VOV4.Jarai - Hăng tơlơi ]ang rơmang dưi găn rơgao lăng tơlơi hơd^p mơda mơng djuai ania Êđê, [ong huă lăng mơnong [ong huă hăng bôh thâo gru grua djuai ania Êđê, Khul gru\p rong gơgrong mă pô Khát Vọng Xanh Krông Ana [ơi Daklak hmâo tô nao rai laih hăng tơring glông, pơjing hơdôm tal hyu ]ua\ lăng mini [ơi hơdôm bôh sang ano# mơnuih djuai ania Êđê [ơi hơdôm bôh plơi pla.

{ơi anai, lu tuai hyu ]ua\ ngui [u djơ\ kơnong kơ dưi hơduah e\p lăng kơ bôh thâo đưm ôh mơ\ do# dưi [ơi anăp gum hrom pơkra hăng [ong lăng hơdôm mơnong [ong đưm mơng m[s [ơi anai dong.

Năng ai 9 mông mơguah, sang  dlông Am^ Nen, djuai ania Êđê pơ\ [ôn Ê Chăm, tơring kual Buôn Trăp, tơring glông Krông Ana, tơring ]ar Daklak [uh brơ-ik đ^, lom ]ơkă tuai hyu ]ua\ ngui giăm 30 ]ô mơnuih, lu `u [ing hlăk ai.

Hăng tơlơi pơtô ba mơng đah kơmơi pô sang Am^ Nen, tuai hur har pel e\p hơdôm gru grua bôh thâo phiăn juăt đưm djuai ania Êđê, kah hăng bôh thâo sang pơdo\ng, pơdă gơnam tam mơng anih anom tu\ jum tuai [ơi anăp truh pơ\ sang apui gah tlôn.

Đah rơkơi le\ akă ]eh tơpai, hrăm tông ]ing, đah kơmơi le\ ngă juăt hăng bruă prăp lui hơdôm mơnong [ong huă.

Mơ-ak [u pha ôh hăng [ing hlăk ai, Am^ Nen tơnă hơbai rah hăng lăi pơthâo rah kơ tuai anăn mơnong [ong huă juăt [uh mơng sang ano#: A`ăm rơbua, we] rơmô, akan bư tuk, mơnu\ om, akan ph^, dret pơtơi luk…

“Rơbua le\ khom pe\ lui hlâo yua kơ amăng  [ôn [u hmâo ôh, khom hyu amăng dlai anun kah mơng hmâo djuai a`ăm rơbua anun, hla plum ([lang) le\ nao pe\ pơ\ đang hmua [u dah amăng lan sang ăt hmâo mơn [ơ [ia\, bơ\ we] rơmô le\ nao blơi ăt hmâo mơn, laih anun akan bư blơi ba glăi pơđam hăng hra laih kơtuh đ^”.

Amăng sang apui, sa ]ô sa [e\ tơngan gum hrom tơnă hơbai.

Tơngan tơnă hơbai hơdôm mơnong [ong tui tơlơi pơtô mơng pô apăn ako# phun, amai Nguyễn Thị Thu Hiền, ]ơđai Sang hră Đại học Tây Nguyên pơdah pran jua hor biă.

Lăng tui tơlơi pơtô ba mơng pô sang ăt le\ pô tơnă hơbai phun, amai Hiền [uh, hơdôm mơnong [ong mơng djuai ania Êđê dưi hơtuk hơbai hmâo tơlơi pơke\ hrom lu mơta ra mơnong pha ra, hơtuk sui anun lom [ong mưn [uh `u muan, hơdôm mơnong hơtuk hơbai tơsa\ djel tơkuit anun [ong `u jơman, bơhư\ [âo jơman ha jăn `u hăng [ong `u jơman pha ra.

Hăng tơlơi amu` lăng [uh [ơi mơnong [ong mơng djuai ania Êđê anun le\ ph^, pơhăng pha ra biă.

“Hơdôm mơnong [ong le\ [u tơnap hơtuk ôh samơ\ ngă tui lu mơta yua kơ hơdôm mơta mơnong [ong mơng neh wa djuai ania Êđê le\ tơlơi gum hrom mơng hơdôm djuai a`ăm rok dlai, kyâu dlai pioh pơjing a`ăm [ong, sa mơnong [ong pơdah tơlơi pha ra mơng neh wa, pơdah tơlơi mut hrom lom djo\p djuai a`ăm hla rok luk nao rai.

Ano# pioh glăi amăng anun le\ pơhăng hăng ia ph^ mơng trong ph^”.

Tuai ]ut lăng băn ao mơ`am hăng phin ru\p hăng pô sang

Mơnong [ong phrâo hơbai giong ba pơdă [ơi krah sang pioh pu\ asơi kơ tuai. Amăng anih ]ơkă tuai mơng sang dlông, wot tuai hăng pô sang brơ]e ră ruai, ră ruai rah kơ bôh thâo đưm phiăn juăt mơng neh wa pô, huă asơi mơ-ak klă.

Hrom hăng anun, tuai do# dưi ]ut lăng băn ao mơ`am yua kơ [ing đah kơmơi amăng sang ano# mơ`am.

