VOV4.Jarai-Pi kian hăng tơkeng ană le\ sa tơlơi ruă, tơnap tap biă mă kơ đah kơmơi hrơi.

 

Lu mơnuih bưng băi, klă hiam pơgang ană hăng am^ hiam drơi jăn samơ\ ăt hơmâo mơ\n lu adơi amai [u tơphă, bơbe] truh kơ tơlơi suaih pral, tăp năng hu\i rơhyưt kơ am^ wơ\t hăng ană.

 

Yua kơ anun, hlâo hăng amăng hrơi blan pi kian, pô đah kơmơi pi kian khom prăp lui tơlơi thâo kơ ta pô wai lăng, răk rem hrơi blan pi kian, biă mă `u khom e\p lăng na nao pơ ơi ia jrao kiăng [uh hlâo hăng pơgăn h^ tơlơi truh [u klă.

 

Jing am^ laih, sa tơlơi yang brơi prong biă mă mơ\ng đah kơmơi samơ\ kiăng tơkeng ană bă hiam klă, tăp năng sa ]ô am^ khom bơblih wơ\t tơlơi suaih pral hăng tơlơi hơdip ta pô mơ\n.

 

{uh rơđah kah hăng pô tơkeng ană anăn `u, amai Nguyễn Thị Thu Hà, 28 thun, do\ pơ plơi prong {uôn Ma Thuôt, tơring ]ar Daklak.

 

Lơ 24/1 rơgao, jing hrơi [u thâo wor rơbit ôh hăng tơlơi hơdip mơda `u, dưi ngă am^.

 

Hà pi kian tal dua samơ\ drơi jăn `u hơmâo lu tơlơi ruă nuă, hu\i rơhyưt hloh le\ drah nur laih anun tơlơi ruă Basedow brah blong kô.

 

 Lơ\m amai Hà, arăng ba nao pơ sang ia jrao pơjrao je] ame], [ing ơi ia jrao [uh anai le\ mơnuih tơkeng ană tơnap tap, hu\i rơhyưt biă mă, kơnong  dưi pơklaih brơi sa amăng dua, am^ [udah ană đô] samơ\ yua [u djop mông ôh, ]i ngă hră ba nao pơ sang ia jrao prong hloh, anun yơh [ing ơi ia jrao kual Dap kơdư hlong pơsir brơi bra] mơtam.

 

Hlâo kơ nao bra], amai Hà hơtai boh `u [u tơpư\ ôh. Samơ\ khul ơi ia jrao ngă bruă abih pran jua djru, pơhơdip brơi dua am^ ană gơ`u truh kih.

 

Ană nge đah kơmơi `u tơkeng rai kơtra#o 3,3 kg laih anun am^ `u ăt hơdip mơ\n, abih sang ano\ amai Hà lăng kah hăng sa tơlơi mơsêh mơyang đô] yơh.

 

Ơi ia jrao Đinh Viết Quang, Kơ-iăng Khua anom pơjrao mă [uai, pơjrao ană nge sang ia jrao prong kual Dap kơdư brơi thâo, anai le\ sa amăng hơdôm tơlơi tơkeng ană hu\i rơhyưt biă mă mơ\ng hlâo anom gơ`u tom [uh, tơdah kaih [iă hă, kơnong hơdôm mơnit đô], am^ hăng ană nge amra djai abih mơtam.

 

Samơ\ tui hăng ơi ia jrao Đinh Viết Quang, tơlơi anai dưi mơ\n be\ h^ tơdah pô pi kian gleng nao kơ bruă pơkă lăng na nao tơlơi suaih pral `u hăng ană nge lơ\m glăk pi kian, thâo hlâo hrơi mông đih apui.

 

Tơlơi anai, tơbiă rai mơ\ng tơlơi juăt mơ\ng lu đah kơmơi pi kian, kơnong nao pơkă lăng siêu âm đô] [u pơkă lăng tong ten ôh ană nge.

 

Yua dah siêu âm kiăng thâo kơ ană nge hơdôm blan, hơdôm wơ\t hrơi tơjuh samơ\ [u thâo rơđah ôh tơlơi suaih pral mơ\ng am^ hăng ană nge.

 

Yua kơ anun, tơlơi ruă hu\i rơhyưt amăng mông pi kian kah hăng mơ-a`ă tơbiă ia sik, drah nur, brah blong kô….tơdah [u [uh ta` hăng pơjrao le\ hu\i rơhyưt biă mă.

 

Hơdôm tơlơi ruă anai bơbe] prong biă mă kơ tơlơi suaih pral mơ\ng am^ hăng ană nge, amra mă đuăi tơlơi hơdip dua am^ ană [u hmao thâo ôh.

