VOV4.Jarai- Ơi Hnhơt tha plơi, tha plơi Piơm, tơring kual Đak Đoa, tơring ]ar Gialai, thun anai rơbeh 80 thun bơyan hơmua pơdai, samơ\ ăt do\ hơmâo pran jua hur har, thâo rơgơi pơsir kđi, tui anun yơh neh met wa khăp bia\ ma\ ơi, ruah đ^ ơi nga\ tha plơi rơgao hdôm pluh thun ha\ng anai laih. Thâo pơhiăp rơgơi, pơsir djơ\ tui djơ\ tui, hơbe] hơbal, hur har ama\ng tơlơi iâu pơthưr mơnuih [ôn sang, laih anun thâo rơgơi pơhiăp ama\ng tơlơi tơlơi pơhiăp djuai ania pô, [ơi kual }ư\ siăng, sa ]ô tha plơi thâo rơgơi anai, hơmâo gum gôp lu bruă tơlơi gum gôp djuai ania [ia\, laih anun hơmâo lu tơlơi khăp, tơlơi pơ pu\  mơng neh met wa plơi pla.

Ama\ng hdôm thun giăm ha\ng anai, dưi hmâo neh met wa ama\ng plơi pla pơ pu\ đ^, ruah `u ngă tha plơi, ơi Hnhơt plơi Piơm, tơring kual Đak Đoa, hmâo nao byai pơhiăp, pơsir kơđi hdôm rơtuh wơt anet prong ama\ng plơi pla, gah rơngiao kơ să, tơring glông, tơlơi hil na] nao rai, bơrơxao ama\ng sang ano\, truh tơlơi bơrơxoa lon tơnah, pơdjai mơnuih yua deng, [a\ng,  Ta glai… ơi leng nao pơsir gio\ng mơng sa ]ô ơi tha plơi

Kah hăng tơlơi hlăk ai Bahnar ha\ng jarai [ơi plơi Piơm ha\ng plơi Thung Dôr, să An Phú, plơi prong Pleiku, tơring ]ar Gialai, yua pơsư`, pơ]uih  nao rai, ba rai tơlơi djai mơnuih ama\ng thun 2009. Hdôm hrơi tal blung hơmâo tơlơi truh pơdjai mơnuih, hlăk anun [irô hơmâo tơlơi dưi mă tơ`a, tơgu\ kơđi, tơlơi hil na] hlăk ai dua boh plơi pla  jai hrơi jai kơtang. Hu^ dua bơnah kho\n nao rai, hrơi mlăm yơh tha plơi ha\ng khul khoa g^t gai plơi pla đuăi nao đuăi rai, kiăng pơsir brơi tơlơi [u mơak anai, kiăng nga\ nao rai tơlơi mơak mơai.

Dleh glar tơnăp tap kah ha\ng anun, giong pơsir laih, samơ\ ara\ng apah brơi hdôm rơtuh rơbâo prăk ôh, [udah sa ]eh tơpai, sa drơi mơnu\, [ơi ano\ kơnong ara\ng pah tơngan đu], neh met wa djru brơi ơi tha anai. Samơ\ ơi mơak pran jua bia\ ma\, yua dah ba glăi tơlơi mơak nao rai, hơmâo pran jua thâo gum gôp ama\ng abih ba\ng mơnuih [ôn sang. Tha plơi ơi Hnhơt lăi tui anai: “ Bruă pơsir  kơđi ama\ng hdôm plơi pla kâo huăi kiăng apah prăk ôh. Hasa tơlơi yôm pơ phăn le\, djru brơi abih ba\ng mơnuih thâo gum gôp, djru nao rai tơdruă, [u pơkah pơ pha djuai ania, abih ba\ng tơlơi [u mơak nao rai kơplah wah plơi pla Jarai ha\ng plơi pla Bahnar [udah Hơdang, truh neh met wa gơnang kâo le\, leng nao pơsir brơi, kâo [u thâo rơgơi ôh, samơ\ yua mơnuih [ôn sang đăo gơnang kơ kâo, anun yơh kâo gir run, wot dah plơi ataih, plơi giăm, [ơi Mang yang [udah pơ Đức Cơ, hjan [u angru\ rơbu\ [u hu^ ôh, kâo leng nao byai pơhiăp,  pơsir kđi brơi neh met wa soh sel, tơdah kiăng…”

Hơmâo pran jua hur har ha\ng tơlơi pơmin thâo gum gôp mơng abih ba\ng neh met wa, tui anun yơh Fulro hd^p pơ dêh ]ar ta] rơngiao hyu plư pla], pơhiăp sat Ping gah, kơnuk kơna ta, pơ]ut pơ]ao mơnuih [ôn sang ngă lơgreo, kiăng pơkah pha djuai ania tơlơi gum gôp prong mơng mơnuih [ôn sang djuai ania kơ tha plơi ơi Hnhơt hil ama\ng pran jua bia\ ma\. Wot ama\ng plơi Piơm, hơmâo sa dua ]ô mơnuih hmư\ tui phun soh sat plư, ba rai tơlơi pơrung rơngia\ tơlơi gum gôp.

