành, Kơ-iăng Khoa Jơnum min m[s să Nhân Cơ brơi thâo, Nhân Cơ jing să djơ\ hăng plơi pla phrâo amăng thun 2015 hăng 11 bôh plơi pla leng kơ hmâo apui lơtr^k sôh.

Hơdôm thun je# hăng anai, gơnang kơ dưi hmâo tơlơi lăng ba hăng tuh pơ plai kơ anom mă bruă dăng hre\ apui lơtr^k truh pơ\ anih do# tơnap tap, kual neh wa djuai ania do# [ơi hơdôm bôh plơi pla mơ\, tơlơi hơd^p mơda m[s hmâo pơplih rơđah đông.

Dong mơng anun djru neh wa pơ plih phiăn juăt ngă đang hmua, pơplih pơjeh pla ba glăi bôh tơhnal, djru pơđ^ tui ano# kơja\p amăng tơlơi hơd^p mơda.

Ơi Nguyễn Văn Thành, Kơ-iăng Khoa Jơnum min m[s să Nhân Cơ brơi thâo:

“Bơhmu hăng hơdôm thun hlâo kơ akă hmâo apui lơtr^k truh pơ\ hơdôm kual plơi ataih le\ tơlơi đ^ kyar bơwih [ong mơng m[s tơnap tap [ia\.

Biă `u amăng đ^ kyar bruă đang hmua, mă yua măi mok, tơlơi pơhing kơ bôh thâo, tơlơi pơhing pôr hyu tơnap tap biă, samơ\ dong mơng hrơi hmâo apui neh wa mơ-ak biă, hăng djop mơta măi mok mơng kơtuh ngă pler truh kơ lăng ru\p, hmư\ tơlơi pơhing, tui anun amăng bruă pôr pơhing hơdră pơtrun hơdră bruă gum djru mơng Ping gah hăng Kơnuk kơna ăt klă hloh mơn.

Tơlơi bơwih [ong hăng đ^ kyar mơnuih mơnam pơđ^ tui [uh rơđah hloh”.

Ră anai đơ đam tơring glông Dak Rlấp hmâo rơbêh kơ 23 rơbâo ]ô mơnuih rơkâo mă yua apui hăng rơnoh 6 klăk Kw amăng sa blan.

Kiăng djru klă kơ tơlơi kiăng yua apui mơng m[s, Sang bruă apui lơtr^k Dak Rlấp hmâo tuh pơ plai laih 203 bôh anom pơke\ apui hăng giăm truh 350 km glông hre\ apui găp [rô, 380 km jơlan hre\ glưh apui.

Ơi Trần Minh Huy, Khoa sang bruă apui lơtr^k Dak Rlấp brơi thâo, hăng pran jua pơtrut ta rơnoh pơdo\ng plơi pla phrâo [ơi tơring glông, gơnong bruă apui lơtr^k anăp nao truh tơhnal pơkă pơke\ apui kơ m[s ta#o klă hloh. Gơnang kơ anun [ơi plơi pla, biă `u [ơi hơdôm bôh să rơkâo ngă giong tơhnal pơkă plơi pla phrâo dưi pơ plih lăp yap ba biă.

Ră anai tơring glông Dak Rlấp hmâo 8/10 mrô să dưi ngă tơhnal pơkă  mrô 4, hmâo 80%, mrô sang ano# m[s mă yua apui na nao, pơhlôm hmâo 95%. Ơi Trần Minh Huy, Khoa sang bruă apui lơtr^k Dak Rlấp pơsit:

“Tơhnal pơkă mrô 4 kơ plơi pla phrâo tơdah pơhlôm le\ bruă pơsir apui yua [ơi tơring glông [u dah pok prong hloh hơdôm anih pơkon thơ bruă pơsir apui yua amra dưi ngă tui klă hloh, pơhlôm hloh.

M[s dưi djru hăng ano# kơja\p apui yua klă hloh hăng tơhnal pơkă mrô 4 dơlăm hloh hăng lu tơhnal pơkă anet, hăng pơsit kah hăng abih bang bruă pơsir apui yua, tơdah dưi ngă thơ rơnoh pơhlôm hăng apui yua amra dưi pơplih prong biă”.

Tui hăng kơ]a\o bruă, pơ\ anăp anai, sang bruă apui lơtr^k Dak Rlấp amra pơtrut kơtang tuh pơ plai pơhư prong glông hre\ apui, pơdo\ng phrâo hăng pơđ^ tui jua kơtang apui [ơi hơdôm anih pơke\ apui hmâo ră anai, kiăng ha amăng ple\ glông hre\ apui pơhlôm, pơđ^ tui mrô sang ano# yua apui na nao hloh [ơi hơdôm bôh să plơi pla akă djơ\ tơhnal pơkă kơ apui yua.

Siu H’ Prăk: Pô ]ih hăng pôr