 

Ơi ia jrao Niê Thị Lệ Mai, anom mă [uai pơjrao ană nge, sang ia jrao prong Thiện Hạnh brơi thâo:

 

‘’Tơlơi ruă mơ-a`ă tơbiă ia sik amăng hrơi blan pi kian dưi pơgang [iă tui hăng hơdră hrong h^ ia sik lơ\m ană nge mơ\ng 24-28 rơwang hrơi tơjuh.

 

Tơdah tơlơi anai [u hơmâo nao pơkă lăng tong ten le\ amra ngă kơ ană nge djai amăng kian giăm hrơi đih apui [u thâo phun tơdu\ ôh.

 

Dua dơ\ng le\ drah nur juăt `u ngă sat kơ ană nge. Tơdah [u hơmâo pơkă lăng r^m blan [u thâo ôh drah nur hơdôm.

 

Tơlơi anai amra ngă kơ mơnuih pi kian kơh`ăk, hu\i biă mă ngă sat kơ tơlơi hơdip am^ hăng ană’’.

 

Amai Nguyễn Thị Phượng 32 thun, do\ pơ să }ư\ Êbur, plơi prong {uôn Ma Thuôt, tơring ]ar Daklak glăk pi kian ană tal dua.

 

Yua kơ tal pi kian hlâo amai Phượng tơkeng ană bra] kian anun tal anai ăt khom nao pơ sang ia jrao pơkă lăng na nao. Amai Nguyễn Thị Phượng brơi thâo:

 

‘’Kâo glăk pi kian ană tal dua, 39 wơ\t hrơi tơjuh laih. Kâo nao pơkă lăng ană nge, dơ\ng mơ\ng phrâo pi kian mơtam truh ră anai.

 

Lơ\m nao pơkă lăng r^m blan, ơi ia jrao brơi pơkă lăng abih bang, siêu âm, mă drah, pơkă hơtai boh ta, hơtai boh ană nge, lăi pơthâo [ong huă jơman, klă kơ am^ hăng ană’’.

 

Tui hăng ơi ia jrao gah tơlơi mă [uai, lơ\m [uh ană nge amăng kian bơblih hiư\m thơ, am^ `u khom nao pơkă lăng yơh, ta` hloh klă hloh laih anun e\p lăng ană nge kiăng thâo krăn `u pral hiư\m thơ.

 

Nao pơkă lăng ană nge le\ sa bruă mă pioh pơtong lăng tơlơi suaih pral wơ\t am^ hăng ană nge:

 

Kah hăng siêu âm, mă drah, mă ia mơ-a`ă, pơkă lăng arăt drah, pơkă kg, rơmong [udah rơwang, pơkă hlâo  kơ hrơi đih apui, pơtô brơi hơdră do\ dong [ong huă, pơdơi pơdă….

 

Boh nik `u, hăng am^ `u pô pi kian tơdah hơmâo tơlơi ruă, ơi ia jrao amra hơmâo hơdră wai lăng ană nge `u kjăp hloh.

 

Ăt tui hăng tơlơi pơtong glăi mơ\ng [ing ơi ia jrao thâo dơlăm, [ing đah kơmơi dra pi kian gơ`u thâo laih mơ\n hơdră pơgang tơlơi suaih pral klă hloh kơ [ing tha, lu thun [iă.

 

Gơ`u nao e\p lăng re se pơ sang ia jrao, pơkă lăng ană nge amăng kian, [u hơmâo lu mơnuih ôh gleng nao kơ bruă pơkă lăng hlâo hrơi tơkeng.

 

Kah hăng amai Trần Thị Thủy 23 thun pơ phường Tân Thành, plơi prong {uôn Ma Thuôt.

 

~u glăk pi kian rơwang hrơi tơjuh tal 27 samơ\ ană nge anet aneo đô] pơkă hăng arăng, anun `u nao pơkă lăng na nao ană nge `u kiăng thâo.

 

Thủy brơi thâo, dua rơkơi bơnai `u aka kiăng pi kian ôh anun yơh aka prăp lui hlâo kơ tơlơi suaih pral klă. Trần Thị Thủy lăi:

 

‘’Kâo pi kian tal blung a, ră anai rơwang hrơi tơjuh tal 27. Lơ\m thâo pi kian kâo mơak  samơ\ ăt bơngơ\t mơ\n.

 

Yua kơ hơmâo ană [u thâo hlâo ôh, rơngiao kơ ano\ kiăng mơ\ng rơkơi bơnai gơmơi ‘’.

 

Ơi ia jrao mă [uai lăi pơthâo, đah kơmơi hlâo kơ pi kian khom prăp lui tơlơi thâo hăng suaih pral kiăng pi kian găng a`răng, pơgang tơlơi pơmin hơđong kjăp, mơak mơai, [ong huă jơman đ^ pran jua.

 

Anai le\ dưi lăng kah hăng ano\ yom, tơlơi gêh gal pơgang rơnuk rơnua kơ am^ hăng ană nge.

 

Nay Jek: Pô ]ih hăng pôr