Ha\ng tơlơi găn gao thâo thăi yôm pơ phăn mơng tơlơi hd^p mơda, ơi nao ]ua\ ngui [ơi hrim boh sang ano\ pơblang brơi tơlơi geh, tơlơi djơ\, pơ]râo brơi tơlơi hay, tơlơi djơ\ brơi mơnuih [ôn sang pơ anai, [u hmư\, [u ngă tui tah phun mơnuih sat plư, pơ]ut pơ]ao, [u nga\ soh glăi tơlơi phiăn juăt kơnuk kơna, huăi ngă soh glăi tah ha\ng Ping gah ta. Laih anun hyu pơtô pơblang djru pơtô brơi neh met wa thâo hluh jơlan hdră  Ping gah, tơlơi phiăn kơnuk kơna. Tha plơi Ơi Hnhơt lăi tui anai: “Plơi Piơm hơmâo lu mơnuih [ôn sang hd^p hro\m kah hăng jarai, Bahnar, yuăn hmâo mơn… Neh met wa tui tơlơi đăo phara phara mơn, kah hăng tơlơi đăo phrâo hiam, tơlơi đăo khôp, laih anun mơnuih [ôn sang [u tui tơlơi đăo hơget, ăt djă pioh pran jua thâo gum gôp, [u pơkah pha hget get ôh. Hlâo adih, mơnuih sat rai hduah jơlan plư pla] neh met wa tui jơlan ksor Kơk, kơdong glăi kơnuk kơna ta, ba rai tơlơi rung răng, pơkah pha djuai ania, kâo pơtă pơtăn brơi neh met wa ana\m hmư\ tui ôh phung soh sat, kho\m hơmâo sa pran sa jua đuăi tui ping gah, đuăi tui wa Hồ, laih anun dưi hơmâo neh met wa hmư\ tui. Ră anai huăi hơmâo hlơi tah hmư\ tui phung sat plư. Tơlơi hơd^p mơda neh met wa ră anai pơblih phrâo laih, hơmâo ama\ng plơi pla neh met wa man pơdong sang prong hiam kjăp, blơi rơdeh thut đ^, rơdeh kay, rơdeh Kông nông, plơi pla hiam kjăp laih”

Wot dah thun tha rơma laih, pra hơtai [u ai hơbuai tah, [u dưi hyu pơsir kđi dong tah, [ơi hdôm tơring glông Đak Đoa, Mang Yang, Đức Cơ…kah ha\ng hlâo adih , samơ\ ơi ăt do\ pơmin ama\ng pran jua tui anai, “ Tha rơma le\ ngă tui ha\ng pran jua ta ana\m. Kho\m gơgrong ba hăng neh met wa plơi pla”, yua kơ anun ơi ăt do\ nao đu], tơdah plơi pla iâu gơnang. Djơh ha\ng mơnuih [ôn sang Đak Đoa, hơmâo sa ]ô tha plơi hmâo pran jua hur har, thâo gơgrong ba, thâo rơgơi hasa tơlơi pơ ư pơ ang bia\ ma\. Ơi  Chưm pơ tơring kual Đak Đoa, tơring Đak Đoa, tơring ]ar Gialai pơ- ư pơ- ang lăi tui ha\ng anai: “ Tha plơi ơi Hnhơt thâo rơgơi bia\ ma\! Thâo pơhiăp lu tơlơi pơhiăp djuai ania pơ kon. Tơdah pơsir kơđi  brơi mơnuih Jarai le\, pơhiăp tơlơi Jarai, pơsir kơđi  brơi mơnuih Bahnar le\ pơhiăp tơlơi Bahnar…Hlâo adih bruă anet, bruă prong ama\ng plơi pla, hmâo [lơi hil na] nao rai, leng iâu ơi Hnhơt soh  pơsir kđi brơi. Ơi pơsir kđi thâo bia\ ma\, hrim pô đu] pơ pu\ hmư\ tui `u”

 Djơh ha\ng ơi Hnhơt, tha plơi gru hlâo hiam [ơi plơi Piơm, tơring kual Đak Đoa, tơring glông Đak Đoa, tơring ]ar Gialai, hơmâo [uh [ơi mơta  mơnuih [ôn sang hd^p thâo gum gôp, trơi pơđao yâu mơak, huăi ngă soh glăi hget ôh, anai le\ hasa tơlơi mơak prong hloh. Hdôm tơlơi gum gôp prong prin mơng tha plơi, brơi tơlơi gum gôp prong pr^n mơnuih [ôn sang, ăt kah ha\ng bruă pơsir kơđi [ơi plơi pla, dưi hơmâo gong gai plơi pla dja\ pioh, laih anun pơ pu\ đ^ lu hră bơni…Ơi Hnhơt lăp sa ]ô phun kyâo tha sui thun, anih gơnang kơja\p mơng neh met wa Bahnar, jarai pơ plơi pla anai.

Rơluch Xuân: Pô ]ih ha\ng pôr