Pluh thun hăng anai, tơlơi ruă atu\t tơlang (gút) jai mơng lu tui, [ơi plơi prong hăng kuăl plơi pla, dong tal 4 amăng 15 mta tơlơi ruă atu\t tơlang juăt bư\p hlôh. Dah [u hơmao pơjrao, pơjrao [u djơ\ si\t mơn ba truh tơlơi hu\i rơhyư\t hlôh.

     Tơlơi ruă mơ\ ba truh ruă atu\t tơlang (gút) le\ yoa amăng drơi jan ta bơblih, bơdjơ\ nao truh kơ ano# [ong, yoa acid uric rơbeh đơi amăng drah anun ngă `u hram đôm hi\ ]i atu\t tơlang.

     Dah hram đôm [ơi djo\p atu\t tơlang amra ngă djo\p tơlang brah, ruă, [rư\ amăng [rư\ `u mtông, khang tơlang… yoa anun `u ngă kơ tơlơi hơdi\p [ing ta jing tơnăp. Dah hram đôm [ơi bôh bleh, `u ngă brah hăng hơmâo rơga amăng bôh bleh. Hơdôm ano# [ong mơ`um rim hrơi bơ djơ\ nao prong truh kơ tơlơi ruă. Pioh be\ hi\ dôm ano# ruă yoa tơlơi ruă tơlang ngă le\, ta kdư\ [iă [ong dôm a`am [ong [ơi yu\ anai:

     Akan hơdăng : Mơnong djo\p kơ djoai akan hơdăng hơmâo lu purin, lơm mu\t amăng drơi jan amra pơrai jing acid uric. Yoa anun, dah [ong lu amra ngă pơđi\ tui tơlơi ruă tơlang [u dah tơlơi ruă jai kơtang tui dah glăk hơmâo tơlơi ruă.

     Biêr, tơpai: Mơ`um [iêr jai ngă lu hlôh dơng hơmâo tơlơi ruă atu\t tơlang gu\t, yoa [u djơ\ kơnong ngă hơmâo jai lu tui acid uric amăng drơi jan đô] ôh mơ\ `u do# ngă kơ drơi jan ta [u prai hi\ ôh ia anai tơbiă đuăi mơng drơi jan

     Mơnong asar mriah: Mơnong asar mriah ( mơnong triu, mơnong mơnu\ trôm\, mơnong rơmô, mơnong un) biă `u mơnong mơnu\ trôm  ( gà tây) hơmâo ia purin lu hlôh kơ djo\p djoai mơnong pơkon, anun amra ngă đi\ rai lu ia acid uric amăng drah. Mơnong asar ko# le\ klă hlôh hmu hăng mơnong asar mriah, samơ\ đa [ong djơ\ mơn [u djơ\ lăi kom hlâo ôh dah.

       Ia mơ`um hơmâo si\k: Do\p kơ ia mih, biă `u ia mih arăng pơkra mă anra pơ hưch drơi jan ta tơbiă rai lu ia acid uric hlôh, anun [u klă ôh kơ mơnuih hơmâo tơlơi ruă [u dah mơnuih amra hơmâo tơlơi ruă gu\t, ruă tơlang.

      Rơbung my, súp lơ, a`am bina, boh mâo: Jing hơdôm djoai a`am hơmâo lu ia purin hlôh kơ a`am pơkon, anun ăt amra bơ ba] mơn [u klă lơi kơ mơnuih hơmâo tơlơi ruă atu\t tơlang

     Hơdôm a`am tam mơnong mơnoă kiang kdư\ hi\ le\ hơmâo mơn a`am ro\k to\k, mơnong [ong klă hong tơlơi ruă tơlang djơh hăng: ia tơ sâo rơmô [iă bli\k, kơphê, ia che, boh trôh djơ\ hăng boh tăo, tơmun ia, biă `u djo\p mta bôh kam, kroai\, qui\t, a`am rok\ to\k. Rơ ngiao kơ anun, ta [ong rơtă ju\ klă biă hong [ing hơmâo tơlơi ruă tơlang, yoa amăng rơtă ju\ hơmâo lu ia anthocyanin gum ngă bơrơdu hi\ ano# ruă tơlang, laih dơng ngă brai hi\ acid uric amăng drơi jan, `u [u hram hăng đôm glăi ôh acid uric. Klă hlôh ta mơ`um ia lu rim hrơi, yoa ia `u ngă hlai hi\ acid uric rơbeh hăng brơi `u tơbiă đuăi mơng drơi jan lan ta mơ`ă.

     Pơjrao ruă gu\t tui tơlơi pơjrao juăt đưm:

     Dôm ano# ngă [u kiang yoa jrao djơh hăng: Sư tơpe\t, châm cư\u. Rơngiao kơ anun ta uh hăng ia rơ-o\t (đă) kiang plai [iă ruă. Tram tơkai amăng ia man pơđao dưm sa dua asar hra hơgal ăt klă mơn kơ mơnuih ruă tơlang./.

                     }ih pơblang hăng pôr : R]om H'Ly