Buh đ^ [ơi drơi pô băn ao mơ`am tui phiăn juăt djuai ania, ao dlông tơngan hăng băn eng dôr, amai Hoàng Thị Hạnh, nai pơtô ]ơđai muai anet Hoa Sen, tơring kual Buôn Trấp, tơring glông Krông Ana lăi pơthâo, tơlơi mưn [uh blung a le\  bơnal `u kơpal, hơdôm gru bơnga mơ`am [ơi băn ao dưi pơkra tong ten, kơđiăng biă.

“Tơlơi mưn [uh `u klă biă, djă đ^ lăng hiam biă. Tơlơi mưn [uh hơdôm blah băn ao anun dưi hmâo [ing thâo mơ`am băn ao, bơnal mơ`am muan, kơja\p hăng ta#o biă.

Buh đ^ hăng drơi hrim hrơi hă kâo pơmin amăng tơlơi ayuh hyiăng kah hăng ră anai thơ hơ-uh biă”.

Gơnam [ong huă pơdă, wot pô sang hăng tuai gum hrom [ong huă hăng bơra\ ruai

Ayong Đào Đức Hiệp, Khoa Khul gru\p gơgrong mă pô Khát Vọng Xanh Krông Ana, pô apăn ako# tô nao rai pơ phun tal hyu ]ua\ lăng brơi thâo, hơdôm tal hyu ]ua\ ngui mini tui anai dưi hmâo khul pơjing jơlan gah phrâo mơng thun 2015.

Tơbiă rai mơng bôh nik [ơi hơdôm bôh [ôn lan djuai ania Êđê ră anai lom mơ\ bôh thâo plơi pla glăk rơngiă tui [ơ [rư\ hăng amra [u do# dong tah, ]ang rơmang hluai tui bruă tô nao rai amra djru ru\ glăi [ơ [ia\ bôh thâo plơi pla đưm, djru rah [ing hlăk ai hmâo tơhnal găn rơgao hơdôm bôh thâo phiăn juăt amăng krah rơnuk anai, dong mơng anun thâo dong kơ bôh thâo [ơi kual lon pô glăk do# hơd^p mơda:

“Hăng bruă adơi ayong rong gơgrong mă pô [ơi plơi pla le\ kâo pơmin amra hmâo tơhnal kiăng adơi ayong  dưi găn rơgao tơlơi hơd^p mơda mơng neh wa djuai ania [ia\, yua anun yơh kâo hmâo tơlơi pơmin hrom hăng adơi ayong amăng khul  gum hrom hăng plơi pla pơ phun hơdôm bruă mă tour mini gah bôh thâo mơnong [ong huă mơng neh wa djuai ania Êđê.

Mơng anun amra djru tal sa ngă gal brơi kiăng [ing hlăk ai dưi găn rơgao, găn rơgao bôh nik gru bôh thâo phiăn juăt mơng neh wa djuai ania [ia\, dua le\, ru\ glăi gru bôh thâo phiăn juăt mơ\ abih bang kah hăng glăk đih pih wor mơng plơi pla yua kơ [ia\ đu] lom mơ\ hơdôm noa yôm bôh thâo dưi ngă tui rơngiao kơ hơdôm tal ngă yang jơnum ngui, tết.

Do# glăi le\ mơnong [ong huă, gah băn ao tui phiăn juăt djuai ania hăng hơdôm phiăn pơkon glăi  [ia\ dưi ngă tui”.

Tơpai ]eh le\ mơnong mơ`um [u dưi kơ[ah hăng djuai ania Êđê lom sang hmâo tuai.

Dong mơng ako# thun truh ră anai, Khul gru\p rong gơgrong pô Khát Vọng Xanh Krông Ana hmâo pơ phun laih 6 tal hyu ]ua\ ngui mini [ơi plơi pla djuai Êđê [ơi tơring kual Buôn Trấp, să Dur Kmăn hăng să Ea Bông gah tơring glông Krông Ana.

{u djơ\ kơnong kơ ngă pơhư\] [ing hlăk ai amăng khul, jơlan hơdră “Găn rơgao bôh thâo [ong huă djuai ania Êđê” dưi hmâo tuai thâo truh, sa dua anih anom Khul [ơi hơdôm tơring glông, tơring kual amăng tơring ]ar Daklak ăt gum hrom, hrăm tui tơlơi găn gao pioh glăi ngă tui [ơi plơi pla pô.

{u djơ\ kơnong kơ tơhnal pioh tuai ]ua\ ngui găn rơgao lăng bôh thâo gru grua đưm, mơnong [ong huă mơng djuai ania Êđê, anai do# jing tal ngă hơd^p glăi hơdôm gru hiam amăng tơlơi hơd^p mơda mơng m[s [ơi plơi pla, yua kơ kah hăng Am^ Nen ră ruai, sui laih sang dlông `u hmâo glăi mơnuih rai ]ua\ lu suh hăng dưi hmư\ glăi jua ]ing tơtar đ^ tui anun.

Siu H’ Prăk: Pô ]ih hăng pôr